Het lied is in 1847 in Gent ontstaan in de kring van de toneelgroep Broedermin en Taelyver, op tekst van Hippoliet van Peene (1811-1864) en muziek van Karel Miry (1823-1889). De tekstdichter inspireerde zich op de ‘Leeuwenzang’ in de Brabantsche yeesten van Jan van Boendale (ca.1280-1351), stadsschrijver van Antwerpen.

De doorbraak kwam op 17 februari 1848, toen het publiek in de nieuwe Vlaamse Minardschouwburg in Gent, diep onder de indruk van de Februariomwenteling in Parijs en bevreesd voor een nieuwe Franse annexatie, uitdrukkelijk vroeg dat lied ten gehore te brengen. Sedertdien is het geleidelijk aan ook gezongen in andere steden en gewesten, en sedert 1902, bij de 700 jaar Guldensporenviering, algemeen aanvaard als Vlaams nationaal lied.

Op 6 juli 1973 werd door de Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap een decreet goedgekeurd (Belgisch Staatsblad van 12 september 1973) ‘tot instelling van een eigen vlag, een eigen volkslied en een eigen feestdag van de Nederlandse cultuurgemeenschap’. Hierin werd bepaald dat de eerste twee strofen van De Vlaamse Leeuw als volkslied zullen fungeren. De tekst en muzikale notatie werden vastgelegd bij ministerieel besluit op 11 juli 1985.

Jan van Boendale

Vandaag 1848: doorbraak van De Vlaamse Leeuw als nationaal lied van Vlaanderen