1991 Wat een kerstcadeau. Formeel einde van de Sovjet-Unie. De republiek Rusland, onder leiding van Boris Jeltsin (1931-2007), is de belangrijkste politieke erfgenaam.

1989 Overlijden van de Vlaamse journalist Danny Huwé. Hij kwam in december 1989 om het leven tijdens de Roemeense Revolutie tegen Ceaușescu. Huwé is daarmee de enige Belgische oorlogsjournalist die om het leven kwam bij het uitvoeren van zijn beroep. In Boekarest is een plein naar hem genoemd: Piața Danny Huwé. Op het plein bevindt zich een klein monument met gedenksteen.

1989 Sterfdag Roemeense dictator Nicolae Ceaușescu (1918-1989) en zijn vrouw Elena Ceaușescu (1916-1989). Ze worden midden tijdens een volksopstand ter dood veroordeeld door een geïmproviseerd militair tribunaal wegens volkerenmoord. Onmiddellijk volgt de terechtstelling op een militaire basis. De executie wordt gefilmd en wereldwijd op televisie vertoond. Ceaușescu was communistisch staatshoofd van Roemenië van 1967 tot 1989. Hij wordt opgevolgd door de gematigde ex-communist Ion Iliescu, één van de aanvoerders van de opstand.

1977 Scheepsramp op de Westerschelde bij Borssele. Van de tanker Laguna komen 5 van de 8 opvarenden om na een aanvaring. Het betreft de 23-jarige echtgenote van de schipper, hun twee dochtertjes van 3 en 6 jaar en twee zoontjes van 4 en 8 jaar oud.

1957 Overlijden in Monte-Carlo van de Franse filmpionier en producer Charles Pathé, de dag voor zijn 94ste verjaardag. Hij zette een wijdvertakt internationaal netwerk van filmproductiebedrijven en bioscopen op, en domineerde de filmindustrie in de eerste helft van de twintigste eeuw. De Pathé Gazette was tot 1956 een populair internationaal bioscoopjournaal. In Antwerpen had Charles Pathé een Ciné Pathé op de hoek van de De Keyserlei en de Appelmansstraat, door een overname van de oudste bioscoop in Antwerpen, Café Cinéma Krüger. ‘De Pathé’, in 1977 omgedoopt tot ‘Sinjoor’, bleef bestaan tot 1992.

1954 In Buenos Aires (Argentinië) verschijnt het eerste nummer van De Schakel – El Lazo, tijdschrift dat was opgericht met een tweevoudige doelstelling: een bindmiddel scheppen tussen de in Argentinië verblijvende Vlamingen en de band aanhalen met Vlaanderen en met alle Vlamingen verspreid over de wereld.

Hanna Schygulla (°1943)

In 1963 werd De Schakel het feitelijke orgaan van het in Buenos Aires opgerichte Vlamingen in Argentinië. Het blad verscheen steeds in het Nederlands, maar van de negende jaargang af werd het beperkt tweetalig. De Schakel zal blijven verschijnen tot 1995. De vaste vertegenwoordiger in Vlaanderen was al die tijd Roeland Raes.

1943 Geboorte van de Duitse actrice en chansonnière Hanna Schygulla, in Königshütte (nu Chorzów), Opper-Silezië. Dochter van een Duitse militair. Oogappel van regisseur Rainer Werner Fassbinder (1945-1982), met wie ze echter ook stevige conflicten had. Bekende films met haar zijn onder meer Die Ehe der Maria Braun, Effi Briest, Lulu, Wildwechsel, Petrified garden, Dead again, Black out, Auf der andere Seite. Ze woont sinds 1981 in Parijs.

1932 In de provincie Gansu in China vindt een buitengewoon krachtige aardbeving plaats: 7.6 op de schaal van Richter. Er sterven waarschijnlijk 70 000 mensen.

1892 Geboorte in Kerry (Ierland) van de schrijfster en journaliste dame Rebecca West, pseudoniem van Cicily Isabel Andrews-Faifield. Deze feministische socialiste schreef onder meer The birds fall down, The judge, The meaning of treason, The court and the castle, The fountain overflows. Ze had een verhouding met de Engelse auteur H.G. Wells (1866-1946) en kreeg met hem een zoon, Anthony West. Ze overleed in 1983 op de leeftijd van 90.

