Precies op 17 september 2021, premier Narendra Modi’s 71ste verjaardag, overschreed India de kaap van 1 miljard (minstens eenmaal) gevaccineerden. Vandaag is ruim driekwart van de bevolking ingeënt, vergelijkbaar met West-Europa, maar verwezenlijkt in moeilijkere omstandigheden. Tijd om de balans op te maken van de corona-berichtgeving inzake India.

Eerste golf: veel besmettingen

Tijdens de eerste golf zat India in de topcategorie qua absolute besmettingscijfers. Toch deed het land het verhoudingsgewijs beter dan de VS en de EU: minder besmettingen per hoofd van de bevolking, en naar verhouding spectaculair minder dodelijke slachtoffers. De luie westerse verklaring daarvoor was: onjuiste telling, ten eerste omdat de ‘autoritaire’ regering (in 2019 met ruime meerderheid democratisch herverkozen) van Narendra Modi ‘de cijfers wel moedwillig vervalst moet hebben’, ten tweede ‘omdat India nu eenmaal de vleesgeworden chaos is waar zulke tellingen hopeloos onbetrouwbaar zijn’.

Eerstgenoemde beschuldiging is deel van het alomtegenwoordige vooroordeel jegens alle gereputeerd rechtse regeringspartijen, hier de Bharatiya Janata Party (Indiase Volkspartij). Laatstgenoemde indruk is enigszins te verklaren doordat ouderen hier nog opgegroeid met een deerniswekkend beeld van India als spreekwoordelijk arm land waar moeder Teresa de melaatsen uit de goot moet gaan rapen omdat de Indiërs zelf er te lui en te harteloos voor zijn. Maar India is veranderd: lang verlamd door het socialistische beleid van eerste premier Jawaharlal Nehru en diens dochter Indira Gandhi, is het land sedert de liberalisering onder premier Narasimha Rao (vanaf 1991) opengebloeid. Stijgende welvaart gaat er samen met betere organisatie, zoals aan elke regelmatige bezoeker zal opgevallen zijn. Slechtere telling (ook gebruikt om bijvoorbeeld de vergelijkenderwijs lage verkrachtingscijfers op te krikken) kan vandaag nog maar een klein deel van de verklaring zijn.

Ayurveda

De verklaring die veel Indiërs zelf geven, heeft te maken met de traditionele geneeskunde ofte ayurveda (‘wetenschap van de levensspanne’, van ayuh, verwant met eon, aetas en eeuw). Onder het huidige BJP bewind heeft India een ministerie voor alternatieve geneeswijzen gekregen, maar meer dan een kruimel voor het traditionalistische kiezerssegment is dat nooit geworden.

De corona-crisis is voor ayurveda eigenlijk een enorme gemiste kans , omdat het hier eens echt zijn nut had kunnen bewijzen, wat overigens ook had kunnen tegenvallen. Maar het is dus niet geprobeerd, terwijl de regering volledig op het westerse vaccinatiebeleid ingezet heeft. En toch zou de ayurvedische benadering een rol gespeeld hebben, namelijk doordat het grootste deel van de bevolking bij haar dagelijkse voeding ayurvedische regels in acht neemt. Met name het overvloedige verbruik van gember en kurkuma zou de immuniteit versterken en tegen covid-sterfte behoeden. Ook het ayurvedisch vermijden van lijfelijke aanraking bij de begroeting is nog wereldwijd als een voorloper van de corona-voorschriften geprezen. Wie weet?

Geen therapeutische hardnekkigheid

Statistici zien echter een aardsere verklaring. Een overblijfsel van de vroegere ‘achterlijkheid’ van India is dat de geneeskunde, althans inzake haar modernste snufjes, de meerderheid niet bereikt. De therapeutische hardnekkigheid die bij ons allerlei krakende wagens oplapt voor een gerekt bestaan in een zorgtehuis, is ginds voor de meesten gewoon niet voorradig. De categorie mensen die bij ons het meest in aanmerking komt voor Covid-sterfte, is in India al eerder aan andere aandoeningen gestorven.

