Vlaanderen heeft geen sterker bejubeld kunstwerk. Het Lam Gods in Sint-Baafs in Gent werd gedrenkt in software van AlfaVision uit Brugge. Die artistieke hoofdplaats is een laboratorium voor de nieuwe toonkunde.

Augmented reality

Brugge was de voorbije twaalf maanden leeg. AlfaVision, de ontwerper en uitbater van het jonge Historium op de Markt gebruikte de rust om verder te werken aan het Frisse Museum. Hans Vandamme, burgerlijk ingenieur fotonica, en Els De Rooy, econome, zijn de stichters van AlfaVision en wereldwijd de voortrekkers van de nieuwste museumtechnologie.

Hans Vandamme: ‘De kennis van de Vlaamse Primitieven is ook in België en Vlaanderen beperkt. We ontwikkelden het pas geopende nieuwe bezoekerscentrum van Van Eyck en het Lam Gods in de Sint-Baafskathedraal in Gent. Twee uitdagingen, naast vele andere, waren er: de kathedraal is en blijft een plaats van de eredienst, én, in een dergelijk historisch gebouw vermijd je kabels en sleuven. Met onze toepassingen van Augmented Reality (AR), die via een head-set beelden legt op wat je met het blote oog ziet, dus bijvoorbeeld een ridder, een schilder, een heilige, terwijl je kijkt naar het Lam Gods, verandert dat bezoekerscentrum in een plek voor meer bezoekers en creëert het veel meerwaarde.’

Democratisering van de toepassingen

Hans Vandamme startte bij Barco, dat groot gemaakt werd door zijn vader Hugo, bij de cel visualisering, waar in 2000 de VR-technologie opdook. Toen werkte Virtual Reality met toestellen (head-sets) die tot 1,5 miljoen dollar kostten. Export naar China was verboden om politiek-militaire redenen. Virtual Reality brak door met de brede mogelijkheden van spelcomputers en PC’s. De hardwarekost tuimelde daardoor naar beneden en een democratisering van de toepassingen begon.

Hans Vandamme: ‘Els en ik delen een passie voor kunst. Na de verhuis met mijn ouders naar Brugge maakte ik kennis met de rijke lokale musea. De vraag waarom Brugge machtig en groot is, bleef echter onbeantwoord. Ik wilde vanaf dat ogenblik het verhaal van de stad brengen voor een breed publiek. In 2012 begon Historium en tot aan Covid-19 was het de Brugse attractie met het grootste aantal bezoekers. In 2012 haalden wij 180 000 bezoekers, in 2019 300 000. Een wetenschappelijk comité met onder meer de befaamde historicus en specialist van de Middeleeuwen professor Wim Blockmans, een Vlaming die emeritus is van de Universiteit Leiden, begeleidt Historium. Hij is een fan en ziet nu letterlijk door VR waar hij jarenlang over doceerde. Voor hem is het nut van deze pedagogisch-educatieve aanpak helder.’

Ambachtelijk

AlfaVision is als bedrijf een variatie op een maatschap zoals een advocatenkantoor of een architectenbedrijf. Per project wordt gewerkt met freelancers, groepen van 25 mensen voor de middelgrote opdrachten, die van A tot Z van 1 tot 2 jaar duren. De freelancers zijn tekenaars, scriptschrijvers, filmers, regisseurs, copywriters, programmeurs. Het merendeel zijn Vlamingen. Els De Rooy: ‘Software is onze inbreng en de hardware kopen wij aan. Grappig is dat de weg naar onze hoogtechnologische snufjes ambachtelijk is. We beginnen met pen en papier om zo geleidelijk over te stappen op VR-beelden. De programmeurs kneden de statische beelden om tot beweging.’

Hans Vandamme: ‘Wij rekruteren bijvoorbeeld de ontwikkelaars van elektronische spellen van de knappe opleiding van Howest in Kortrijk. Onze passie en toegevoegde waarde is de cultuurhistorische kennis die wij absorberen en verwerken in Brugge. Wij zien hier dat het toerisme verandert door corona. De musea hebben door de quarantaine moeten leren om buiten hun muren te gaan. De sector zal sterker de nieuwste toontechnologie omhelzen.’

Zijderoute

AlfaVision is zeven jaar oud. Naast het Historium kwamen er opdrachten voor het Chocolade Museum in Brussel, het Africa Museum in Tervuren, de Kolonie van Weldadigheid in Willemsoord (Nederland), C-Mine in Genk, het Garnizoensmuseum van het Amerikaans leger in Wiesbaden, het wielersportmuseum in Oudenaarde, de Duinenabdij in Koksijde, het kasteel van Tratzberg in Tirol, het museum van de Engelse bronnenstad Buxton.

Hans en Els vertellen in 2021 de stadsgeschiedenis van Bakoe op de oude, en vandaag de nieuwe, Zijderoute. Hans Vandamme: ‘Het enthousiasme van het stadsbestuur voor Bakoe Khan, een vernieuwbouw van een vervallen stadspaleis, is overweldigend en ontroerend. Voor de val van de USSR was er geen sprake van dat Bakoe zijn geschiedenis, die bijzonder rijk en boeiend is, als onderdeel van de Republiek Azerbeidzjan, kon tentoon spreiden. Rusland deed aan interne kolonisering van zijn marxistische Gemenebest en lokalisme werd noch gewaardeerd, noch kreeg het een kans. Na de onafhankelijkheid van Azerbeidzjan in 1991 groeide de belangstelling voor de eigen geschiedenis onstuimig.’

Wim Blockmans

Lam Gods dartelt op software

Medezeggenschap: stap voor stap langs kronkelwegen