Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen verspreidde een vooraanstaand lid van de Brusselse Franstalige groenen in wijken met veel moslims een opvallende electorale folder. Daarin werden op ondubbelzinnige manier de argumenten opgesomd waarom de plaatselijke bevolking er alle belang bij had om voor Ecolo te stemmen. Denk aan het toelaten van hoofddoeken aan loketten en ook voor leerlingen in de scholen, het behoud van godsdienst in het onderwijs en de vrije keuze van religieuze feestdagen.

Maar het belangrijkste stond onderaan de tekst: ‘Ecolo is voor de toelating van het onverdoofd slachten in het kader van religieuze riten in Brussel.’

Dat was merkwaardig, omdat de partij in het Waalse parlement een jaar ervoor ingestemd had met het verbod op dat onverdoofd slachten. Ook de Waalse Parti Socialiste (PS) was daarmee akkoord. Maar de Brusselse afdelingen van beide partijen, die samen in de regering van het hoofdstedelijk gewest zitten, hebben daar een totaal andere visie op.

Splendid Isolation

Die schizofrenie van de Franstalige groenen en socialisten heeft alles te maken met de machtsstrijd om de grootste partij te zijn in het Brussel. Nu is dat nog altijd nipt de PS, maar die wordt langs links op de hielen gezeten door Ecolo en PTB. Die drie partijen weten dat als ze zich uitspreken voor een verbod op onverdoofd slachten, ze een belangrijk deel van hun allochtoon electoraat dreigen te verliezen. En het zijn net die stemmen die de doorslag zullen geven bij de volgende verkiezingen.

Dat Brussel in ‘splendid isolation’ een uitzondering zou blijven op vlak van de regels voor ritueel slachten lijkt op het eerste zicht ondenkbaar. Het zou vreemd zijn dat onverdoofd slachten in dit land nog alleen in Brussel mogelijk zou zijn. Maar dat heeft alles met electoraal opportunisme en politieke machtsverhoudingen in het Gewest te maken.

Beslissen om niet te beslissen

De Brusselse regering heeft omwille van de interne verdeeldheid beslist om niet te beslissen en het debat over te laten aan het Parlement. De uitleg van verschillende partijen dat er eerst grondig moet geluisterd worden naar experten en vertegenwoordigers van de religieuze gemeenschappen klinkt uiterst hypocriet, omdat dit soort hoorzittingen al twee keer gebeurd is. Namelijk in het Vlaamse en in het Waalse parlement. Het zou kunnen volstaan om de opnames hiervan te bekijken… Een derde keer dezelfde mensen horen zou toch van het goede teveel zijn en lijkt meer als een acute vorm van uitstelgedrag.

Hoe gevoelig de materie in Brussel ligt, blijkt op de sociale media, waar het verbaal geweld al meteen is losgebroken. DéFi-minister Clerfayt wordt er voor hypocriet uitgescholden omdat hij als burgemeester van Schaarbeek wel moskeeën met een bezoek vereerde, maar zich nu uitspreekt tegen het onverdoofd slachten.

Grondwettelijk Hof

Maar het is vooral de PS die zonder terughoudendheid regeringspartner Défi aanvalt. Fractieleider Ridouane Chahid haalt bijzonder zwaar uit. Hij verkondigt dat die partij, waarmee de PS toch in de Brusselse regering zit, niet langer ‘geloofwaardig, betrouwbaar en verantwoordelijk is’.

Volgens Chahid is het verbod op onverdoofd slachten absoluut niet nodig. Hij baseert zich daarvoor op een uitspraak van het Grondwettelijk Hof, maar interpreteert die wel op een heel eigen manier. Want op 30 september 2021 had het Grondwettelijk Hof gezegd geen wettelijke problemen te zien met het verbod op onverdoofd slachten. De verplichte verdoving schendt volgens het hoogste gerechtshof van dit land noch de Europese dierenbeschermingsregels, noch de vrijheid van godsdienst, noch het verbod op discriminatie.