Al het voorgaande heeft in onze media verhoudingsgewijze maar weinig aandacht gekregen. Alleen faits-divers van het Indiase type haalden het nieuws, zoals de pasgeboren jongen die Kovid genoemd werd en zijn tweelingzusje Korona. Maar toen kwam mei 2021 en de uitbraak van de Delta-variant, aanvankelijk nog ‘Indiase variant’ genoemd. Delta nam een hoge vlucht, en dat was voor de media plots wel interessant, namelijk om minister-president Modi in een slecht daglicht te stellen. Die heeft vervolgens al zijn vaccinatieduivels ontbonden, met zeer gunstig resultaat, maar in mei stond hij tijdelijk machteloos tegen de covid-natuurkracht.

Journalistieke aanfluiting

De Standaard mag hier als voorbeeld dienen. We hebben paginagrote artikels over de pandemie in India bewaard van 29 april, 3 mei, 15 mei, 22 mei, 27 mei en 23 juli 2021. De tijd waarin India het goed deed en zich kon veroorloven om gratis vaccins aan andere landen uit te delen, was aan de DS-lezer onopgemerkt voorbijgegaan, maar de galopperende besmettingscijfers waren goed voor een concentratie van artikels. Daarin viel op dat alle geraadpleegde commentatoren, zoals Ashok Swain of Ayush Tiwari, in India meteen als geafficheerde tegenstanders van Modi herkend zouden worden. (Maar in de India-berichtgeving kan je je meer dan elders zulke aanfluiting van het journalistieke beginsel van hoor en wederhoor veroorloven.)

Sommige ‘nieuwsfeiten’ zijn zelfs het tegendeel van de waarheid, zoals de voorstelling alsof de regering de therapie van de ayurvedische farma-ondernemer Baba Ramdev promoot (27 mei). De hele covid-problematiek wordt er de regering in de schoenen geschoven: ‘De regering-Modi maakte de ene blunder na de andere…’ (3 mei en 23 juli) Er zijn natuurlijk wel problematische dingen gedaan, zoals het uitvaardigen van een lockdown die miljoenen zonder sociale bescherming van hun werk beroofde; maar als Modi dat niet gedaan had, zou DS hem meteen een corona-ontkenner à la Jair Bolsonaro genoemd hebben. Men spreekt er schande over de covid-crisis als de ‘zwaarste humanitaire ramp die India ooit getroffen heeft’ (23 juli).

En België dan?

Is dat om te lachen of wat? Welke zwaardere humanitaire ramp, inbegrepen het volledig en langdurig verstoren van het hele maatschappelijke leven, heeft België recent getroffen? Voor India is het trouwens niet eens waar: anders dan DS beweert, heeft de Partition van 1947 (waarover de regering-Nehru dan weer schromelijk onderschatte dodencijfers verspreidde) nog altijd meer doden gemaakt dan zelfs covid tot nu toe. Bij een moeilijk beheersbaar verschijnsel als deze pandemie kunnen zulke crisissen eender waar voorkomen. Landen die het eerst zeer goed gedaan hadden, bleken tegen de delta-variant niet bestand. De greep van regeringen daarop is beperkt, getuige hoe Zweden en België bij tegengesteld beleid toch zowat hetzelfde pandemieverloop gekend hebben. De Standaard heeft de slechte cijfers in België dan ook nooit aan zijn geliefde Vivaldi-regering verweten.

We weten na de jongste maanden dat geen enkele regering van corona-mutaties terug heeft. Maar de ‘vermaledijde regering Modi’ heeft de uitdaging wel beter aangepakt dan de Vivaldi regering, en toen ik in november in India verbleef, kon ik er het Rijk van de Vrijheid proeven dat ons hier steeds weer ontglipt.

Narasimha Rao

De Indische economie: wie doet beter?

Corona in India

Grootste verkiezingen ter wereld