Algemeen In Rusland vieren ze de Dag van de Koolmees. Jaarlijks wordt op deze dag aandacht gevraagd voor de koolmees en het bijvoeren ervan tijdens de wintermaanden.

1990 Tim Berners-Lee publiceert het voorstel voor een World Wide Web. Hij is samen met zijn toenmalig manager, de Vlaming Robert Cailliau, de bedenker en grondlegger van het wereldwijde web.

1980 Overlijden van de dissidente Russische historicus Andrej Amalrik. Hij kwam om bij een auto-ongeval in Spanje, dag op dag tien jaar na zijn veroordeling tot tien jaar concentratiekamp. Hij had zich de woede van de communistische partij op de nek gehaald door de publicatie van Haalt de Sovjetunie 1984?, een essay waarin hij de ineenstorting van de Sovjet-Unie voorspelt.

1969 De Russische auteur Aleksandr Solzjenitsyn, bekend van onder andere De Goelag Archipel (1973) wordt uit de Unie van Sovjetschrijvers gestoten. Een jaar later krijgt hij de Nobelprijs voor literatuur.

1945 Overlijden van Jan Spitz, een buitenissige Vlaamsgezinde priester. Spitz wordt doctor in de wijsbegeerte en letteren aan de KULeuven (1908) en mag verder theologie gaan studeren aan de pauselijke Gregoriana te Rome, waarna hij in 1912 priester wordt gewijd. Hij valt op door zijn onverschrokken Vlaams en sociaal engagement. In het Davidsfonds wordt hij vrij snel lid van het hoofdbestuur en hij organiseert ieder jaar Guldensporenvieringen in Limburg.

Hij neemt het voortdurend op voor de mijnwerkers en zoekt de directe confrontatie met de franskiljonse mijnbazen. Een redevoering op 11 juli 1938 waarin hij ongemeen fel uithaalt naar de franskiljonse opvoeding bij een zustercongregatie in Genk leidt tot zijn verplaatsing naar het kleine dorpje Ophoven. Na de bevrijding geeft Spitz zonder aarzelen onderdak aan de voortvluchtige VNV-gouwleider Theo Brouns. Die verlaat echter zijn schuilplaats en wordt te Kessenich door Amerikaanse soldaten gearresteerd. Jan Spitz wordt in maart 1945 door de krijgsraad veroordeeld tot 7 jaar hechtenis. Spitz, vegetariër, sterft in de gevangenis van Sint-Gillis aan ondervoeding.

1933 De latere VNV-leider Hendrik Elias publiceert in de Vlaams-nationale weekbladpers een opgemerkt artikel: Voor de organische democratie. Hij bepleit het behoud van de burgerlijke vrijheden, ‘volkscontrole’ over de regering, maar ook de vervanging van ‘een ontaard en machteloos geworden parlementair stelsel’ door een corporatief bestel dat partij- en klassenstrijd moet doen verdwijnen.

Grace Kelly (1929-1982)

1929 Geboorte van Grace Kelly, Amerikaans actrice van Iers-Duitse afkomst die de echtgenote wordt van prins Reinier III van Monaco. Ze komt in 1982 tragisch om het leven in een auto-ongeval op dezelfde kronkelige weg als in de beroemde scène uit de Hitchcock-film To Catch a Thief waarin ze de hoofdrol speelde.

1927 De communistische partij van de Sovjetunie sluit Leon Trotski uit, die nochtans als eerste leider van het Rode Leger een belangrijk aandeel had in de bolsjewistische overwinning tijdens de Russische burgeroorlog. Stalin is nu de alleenheerser.

1918 De Nederlandse socialistische voorman Pieter Troelstra laat zich inspireren door de Oktoberrevolutie en roept de arbeiders op: ‘Grijpt de macht die u in de schoot geworpen wordt en doet wat gij kunt doen! Wij maken een revolutie omdat het kan en moet’. Op 12 november 1918 sommeert hij in de Tweede Kamer de Nederlandse regering om de macht binnen vijf dagen over te dragen. Maar zijn inschatting van de revolutionaire situatie in eigen land klopt niet. Een week later moet Troelstra van de partijleiding van zijn eigen Sociaal-Democratische Arbeiderspartij erkennen zich te hebben ‘vergist’.