Henri de Greeve (1892-1974)

1892 Geboorte in Amsterdam van Henri de Greeve, een naam die u misschien niets zegt. Maar zijn belangrijkste werk ken je zeker: de Bond zonder Naam, door hem opgericht in 1938. De Greeve was een Nederlandse jezuïet, radioredenaar en sociaal voorman. Hij was een veel gevraagd spreker. Pater De Greeve werd zeer bekend door zijn radiopraatjes bij de Katholieke Radio-omroep (KRO) in het programma Lichtbaken. Hij zette zich met name in voor mensen in nood. In 1938 richtte hij de Bond zonder Naam op, een organisatie die tot doel had naastenliefde te stimuleren onder alle maatschappelijke gezindten, zonder enig religieus onderscheid. Zijn motto was ‘Verbeter de wereld, begin bij jezelf!’.

Dat is meteen een van de bekende ‘spreuken’ van de BZN, waarmee vooral de Vlaamse Bond zonder Naam bekendheid kreeg. Deze Vlaamse, zelfstandige BZN werd in 1947 opgericht. In 1957 werd pater Phil Bosmans (1922-2012) de drijvende kracht.

Henri de Greeve overleed in juni 1974 op 81-jarige leeftijd in Groesbeek. Zijn Bond zonder Naam werd in 2007 opgeslorpt door Cordaid (Catholic Organisation for Relief and Development Aid), een wereldwijde organisatie voor ontwikkelingshulp. De Vlaamse BZN bleef zelfstandig verder werken onder de leiding van Barbara Torfs.

1887 Geboorte in San Antonio (New Mexico) van Conrad Hilton, Amerikaans hotelier van Duits-Noorse afkomst, stichter van de Hilton-hotelketen. Hij overleed in 1979 op de leeftijd van 91.

Willem I de Veroveraar (1028-1087)

1066 De Normandische hertog Willem de Veroveraar wordt tot koning van Engeland gekroond. Hij was in 1028 geboren in het kasteel van Falaise (Normandië) als zoon van Robert van Normandië en Herleva van Falaise, de dochter van een leerlooier. Zijn vader, Robert de Duivel genoemd, was hertog van Normandië. Omdat hij diens bastaardzoon was, werd Willem aanvankelijk ook wel ‘Willem de Bastaard’ genoemd. Na de dood van zijn vader in 1035 volgde Willem hem op als hertog van Normandië. Maar lang niet alle edelen waren er blij mee dat de hertog werd opgevolgd door een bastaardzoon. Na een door Willem I gewonnen slag bij Val-ès-Dunes (1047) wist hij daadwerkelijk gezag in het hertogdom te vestigen.

Willem was verre familie van de Engelse koning Eduard de Belijder, die zelf als balling lange tijd in Normandië had geleefd. Edward had geen kinderen en besloot dat Willem hem na zijn dood moest opvolgen. In Engeland verzette graaf Godwin van Wessex zich hier fel tegen. De zoon van deze graaf, Harold Godwinson, liet zich bij het overlijden van koning Eduard de Belijder in 1066 tot koning Harold II van Engeland kronen. De hertog van Normandië vertrok hierop met ongeveer 8000 manschappen naar Engeland. Zijn leger stuitte op 14 oktober 1066 in de buurt van het Engelse plaatsje Battle op de Engelse troepenmacht. De slag die hierop volgde, ging de geschiedenis in als ‘de Slag bij Hastings’ en werd gewonnen door de Normandiërs. Willem heette voortaan Willem de Veroveraar. Harold sneuvelde op het slagveld. Op kerstdag van hetzelfde jaar werd Willem de Veroveraar in de Westminster Abbey tot koning van Engeland gekroond. Hij bleef daarnaast hertog van Normandië.

800 Karel de Grote, koning der Franken, wordt door paus Leo III in Rome tot keizer van het West-Romeinse Rijk gekroond. Hierdoor krijgt de Rijksgedachte een nieuwe, Europese dimensie en zal ze tot bloei komen.

Koop nu Vandaag in de loop der jaren in de Doorbraak-boekhandel.

Ion Iliescu

25 december. Historische dag: stichter Bond Zonder Naam geboren… maar wie was dat ook weer?

22 december. Net binnen: Godfried Bomans overleden, vriend van Vlaanderen