1996 De Palestijnse PLO-voorzitter Yasser Arafat brengt zijn eerste publieke bezoek aan Israël voor overleg met de Israëlische president Ezer Weizman.

1982 In Polen verbiedt de communistische regering de vakbond Solidarność van Lech Wałęsa. Acht jaar later zal hij de democratisch verkozen president van Polen worden.

1968 Bij de opening van het nieuwe academiejaar gedragen de pas opgesplitste delen van de Leuvense universiteit zich al als volkomen autonoom. Nochtans had het Belgische episcopaat zich pas in juli van dat jaar akkoord verklaard met de overheveling van Leuven-Frans naar Ottignies. Er wordt onmiddellijk aangedrongen op de erkenning door de overheid van beide universiteiten en de toekenning aan elk van hen van een eigen rechtspersoonlijkheid. De raad van beheer van de Université libre de Bruxelles (ULB) zal in februari 1969 analoge besluiten nemen. Men gaat over tot volledige splitsing van de universiteit waarvoor aan de wetgever ook een eigen rechtspersoonlijkheid wordt gevraagd. Zo ontstaat de Vrije Universiteit Brussel (VUB).

Ernesto ‘Che’ Guevara (1928-1967)

1967 Ernesto Guevara, beter bekend onder de naam Che Guevara, Argentijns marxistisch revolutionair, wordt in Bolivia gevangengenomen. De Boliviaanse president René Barrientos geeft, na op de hoogte te zijn gebracht van Guevara’s arrestatie, het bevel om Guevara onmiddellijk te executeren. Dat gebeurt ’s anderendaags. Weinig geweten: Che was de oudste van vijf kinderen en had zelf ook vijf kinderen.

1958 De Zweedse hartchirurg Åke Senning (1915-2000) brengt de eerste pacemaker in bij een mens.

1933 Staf Declercq, een gewezen Vlaams-nationaal Kamerlid van de Frontpartij, richt met geestesgenoten het Vlaams Nationaal Verbond (VNV) op. Dit moet een einde maken op meer dan tien jaar gekibbel en interne verdeeldheid binnen het politieke Vlaams-nationalisme. Het openbaar gemaakte programma is een compromis dat vooral tegemoetkwam aan de radicalen – voor zover die zich al niet bij het in 1931 opgerichte Verdinaso (Verbond van Dietse Nationaal solidaristen) hebben aangesloten. ‘Het VNV streeft onverkort naar de Dietse Volksstaat en het beschouwde zichzelf als het instrument daartoe’ (Bruno de Wever). Het VNV is anti-marxistisch, anti-liberaal en streeft naar een corporatieve staat. De partij neemt in 1936 deel aan de verkiezingen en haalt 16 zetels binnen. Een verdubbeling van het aantal Vlaams-nationale mandaten, vergeleken met de verkiezingen van 1932.

Valeer Portier (1913-1988)

1913 Geboorte in Gistel (West-Vlaanderen) van Valeer Portier, Vlaams-nationaal advocaat en cultuurpromotor. Na zijn studie in Gent vestigt hij zich als advocaat in Brugge. Portier wordt lid van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV). Van 1940 tot 1944 is hij in Oostende oorlogsschepen van financiën en de haven. Na de bevrijding wordt hij aangehouden. De krijgsraad spreekt hem vrij, maar het hof van beroep in Gent veroordeelt hem tot drie jaar gevangenis. Na zijn vrijlating in 1947 vestigde Portier zich in Antwerpen en wordt juridisch raadgever bij het Vlaams Economisch Verbond (VEV). In 1971 promoveert hij tot beheerder-secretaris. Daarnaast is hij ondervoorzitter van de Kultuurraad voor Vlaanderen.

Van 1952 tot 1987 is Portier voorzitter van het Algemeen Nederlands Zangverbond (ANZ) waarop hij zijn stempel drukt. ‘In die functie bezat hij binnen de culturele Vlaamse Beweging heel wat aanzien. Portier beschouwde zijn inzet voor het Vlaamse (strijd)lied als een politieke opdracht. In zijn jaarlijkse toespraken haalde hij telkens de belangrijkste knelpunten in de Vlaamse beweging aan. Hij kwam onder meer op voor amnestie en federalisme’ (Pieter Jan Verstraete). Ten tijde van het Egmontpact werd zijn voorzitterschap in vraag gesteld. Portier, was lid van het Anti-Egmontkomitee, maar meende dat het ANZ het maximum moest halen uit de positieve elementen van het pact. Op het Vlaams-Nationaal Zangfeest van 1978 kreeg hij zowat het hele Antwerpse Sportpaleis tegen zich. Valeer Portier overlijdt in 1988 op de leeftijd van 74.