Vooral voor eigen achterban

De uitleg van Chahid houdt dus eigenlijk geen steek. Zijn uithaal naar regeringspartner DéFi is vooral bedoeld voor een harde kern bij zijn eigen achterban, voor wie religieuze regels onaantastbaar zijn en die ook gewone gelovigen radicaliseert. Dat was al eerder te merken als het over hoofddoeken of halal-voeding ging.

Bij moslims is de tijd lang voorbij dat beleving van godsdienst een persoonlijke zaak was. Geheel in lijn met islamisten zijn het niet de gelovigen die zich aan maatschappelijke regels moeten aanpassen, maar moet de samenleving zich plooien naar de religieuze wensen. En wie dat in vraag stelt wordt zonder aarzelen – voorspelbaar – van islamofobie beschuldigd…

Laicité

Voor Chahid is zelfs een debat over onverdoofd slachten ondenkbaar. Nochtans wordt het rituele slachten niet verboden. De verdoving van de dieren zoals voorgesteld in de nieuwe wetgeving is in praktijk omkeerbaar, wat eigenlijk een eerbaar compromis zou moeten zijn. Maar de vertegenwoordigers van moslims en Joden stellen zich zeer rigide op. Het is jammer dat ze niet in staat blijken om eeuwenoude regels aan te passen aan opvattingen van de 21ste eeuw.

Vreemd dat een groot deel van de Franstalige linkerzijde van hen niet de openheid verwacht die ze eist van de katholieke kerk, van wie ze wel verwacht dat ze zich aanpast aan de veranderde ethische eisen van deze eeuw…

Sterk woordgebruik

Het sterk woordgebruik van de PS-fractieleider is ook voor intern gebruik bedoeld, want in zijn partij is niet iedereen het met zijn koers eens. Er is een stevige vleugel rond de Brusselse burgemeester Close, voor wie de laicité op Franse wijze belangrijk is en die zich hoedt voor te grote toegevingen aan islamisten.

Rudi Vervoort (PS) is aan zijn laatste mandaat bezig als minister-president en een duidelijke opvolger is er (nog) niet. Chahid weet dat hij zijn positie en ambitie kan waarmaken met een sterke score bij de volgende verkiezingen. Dat kan hij alleen maar klaarspelen door zich het imago aan te meten van grote verdediger van de Islam.

Chahid weet dat ook binnen Ecolo niet iedereen wil toegeven aan religieuze eisen zoals sommigen binnen de partij dat wensen. Bij de Franstalige groenen blijven dierenrechten belangrijk. Het noodzakelijk debat over onverdoofd slachten wordt hier zoveel mogelijk vermeden door het te ‘verdrinken’ in een zo ruim mogelijke aanklacht tegen alle vormen van slacht, tegen de jacht of zelfs tegen het eten van vlees. Dat laatste, een algemeen verbod op het eten van vlees, wordt door enkele hardliners verdedigd. Het is ook een sluwe manier om het niet te moeten hebben over een specifieke, religieuze vorm van de slacht, die op onverdoofde wijze geschiedt.

Gewetensproblemen

Maar de parlementsleden zullen toch snel kleur moeten bekennen. Want DéFi heeft samen met twee andere regeringspartijen, Groen en Open-VLD, een ordonnantie ingediend om het onverdoofd slachten te verbieden. De tekst is haast identiek aan wat in Vlaanderen en Wallonië bijna unaniem is gestemd.

De derde Vlaamse meerderheidspartij OneBrussels-Vooruit neemt geen standpunt in en laat zijn parlementairen vrij naar geweten te stemmen. Dat lijkt vooral een manoeuvre om de Franstalige socialisten niet voor het hoofd te stoten. Want in het Vlaamse parlement hadden de socialisten geen last van gewetensproblemen…

Het voorstel van DéFi zou met de steun van oppositiepartijen gestemd kunnen worden. Dat zou een perfecte manier zijn voor de liberale voorzitter Georges-Louis Bouchez om de Brusselse gewestregering in verlegenheid te brengen. En, het opportunisme van Ecolo en PS af te slachten. Onverdoofd…

Clerfayt

Stilstaande mobiliteit

Onverdoofde politieke slachting in Brussel