2014 In het Westen begint het te dagen wat de spanningen tussen Rusland en Oekraïne zouden kunnen teweegbrengen. In The Guardian verschijnt een artikel met de kop ‘Ukraine crisis is about Great Power oil, gas pipeline rivalry’, zeg maar: de Oekraïne-crisis gaat over de oliebevoorrading.

2004 Overlijden van Joan Riudavets, Spaans schoenmaker en bij zijn overlijden de oudste man ter wereld (114 jaar en 82 dagen). Zijn geheim: 14 uur per etmaal slapen.

Herald of Free Enterprise 1987

1987 Vlak na zijn vertrek uit de haven van Zeebrugge kapseist de Britse veerboot Herald of Free Enterprise. De ramp kost 193 mensen het leven. Door snel optreden van onze hulpdiensten kunnen 360 mensen worden gered.

1984 Met de fusie van Gemeenschap en Gewest wil Vlaanderen duidelijk maken dat de Vlamingen in Brussel deel uitmaken van de Vlaamse Gemeenschap, en dat Brussel geen volwaardig derde Gewest kon worden. Om die band tussen Vlaanderen en Brussel te verankeren, wordt Brussel bij het decreet van de Vlaamse Raad van 6 maart 1984 uitgeroepen tot hoofdstad van Vlaanderen.

1981 Marianne Bachmeier (1950-1996) schiet in een rechtbank in Lübeck (Sleeswijk-Holstein) de ‘vermoedelijke’ moordenaar van haar zevenjarige dochtertje dood. Ze wordt veroordeeld tot 6 jaar gevangenis, waarvan ze de helft uitzit. Ze komt het verlies van haar enig kind nooit te boven en sterft op haar 46ste aan kanker.

1971 Overlijden te Elsene (Brussel) van Raymond Herreman (74), Vlaams dichter en journalist. Deze onderwijzer was medewerker aan Het Laatste Nieuws, Ons Vaderland, Pallieter, het Volksblad en Le Peuple. Tijdens de Eerste Wereldoorlog is hij activist en hij wordt na 1918 socialist. In 1927 wordt Herreman redacteur van Vooruit, wat hij met onderbreking (1940-1945) blijft tot 1962. In 1946 sticht hij met Herman Teirlinck het Nieuw Vlaams Tijdschrift. In 1940 kant hij zich scherp tegen collaboratie. Zijn opvattingen over de Vlaamse Beweging zet hij uiteen in de brochure Vlaanderen, let op uw zaak (1945), ‘een gemoedelijke aanbeveling tot redelijk civisme’ (Gaston Durnez). Herreman vindt dat het ‘voor België zowel als voor Vlaanderen noodlottig is geweest, dat de socialistische partij niet van bij haar ontstaan de Vlaamse Beweging heeft weten in te schakelen’. Voorzichtig vraagt hij zich af ‘of een zekere vorm van federalisme niet voor de inwoners van België nuttig zou zijn’.

1957 Ghana wordt onafhankelijk van Groot-Brittannië en is daarmee het eerste Afrikaanse land dat zich los maakt van zijn kolonisator.

Volodimir Vinnitsjenko (1880-1951)

1951 Overlijden in Mougins (Provence), waar hij in ballingschap leefde, van Volodimir Vinnitsjenko, schrijver, politicus en de eerste premier van Oekraïne. De Russische revolutie van februari 1917 (te onderscheiden van die van oktober 1917, die de bolsjewieken aan de macht brengt) en de militaire nederlagen van het Russische, keizerlijke leger leiden op 15 maart 1917 tot de troonsafstand van tsaar Nicolaas II. In Petrograd, de nieuwe naam voor Sint-Petersburg, komt Aleksandr Kerenskij aan het hoofd van een voorlopige regering.

Onmiddellijk proberen de Oekraïners hun onafhankelijkheid te veroveren. In Kiev verzamelt een grote raad, de centrale Rada, waarin alle Oekraïense politieke krachten zijn vertegenwoordigd en die functioneert als parlement. De Russische regering verwerpt de Oekraïense eisen, waarna in juni 1917 te Kiev de Autonome Oekraïense Republiek wordt uitgeroepen met Vinnitsjenko als premier. Hij is sociaaldemocraat en voorstander van een autonoom Oekraïne binnen een federatie van Slavische republieken. De onafhankelijkheid staat nog niet op de agenda.

