Sociale mistoestanden aanklagen via een satire tot enkele genreoefeningen. Dat serveren een zevental recente merkwaardige bioscoopfilms.

Het niet onverdienstelijke Allelujah van Richard (**, momenteel in de bioscoop) speelt op de geriatrische afdeling, het Beth(lehem), van een Londens ziekenhuis waar wordt geprobeerd om via muziektherapie ‘halfdode’ en dementerende patiënten nog zin in het leven te geven. Dat lukt best aardig op de zalen met namen zoals Shirley Bassey en Dusty Springfield.

Het dagelijkse leven van alsmaar meer zorgbehoevende ouderen in de winter van hun leven. Dat is het zowat. Maar zowel het ministerie van Volksgezondheid die de afdeling wenst te sluiten (‘niet rendabel’) als de directrice-met-een-eigen-agenda spelen een wel zeer verdacht spel. Gelukkig zijn er nog dokter Valentine en actrice Judie Dench. Opvallend: de uitstekende muziekkeuze.

Uithuiszettingen

Het intrigerende, hartverscheurende En los margenes van Juan Diego Botto (***, momenteel in de bioscoop) is ook al een sociale aanklacht tegen het record aantal uithuiszettingen in Spanje, ongeveer honderd per dag.

Drie verhaallijnen komen samen in deze schrijnende Madrileense kroniek. Een oudere vereenzaamde vrouw, die tevergeefs contact met haar zoon zoekt, een alleenstaande vrouw met een dochtertje van zes jaar thuis en een jong werkloos gezin — met Penelope Cruz als jonge moeder — met een jongetje van vijf jaar dat niet meer wil spreken. Ze dreigen ze onverbiddelijk uit hun woonst te worden gezet. Met als bindend element een man met niets dan goede bedoelingen, op pad met zijn stiefzoon, die alle moeite van de wereld doet om iets te betekenen maar helaas bijna overal te laat komt.

De schilder en de galerijhouder

Ook in de amusante satire Un coup de maitre van Remi Bezancon (**, momenteel in de bioscoop, zonder ondertitels) wordt de schilder Renzo Nervi door een deurwaarder uit zijn atelier gezet. Hij vindt dat niet erg, want hij zat toch zonder inspiratie. Nochtans is schilderen zijn lange leven. Aan de galerijhouder Arthur om hem opnieuw aan het schilderen te krijgen. Al haalt Nervi te pas en te onpas hard en bitter uit — tot in het karikaturale — naar de speculatiedrang van bepaalde kunsthandelaars en -verzamelaars.

Het personage van de schilder wordt vertolkt door regisseur-acteur (en autodidact) Bouli Lanners. Eerder dit jaar maakte hij bekend geen nieuwe film meer te (willen) regisseren. Hij wil zich voortaan onder meer toeleggen op de traditie van het marionettentheater dat zijn schoonvader heeft nagelaten.

Driehoeksverhouding

In het liefdesverhaal Passages van Ira Sachs (*, momenteel in de bioscoop) speelt Franz Rogowski een filmregisseur die op de filmset precies weet wat hij wil van zijn acteurs en figuranten (tot in de kleinste details). Maar privé wordt zijn leventje een puinhoop wanneer de getrouwde homo verliefd wordt op de bloedmooie vrouw Agathe (Adèle Exarchopoulos, sterk en naturel zoals altijd) zonder zijn man op te geven. Op enkele stevige seksscènes na is deze lamentabele driehoeksverhouding al bij voorbaat ten dode opgeschreven, want wie vertrouwt deze egocentrische beunhaas nog?

Een filmmaker zoals Fassbinder had met dat niet eens oninteressant uitgangspunt wis en waarachtig een verschroeiend melodrama gemaakt. Sachs vergeet het verhaal met enige authenticiteit te onderbouwen.

Western

Pede Almodovar slaat de bal mis met zijn korte film Strange Way of Life (*, momenteel in de bioscoop). Dat is een western, maar een saloon ontbreekt.

Toevallig vinden twee mannen elkaar 25 jaren later terug en proberen ze hun jeugdliefde, gedwarsboomd destijds door allerlei sociale conventies, opnieuw te beleven. Ook al hebben ze beiden beroepshalve tegengestelde belangen. Maar de onmogelijke passie tussen de twee doet alleen maar met groeiend heimwee terugdenken aan het meesterlijke Brokeback Mountain van Ang Lee.

Dracula

Een andere genreoefening is het huiveringwekkende The Last Voyage of the Demeter van André Ovredal (**, vanaf deze week in de bioscoop), goed voor een stevige portie ouderwetse horror of vampiergriezel.

De driemaster The Demeter is volgens hoofdstuk zeven van Bram Stokers Dracula het schip dat in 1897 Dracula van Hongarije via de Bulgaarse haven Varna naar London bracht tijdens een even tumultueuze als onweerachtige zeereis. De bemanning zal het geweten hebben.

Koreaan zijn in Canada

Ten slotte: het ontroerend, semi-autobiografisch tijdsdocument Riceboy Sleeps van Anthony Shim (***, vanaf deze week in de bioscoop). Zelf is Shim in 1990 als (Koreaans) jongetje naar Canada geëmigreerd. Hoe moeilijk zijn integratie was wordt duidelijk in de aanhef van de film.

Op school lachen de andere kinderen hem uit voor de Koreaans kost in zijn brooddoos, de juf kan zijn naam Dong-Hyun niet eens uitspreken en zijn medeleerlingen noemen hem plagend ‘Riceboy’ (‘rijstkakker’, red.). De jongen wil als nieuwe naam per se Michael Jordan. Zijn moeder, die na de zelfdood van haar man naar Canada is getrokken, houdt het bij David.

Het tweede hoofdstuk van de film is veeleer een melodrama wanneer moeder ziek wordt en bij de dokter van het ziekenhuis maar niet begrijpt waaraan ze precies lijdt. Shim hanteert humor als een ontwapenend element, houdt afstand, observeert hoe zijn hoofdpersonages in een vreemd land het beste ervan pogen te maken. Een krachtig statement over biculturaliteit.

Ang Lee

Van sociale aanklachten tot genreoefeningen in filmland

A Sun: verborgen parel op Netflix