Het is nooit te laat nog eens voor de kiezer te verschijnen. In het noorden van het land weet men sinds het begin van dit belangrijk verkiezingsjaar dat bijna alle Vlaamse partijen nog een keer een beroep zullen doen op politieke vedetten. Een aantal van die vedetten draaiden soms meer dan een halve eeuw mee in het politieke circus. (En na hen kwamen van enkelen ook nog eens de zonen, die op hun beurt ook aan hun zoveelste verkiezing toe zijn.)

Ongelooflijk maar waar: binnen minder dan drie maanden zullen sommigen onder ons weer kunnen (of mogen) stemmen voor… Herman De Croo, Louis Tobback, Willy Claes, Wivina Demeester, Mieke Vogels of Jan Peumans… Natuurlijk niet om ze zelf te laten zetelen, maar om het resultaat van hun respectieve partijen een beetje te verbeteren.

Elio, de ouderdomsdeken voor Europa

Et pour les francophones la même chose? Nee dus. Niets daarvan langs Waalse of Franstalige Brusselse kant.

Eén uitzondering: de Europese lijst van de Parti Socialiste wordt getrokken door niemand minder dan oud-premier Elio Di Rupo die op de vooravond van de Nationale feestdag 73 kaarsjes op zijn verjaardagstaart zal moeten proberen uitblazen. Al is er hier geen sprake van een comeback: Di Rupo is, anders dan Tobback of Demeester, nooit weg geweest.

Van een parlementaire comeback is wel sprake bij oud-voorzitter van Ecolo, Jean-Michel Javaux, die al bijna twintig jaar burgemeester is van Amay, de Luikse gemeente die dezer dagen negatief in de actualiteit is gekomen door haar kazerneschandaal. Javaux was tussen 1999 en 2003 verkozen in het Waals parlement. Maar eigenlijk is hij met zijn 56 jaar bij wijze van spreken nog piepjong, vergeleken met de tachtigers aan Vlaamse kant. Ondanks zijn behoorlijk lange staat van dienst, en zijn grote invloed achter de schermen.

Niet meer onder ons

En al die anderen dan, vraagt u zich af? Ze zijn er niet, of, beter gezegd, niet meer. Ik denk hier bijvoorbeeld aan Charles-Ferdinand Nothomb, overleden in april 2023, twee weken voor zijn 87ste verjaardag. Hij was een klein beetje terug van wegeweest na het vertrek van Joëlle Milquet als voorzitster van de CDH. Maar echt actief in de politieke arena was Nothomb ook toen niet.

In het socialistische kamp denk ik aan Jean-Maurice Dehousse. Ook hij verliet de planeet vorig jaar, op zijn 86ste. Maar deze zeer belangrijke acteur in de Waalse emancipatie was al lang niet meer welkom in het soms moeilijke Luikse wespennest.

Buiten die twee zeer actieve politici moeten we vaststellen dat een zeer groot aantal oudgedienden al vroeger vertrokken. Mede vanwege gezondheidsproblemen, of zelfs op een veel brutalere manier zoals André Cools in de zomer van 1991…

De biograaf van Lierneux

Een zeldzame uitzondering is Paul-Henry Gendebien (eerst Rassemblement Wallon en daarna ADW, de Alliance démocratique wallonne). Zijn voorvaders zaten al in de politiek van bij de stichting van België, en zelf was hij in de jaren 70 en 80 een spilfiguur bij de ombouw van België naar een federale staat. Hij woont in Lierneux, in het uiterste zuiden van de provincie Luik, ver weg van het politieke rumoer. Hij is tot op vandaag een zeer productief auteur van (spannende) boeken over zijn familie, over de politiek maar vooral over zijn dierbaar Wallonië dat hij graag met Frankrijk zou willen verenigen, zoals twee eeuwen geleden. De afstammeling van een van de grootste (politieke) families van het land en van een van de helden van de Omwenteling van 1830 heeft een niet te stuiten schrijflust.

Zo is hij bezig met een biografie over zijn vader, een authentieke held uit de Tweede Wereldoorlog die diende als piloot bij the Royal Air Force, maar ook zeer actief was in de geallieerde spionagenetten. Vader Gendebien speelde ook een rol bij de invasie van Normandië. Enkele maanden later vond hij de dood in de buurt van Amersfoort, waar zijn Spitfire neergeschoten werd door de Duitsers. Al duurde het ruim een jaar voor zijn familie daarvan op de hoogte werd gebracht. Tussendoor werkt hij ook nog aan boeken over de familie Carton de Wiart – ook daarmee is hij verwant – en verschijnt er eerlang nog een boekje over de Ardennen.

Wallonië autonoom

Daarbovenop blijft hij ook nog eens de Belgische politiek op de voet volgen en becommentariëren. Maar zeggen dat hij optimist is over wat er binnenkort uit de stembussen zal komen is de waarheid geweld aandoen. Enkele dagen geleden nog, toen we hem aan de lijn hadden, zei hij dat er kans was dat men zeer binnenkort absoluut geen Belgische regering meer zal kunnen vormen. En zoals veel overtuigde Waalse federalisten – met of zonder voorkeur voor een rattachistisch avontuur met Frankrijk – is ook hij bikkelhard voor politici die de financiële realiteiten blijven ontwijken of ontkennen. En blijven denken dat Vlaanderen hen wel uit de penarie zal blijven helpen. Zijn politiek credo blijft daarmee helemaal intact: voor Gendebien verdient een autonoom Wallonië beter.

Wivina Demeester

Geen Waalse oudgedienden op de lijsten

modieuze emo-retoriek