Ernest Douwes Dekker (1879-1950)

1879 Geboorte in Pasuruan (Java) van Ernest Douwes Dekker, journalist en politicus. Hij is de kleinzoon van Multatuli’s broer Jan. Deze Douwes Dekker was een belangrijke figuur in de Indonesische nationalistische beweging op Java. Hij sticht in december 1912 de Indische Partij, bestemd voor Indo-Europeanen en Indonesiërs, die zelfbestuur voor Nederlands-Indië propageert. De regering in Den Haag wordt er niet vrolijk van en wijst hem een vaste verblijfplaats op de Molukken toe. Maar hij vertrekt liever terug naar Nederland. Als in 1918 het verbanningsbesluit wordt opgeheven, keert hij onmiddellijk naar Nederlands-Indië terug.

Kort voor de Tweede Wereldoorlog wordt hij naar Suriname gestuurd, hoewel hij geen NSB’er was. Hij verblijft daar gedurende heel de Tweede Wereldoorlog in een kamp. Nadat hij in 1946 naar Nederland was overgebracht, vlucht hij terug naar Indonesië en wordt tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949) een symbolische minister zonder portefeuille in het kabinet Sjahrir. Hij noemde zich toen Danudirdja Seliabuddhi, wat betekent ‘stoffelijk (maar) krachtig de geest getrouw’. Tijdens de tweede Nederlandse interventie (‘politionele actie’) wordt hij in 1948 nog eenmaal door de Nederlanders gearresteerd, maar in 1949 vrijgelaten. Het ideaal dat hij nu openlijk propageert is het opgaan van alle Europeanen in de Indonesische samenleving.

Ernest Douwes Dekker overlijdt in 1950, acht maanden na de soevereiniteitsoverdracht, op de leeftijd van 70.

1806 Geboorte in Gent van de arts en hoogleraar Adolphe Burggraeve, tijdgenoot van de Belgische afscheiding van 1830. Hoewel Franstalig noteert hij: ‘Het is jammer dat de zaken zo zijn uitgedraaid, want België en Holland samen zouden een koninkrijk hebben gevormd waarmee men rekening had moeten houden’. Burggraeve was ook hoofdchirurg in het burgerlijk hospitaal De Bijloke en zat van 1858 tot 1881 in de Gentse gemeenteraad voor de liberalen. Daar zet hij zich voornamelijk in voor sociale woningbouw en de levensomstandigheden van de Gentse arbeiders. Hij schreef ook een internationaal gelauwerde biografie van Vesalius. Adolphe Burggraeve overlijdt in 1902 op de leeftijd van 95.

1792 De Franse sansculotten dringen de Zuidelijke Nederlanden binnen en veroveren Virton.

Gerard Callenburgh (1642-1722)

1722 Overlijden in Vlaardingen (Zuid-Holland) van Gerard Callenburgh (80), befaamd zeeofficier. Hij is kapitein op Michiel de Ruyters admiraalsschip (1676) en vergezelt in 1688 stadhouder Willem III naar Engeland. Als viceadmiraal vecht hij in de Negenjarige Oorlog (1688-1697) tegen het Franse imperialisme en in de Spaanse Successieoorlog (1701-1713), een oorlog van Europese mogendheden tegen Frankrijk en Spanje om te verhinderden dat deze staten geregeerd zouden worden door koning Lodewijk XIV van Frankrijk. Hij verovert in 1704 met de Engelse vloot, onder admiraal George Rooke (1650-1709), de vesting Gibraltar. Zijn bijzonder moedig gedrag in de Slag bij Malaga levert hem de eretitel ‘Held van Malaga’ op. In 1711 wordt Gerard Callenburgh luitenant-admiraal van de admiraliteit van Rotterdam.

1573 Alkmaar Ontzet: overwinning op de Spanjaarden die in het begin van de Tachtigjarige Oorlog de stad belegerden. Alkmaar was de eerste Nederlandse stad die bevrijd werd.

René Barrientos

8 oktober. Net binnen: het Vlaams Nationaal Verbond (VNV) gesticht

De melancholie van links