25 jaar na Dutroux

De Bende van Nijvel net als het dossier-Dutroux zullen nog lang de Belgische criminele geschiedenis en de herinnering trotseren. De (mede)daders van de 28 doden in de periode 1982-1985 zijn tot vandaag nog steeds niet gekend en bekend. De Bende van Nijvel blijft vooralsnog een crimineel enigma met een link naar het dossier-Dutroux? Met de arrestaties daarentegen van Marc Dutroux, Michelle Martin en Michel Lelièvre op 13 augustus en deze van Michel Nihoul op 15 augustus 1996, kreeg het zogenaamde Kwade, nog beter het Böse, meer dan één gezicht. De kortstondige ontsnapping van Dutroux op 23 april 1998 schokte bovendien het land. Wel weten we nu overduidelijk wie Eefje Lambrecks en An Marchal, Julie Lejeune en Mélissa Russo hebben vermoord. En wie Sabine Dardenne en Laetitia Delhez hebben ontvoerd.

Dutroux

Het nieuwe boek – vandaag 25 jaar na de ontvoering van Eefje en An, geschreven door Jean Lambrecks, zijn partner Els Schreurs en de voormalige BOB’er of rechercheur Jean-Pierre Adam – met als titel: Dossier Dutroux, de waarheid reikt een aantal nieuwe en zelfs bijkomende inzichten aan.

Los van de veroordeling van de daders door het Hof van Assisen van de provincie Luxemburg op 22 juni 2004 en de vrijlating onder voorwaarden van Martin en Lelièvre en het overlijden van Nihoul is de laatste letter over het dossier-Dutroux zeker nog niet geschreven.

Overzicht

In dit boek, zorgvuldig opgebouwd met een verantwoording van het waarom en een noodzakelijke tijdlijn, wordt meer dan een, vlot geschreven en duidelijk, overzicht gegeven van de gemiste kansen en zelfs tegenkantingen in vooral het gerechtelijk onderzoek. De auteurs leggen relaties naar personen, plaatsen, data en gebeurtenissen die men nooit echt ten gronde uitspitte. De auteurs beschreven de weergegeven pistes helder en met veel oog voor het detail. Die passeren allemaal de spreekwoordelijke revue zonder dat de lezers door de bomen het bos niet meer zouden zien. In het kader van deze recensie past een loutere opsomming ter zake niet. We laten deze ontdekking aan de lezers over. Ook de uitleiding met een verwijzing naar nog meer onopgeloste moorden dito sporenonderzoek stemt tot nadenken.

Zoektocht

Naast deze beschreven ontbrekende antwoorden gaan de auteurs ook zelf op zoek naar mogelijke verduidelijkingen. Dit brengt hen naar Nederland, Duitsland, Frankrijk en Slowakije.

Voor de lezers wordt het klaar dat Dutroux en consorten geen groupuscule los zand was maar eerder een samenwerkingsverband tussen criminelen in het kader van de georganiseerde mensenhandel en de seksuele uitbuiting. Crimineel geldgewin ging hier hand in hand samen met seksuele perversie.

Politiehervorming

Dit boek gaat niet echt in op de gevolgen die het dossier-Dutroux hebben gehad voor de hervormingen bij politie en justitie. Er wordt in relatie tot Martin en Lelièvre enkel kort verwezen naar de strafuitvoeringsrechtbank. Als voormalig expert op het Kabinet van de toenmalige minister van Justitie, Marc Verwilghen en zijn gewezen voorzitterschap van de Parlementaire onderzoekscommissies Dutroux, Nihoul en consorten en de Vermoorde en Vermiste Kinderen betreur ik zelf ook dat aan deze laatste zijn inspanningen en resultaten in dit boek te kort worden gedaan.

Anderzijds kan dit zeker ooit nog het voorwerp uitmaken van een wetenschappelijke studie en moeten we het boek Dossier Dutroux, de waarheid vooral durven lezen als het narratief van een vader, een partner en een politieman die zich nog steeds vragen durven stellen en mogelijke binnen- en buitenlandse antwoorden vooropstellen.

Of dit boek dan wel de waarheid, een waarheid of slechts deelwaarheden aanbiedt, is niet aan de orde. Het boek, vertrekkend vanuit een daderperspectief, dien je vooral te lezen vanuit het slachtofferperspectief waardoor de herinnering aan de vermoorde en ontvoerde meisjes blijvend wordt.