1914 Hoofdredacteur Fernand Neuray van het Belgische katholieke dagblad Le XXe Siècle geeft het blad opnieuw uit in Frankrijk. Om voluit zijn belgicistische gang te gaan, breekt Neuray in 1918 met Le XXe Siècle en sticht in Parijs La Nation belge, Journal d’union nationale. Na de Eerste Wereldoorlog wordt dit in Brussel de ‘moniteur’ van het meest Vlaamshatende belgicisme.

1896 Geboorte in Vlamertinge van Oscar Dambre, Vlaams academicus en bezieler van de IJzerbedevaarten. Dambre studeert Germaanse filologie aan de Gentse universiteit. Aan het IJzerfront engageert hij zich in de geheime Frontbeweging. In 1917 neemt hij het initiatief voor het tijdschrift Nieuw Vlaanderen, met in de redactie Jozef Muls, Cyriel Verschaeve, Hilarion Thans, Ernest Claes, Filip de Pillecyn, August van Cauwelaert en Dirk Vansina.

In 1919 is Dambre medestichter en lid van het IJzerbedevaartcomité, tot 1942. Verder is hij in 1919, samen met onder meer Oscar de Gruyter, Jozef Goossenaerts en Joris van Severen, stichter van de Uilenspiegel, een Vlaams contactcentrum in Gent. Hij wordt atheneumleraar, lid van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden (1932) en actievoerder in vele Vlaamse culturele verenigingen.

In 1942 wordt hij benoemd tot docent Nederlandse taal- en literatuurgeschiedenis aan de universiteit Hamburg. Daar arresteren Belgische militairen hem in mei 1945. Hij komt pas vrij in oktober 1947 en wordt in 1955 in ere hersteld. Oscar Dambre was dan al opnieuw leraar aan het Sint-Amandusinstituut in Gent, tot 1968.

1867 Geboorte in Dordrecht van Pieter W. de Koning, Nederlandse ondersteuner van het Vlaams-nationalisme. Hij is actief in het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV), maar dat is hem te braaf cultureel. In 1917 is hij medeoprichter, later voorzitter van De Dietse Bond, die ook politiek Heel-Nederlands is. Via het Verbond van Vlaams-Hollandse Verenigingen steunde hij veel uitgeweken activisten.

1866 Geboorte van Sun Yat-sen, Chinees revolutionair leider die in 1912 met een volksopstand het corrupte Chinese keizerrijk omverwerpt. De arts Sun Yat-sen staat aan het hoofd van de Kwomintang, de Chinese Nationalistische Partij, en wordt de eerste president van de Chinese republiek. Zijn politieke filosofie staat duidelijk verwoord in zijn boek De drie principes van het volk: nationalisme, democratie en volkswelvaart. Hij is daarmee een voorloper van het communautarisme, maar behoort ook tot de Conservatieve Revolutie (Armin Mohler). Op Taiwan is het Lied der drie principes van het volk de nationale hymne.

Merkwaardig is dat Mao’s communisten Sun Yat-sen zijn blijven vereren. Cuiheng, de geboorteplaats van Sun Yat-sen, ligt op het vasteland, in de Volksrepubliek China en is een drukbezocht bedevaartsoord geworden voor Chinese communisten én opposanten. Zowel in de Volksrepubliek China als in de Republiek

Jan de Laet (1815-1891)

China (Taiwan) staan er standbeelden voor dr. Sun Yat-sen. De universiteit die hij oprichtte in de Chinese provincie Guangdong bestaat nog altijd en heet nu de Nationale Sun Yat-sen Universiteit.

1863 De Antwerpse volksvertegenwoordiger Jan de Laet, van de Meetingpartij legt in de Belgische Kamer, als eerste sinds 1830, de eed af in het Nederlands, te midden van het hoongelach van de meeste leden.

1638 De Amsterdamse Hortus botanicus wordt opgericht als onderdeel van de universiteit.

1419 Inhuldiging van de Universiteit van Rostock. Het is de oudste universiteit van Noord-Europa.

Hilarion Thans

12 januari. Net binnen: Edmund Burke geboren, nog steeds relevant

12 november. Net binnen: waanzinnig plan klaar om alle computers wereldwijd te verbinden