Michael Freilich: ‘Het signaal van de Raad van State moet dringend gehoord worden’

Het verbod op erediensten in het kader van de coronamaatregelen gaat te ver. Dat besliste de Raad van State na een klacht van Joodse organisaties. Het oordeel van de Raad van State maakt het debat over het spanningsveld tussen de coronamaatregelen en de vrijheden uit onze grondwet opnieuw los en drukt de regering met de feiten op de neus dat er dringend nood is aan een wettelijk kader voor de maatregelen. In deze aflevering van Doorbraak Radio geeft Michael Freilich, kamerlid voor de N-VA, zijn visie op de beslissing van de Raad van State en het precedent dat dit schept voor de andere coronamaatregelen.

Het verbod op erediensten

De Raad van State heeft de enige juiste beslissing genomen, vindt Freilich. ‘De vrijheid van godsdienst staat in onze grondwet een vormt één van onze fundamentele vrijheden.’ Daarnaast staat het ook vermeld in het Europees verdrag voor de rechten van de mens en een heleboel andere ondertekende verdragen. In principe hebben we vier fundamentele vrijheden, zegt Freilich. Freedom of speech, vrijheid van pers, vrijheid van vereniging en de vrijheid om de eredienst te houden. ‘In onze democratie zijn deze vier vrijheden zeer dierbaar.’

De Raad van State oordeelde dus dat op het moment dat ook niet-essentiële zaken, zoals de winkels, opnieuw open kunnen dat het dan niet mogelijk is dat het recht op eredienst niet wordt toegelaten. ‘Anders wordt er het signaal gegeven dat godsdienst minder is dan essentieel.’

Moet godsdienst voorrang krijgen op andere grondrechten?

In andere beoordelingen in verband met grondrechten oordeelde de Raad van State telkens dat de volksgezondheid primeert. Waar zit nu het verschil met vrijheid van erediensten? Het gaat om de proportionaliteit, zegt Freilich. ‘Het houden van een eredienst werd door de maatregelen volledig verhinderd, wat niet proportioneel is.’ Freilich wijst er ook op dat de vrijheid om iets te gaan drinken op café ook geen fundamentele vrijheid is. ‘De avondklok beoogt het beperken van de sociale contacten, er staat in de grondwet geen vermelding over de vrijheid om een sociaal leven te hebben.’ De avondklok is niet disproportioneel want mensen kunnen overdag nog buiten en kunnen online contact met elkaar hebben, vindt Freilich. Daarnaast is er bijvoorbeeld in Nederland nooit een verbod op erediensten geweest.

Is het compromis voldoende?

Erediensten zouden dus opnieuw worden toegelaten met een maximumaantal van 15 aanwezige personen. Voor Freilich ging het vooral over het lanceren van een debat over de plaats van religie in de samenleving en het respect voor de grondwet en de fundamentele vrijheden. ‘Dat debat is gaande en is dus geslaagd.’ 15 aanwezige personen is een minimum maar er leek wel begrip bij de geloofsgemeenschappen voor deze beslissing. Het belangrijkste is dat de regering nu toch in dialoog is gegaan met de geloofsgemeenschappen. Freilich wijst er daarnaast op dat de huidige werking bij het invoeren van coronamaatregelen via ministeriële besluiten de minst democratische weg is die er bestaat. ‘Het is nodig dat er een coronawet komt zodat er een debat ontstaat.’

De andere grondrechten

We zien dat er veel zaken gebeuren waarbij men zich de vraag kan stellen of dit wel nog kan of niet, zegt Freilich. ‘Zo gebruikt de politie in Antwerpen het cameranetwerk om mensen te bespioneren.’ Dat ondermijnt het draagvlak voor die camera’s bij de bevolking, vindt Freilich. ‘Er moet dus een coronawet komen die bepaalt wat kan en wat niet kan.’ Na de aanslagen pleitte de N-VA al voor een soort van noodwet voor uitzonderlijke situaties, maar de andere partijen weigerden dit uit angst een politiestaat te creëren. ‘Nu zien we in welke politiestaat we zijn beland en niemand weet wat exact kan en niet kan.’ De politie moet handelen op basis van een ministerieel besluit wat het moeilijk maakt voor iedereen. Het signaal van de Raad van State moet dringend gehoord worden, vindt Freilich.

Redacteur artikel: Rani De Leeneer

Beluister ook onze andere podcasts: