Het Paleis der Natie, het ‘huis’ van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, staat op stelten over het ‘extra pensioen’ van twee voormalige voorzitters en zeven voormalige hoge ambtenaren. Er komt hoogstwaarschijnlijk een parlementaire onderzoekscommissie of een externe doorlichting om klaarheid te scheppen. Klaarheid verdient ook de vraag waarom de ‘affaire’ nu pas aan het licht is gekomen en opschudding veroorzaakt. Want ook dat is bevreemdend.

Het is bevreemdend omdat Het Belang van Limburg zestien jaar geleden al melding maakte van het ‘extra pensioen’ van de hoogste ambtenaren in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Wellicht weten ze het op de redactie niet meer, maar het was in de editie van 30 januari 2007, op bladzijde 7, in een eerder luchtig rubriekje met nieuwtjes uit de Wetstraat en haar belendende percelen. We citeren letterlijk:

Kluis

‘Er is sprake van enige commotie onder de topambtenaren van Kamer en Senaat. Aanleiding is de uittredingsvergoeding voor de ambtenaren-generaal van de Kamer. Dit zijn de griffier, de adjunct-griffier en de directeur-generaal van de quaestuur. Volgens dat akkoord hebben de ambtenaren-generaal van de Kamer recht op een flink extra pensioen gedurende zoveel jaren als dat ze ambtenaar-generaal waren.

Het vreemde aan het akkoord is dat niemand van de huidige quaestoren ervan op de hoogte was, dat het akkoord jaren in een kluis werd bewaard en nu pas boven water komt nu een ambtenaar-generaal van de Kamer met pensioen gaat.

De verklaring voor dit extra pensioen van zeker 1.500 euro netto per maand voor de ambtenaren-generaal van de Kamer is dat ook de ambtenaren-generaal van de Senaat zo’n extra pensioen zouden hebben. Niet dus. Want in de Senaat werd het extra pensioen voor hun ambtenaren-generaal afgeschaft… omdat die van de Kamer er ook geen hebben. En nu?’

Goede vraag

Het is een duidelijke vraag die het bericht afsloot: ‘En nu?’

Het antwoord is al even duidelijk: er is niets gebeurd. In de archieven van de kranten is niets te vinden dat erop wijst dat aan het bericht enig gevolg is gegeven. Geen haan in de Kamer en in de pers heeft erom gekraaid, toen niet en de daaropvolgende zestien jaar niet.

‘Als pensioen geldend voordeel’?

Blijkbaar is dat ‘extra pensioen’ uitgekeerd in de vorm van een ‘uittredingsvergoeding’ en is een dergelijke vergoeding strijdig met de wet Wijninckx, die voor de pensioenen in de openbare sector een maximumbedrag vaststelt. Volgens de wet moeten voor de toepassing van het maximumbedrag ‘de pensioenen, pensioenaanvullingen, renten, toelagen, en andere als pensioen geldende voordelen met betrekking tot dezelfde loopbaan en tot dezelfde periode van beroepsactiviteit (worden) samengeteld’.

Sommigen zullen zeggen dat een uittredingsvergoeding onder de ‘als pensioen geldende voordelen met betrekking enz.’ valt. Anderen zullen dat betwisten. Het laatste woord hierover is kennelijk nog niet gezegd.

Dat geldt ook voor het zogenaamd extra pensioen van de gewezen Kamervoorzitters Siegfried Bracke en Herman De Croo. Het staat in de begroting van de Kamer, onder de rubriek ‘vergoedingen gewezen leden’, maar niet als ‘afscheidsvergoeding’. Een ‘extra pensioen’ is de vergoeding niet, want ze komt niet uit de Pensioenkas van de Kamer. Gaat het om een ‘als pensioen geldend voordeel’? Een kluif voor juristen.

Wrange bijsmaak

Wat aan heel de zaak een wrange bijsmaak geeft, is dat de Kamer van Volksvertegenwoordigers jaar na jaar haar eigen begroting – en dus de vergoeding aan de gewezen voorzitters – heeft goedgekeurd. Alle Kamerleden hadden van het bestaan van die vergoeding op de hoogte kunnen/moeten zijn, aangezien ze zwart op wit in het begrotingsdocument staat.

Wrang is ook dat de PvdA, die nu hoog van de populistische toren blaast, er nooit een punt heeft van gemaakt. Zeker, PvdA-Kamerlid Marco Van Hees heeft op 30 november 2020, in de vergadering van de Commissie voor Comptabiliteit, de vergoeding ‘onaanvaardbaar’ genoemd en – vergeefs – een amendement ingediend om ze te schrappen. Maar daar is het ook bij gebleven. In de daaropvolgende plenaire vergadering waarin de begroting werd goedgekeurd en in de commissievergaderingen van 2021 en 2022 hebben hij en zijn fractie er met geen woord meer over gerept.

Anja Vanrobaeys van Vooruit had dus gelijk toen ze vorige donderdag, tijdens het vragenuurtje in de Kamer zei: ‘Als u dat toch zo belangrijk vindt en u een vermoeden hebt van zulke constructies, dan is het godverdomme uw morele plicht om daarin verdere stappen te ondernemen! Dat hebt u echter niet gedaan! U hebt geen amendement ingediend voor de plenaire vergadering! U bent daarmee niet naar de pers gestapt! U bent nergens naartoe gegaan! Het daaropvolgende jaar hebt u ook geen amendement ingediend! Eerlijk gezegd, indien ik in die commissie zou hebben gezeteld en dat ontdekt zou hebben, dan zou ik tot op het bot zijn gegaan om daar een eind aan te maken, zoals nu!’

Eigen boezem

Mevrouw Vanrobaeys moet evenwel ook de hand in eigen boezem steken. De Vooruit-fractie is weliswaar te klein om een vertegenwoordiger in de Comptabiliteitscommissie te hebben. Maar van haar Kamerleden en hun medewerkers mag worden verwacht dat ze het commissieverslag lezen. Ook de Vlaamse socialisten hadden sinds eind 2020 van de ‘ontdekking’ van de PvdA op de hoogte kunnen/moeten zijn. En ‘tot op het bot’ kunnen gaan.

Anja Vanrobaeys

Al in 2007 haalde ‘extra pensioen’ verhaal van Kamerambtenaren de krant