1951 In de Verenigde Staten begint het proces tegen de spionnen Ethel en Julius Rosenberg. Het echtpaar wordt er van verdacht gegevens over de Amerikaanse atoombom aan de Sovjet-Unie te hebben doorgespeeld. Als de Sovjet-Unie in 1949 een geslaagde proef neemt met een atoombom groeit in de Verenigde Staten het vermoeden dat spionnen het geheim gestolen moeten hebben. In 1950 wordt Klaus Fuchs, een Duitse natuurkundige van het Manhattan Project, tot 14 jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens het doorgeven van documenten aan de Sovjets. Tijdens de verhoren rond die zaak vallen de namen Ethel en Julius Rosenberg. Op 6 maart 1951 begint met veel ophef het proces tegen het echtpaar. Zij zullen uiteindelijk ter dood worden veroordeeld.

1930 Voor het eerst wordt een keuze aan bevroren groenten, fruit, vis en vlees te koop aangeboden door Clarence Birdseye (1886-1956), die sindsdien beschouwd wordt als grondlegger van de moderne diepvriesindustrie.

1899 De Duitse scheikundige en uitvinder Felix Hoffmann (1868-1946) krijgt een patent op aspirine.

1875 Overlijden te Drongen (Oost-Vlaanderen) van Jozef van der Moere (84), jezuïet en vroege verdediger van het Nederlands in Vlaanderen. Hij doceerde kerkgeschiedenis in Freiburg (Zwitserland) en was superior in het Seminarie te Kuilenberg (Nederland) vooraleer hij in Gent rector wordt van het Sint-Barbaracollege en daarna van het jezuïetencollege te Antwerpen, een functie die hij bekleedt tot 1855. Van der Moere keert zich tegen de verfransing van het onderwijs, omdat de Franse cultuur volgens hem de kiemen in zich droeg van de Franse Revolutie en van het liberalisme. Zijn sympathie voor de Vlaamse volkstaal vindt haar oorsprong in zijn inschatting dat deze een doeltreffend middel is tot het behoud van de eigen aard en zeden van de bevolking en dus ook tot het behoud van het katholieke geloof. Deze gedachte vinden we terug in zijn werk De l’importance de la langue flamande au point de vue national, littéraire, religieux et moral (1853).

Dmitri Mendelejev (1834-1907)

1869 De Russische scheikundige Dmitri Mendelejev presenteert het periodiek systeem der elementen, waarin de chemische en fysische eigenschappen van stoffen in kaart zijn gebracht.

1831 De Amerikaanse auteur Edgar Allan Poe (1809-1849) wordt weggestuurd van de militaire academie van West Point omdat hij is weggebleven van een kerkdienst.

1482 Hertogin Maria van Bourgondië valt tijdens een valkenjacht van haar paard in Sint-Pieters-op-den-Dijk, nabij Brugge. Drie weken later overlijdt ze. Deze jacht was eerder op de dag aangevangen bij de Kruispoort te Brugge, onder begeleiding van de heren Gruuthuse, Filips van Kleef en meerdere ridders van het Bourgondische hof. Als ervaren ruiter had Maria haar valk in één hand vast. Haar paard struikelde over een boomstronk bij het springen over een nieuw gegraven gracht. De buikriem brak, waardoor Maria uit het zadel viel, in de gracht terechtkwam terwijl het paard boven op haar landde. Ernstig gewond werd ze overgebracht naar het Prinsenhof, haar paleis in Brugge. Ze overlijdt drie weken later, op 27 maart. Haar grafmonument bevindt zich in de Onze-Lieve-Vrouwekerk te Brugge, vlak naast het praalgraf van haar vader Karel de Stoute. In 1793 werd haar graf geschonden door Franse revolutionairen.

Zowel Bpost (1981) als PostNL (2013) gaven een postzegel uit ter herdenking van Maria van Bourgondië. Sinds 2020 heeft Maria van Bourgondië een plek in de Canon van Nederland.

Klaus Fuchs

6 maart. Net binnen: Raymond Herreman overleden, socialist maar vooral flamingant

Spion in dienst van Moskou