De mens is een plofkip: hoe de voedingsindustrie ons ziek maakt
In ‘De mens is een plofkip’ legt Teun van de Keuken de voedingsindustrie onder de loep en laat hij feilloos zien wat er misgaat.
Gezonde kost? Dat bestaat volgens journalist Teun van de Keuken niet meer. In plaats daarvan laten wij onszelf, net zoals plofkippen, manipuleren en volproppen met voedsel dat ons ziek maakt.
‘Een kip die in zeer korte tijd vetgemest wordt.’ In de Van Dale-definitie van een plofkip vind je op het eerste gezicht weinig gelijkenissen met de mens. Toch zijn wij plofkippen, schrijft Teun van de Keuken in De mens is een plofkip, want elke dag laten we ons net als hen manipuleren om zwaar bewerkt fabrieksvoer naar binnen te werken.
Van konijn, gevulde kalkoen of verse kip naar een kant en klaar bakje uit de supermarkt: traditionele kookmethoden ruimden plaats voor gemaksvoedsel zonder voedingswaarde. Wie na een lange werkdag thuiskomt wil iets calorierijk, dat vooral gemakkelijk te bereiden én snel klaar is.
Suiker, vet en zout
De homo sapiens evolueerde de laatste jaren door de sluwe marketingtrucs van de voedingsindustrie naar de ‘homo manducans’ oftewel de ‘vretende mens’, schrijft Van de Keuken. Uitgekiende receptuur, agressieve reclame en miljarden aan marketingbudgetten overtuigen consumenten van het verkeerde. Intussen worden suiker, vet en zout ons bijna met de paplepel ingegoten, waardoor we eten, eten en nog eens eten.
Misschien verschillen we dan toch niet zoveel van de plofkip. Die slikt ook elke dag wat er te slikken valt, verre van knus zittend in een megastal of in een industrieel pluimveebedrijf. Eens vet genoeg wordt ze — het mooie leventje ten spijt — geslacht en met winst verkocht.
Ook de almaar zwaarder wordende mens is een verdienmodel — al zit de winst in de verkoop van het voedsel zelf en niet in het slachten — want hoe meer we eten, hoe meer er wordt verdiend.
Ongezond
Maar niets komt zonder prijs. Onze vreetwoede en gebrek aan discipline leiden volgens Van de Keuken tot een snellere dood. Hart- en vaatziekten, diabetes, obesitas, nierziekten en kanker: de lijst van aandoeningen die je kan oplopen bij het naar binnen werken van troep is gigantisch.
Tijd voor verandering dus. We moeten ons dringend verzetten, schrijft Van de Keuken, maar dat is lang niet altijd makkelijk. Ons brein is immers gevoelig voor die sluwe marketingtrucs, legt hij duidelijk uit in De mens is een plofkip.
Gelukkig is niet alles kommer en kwel. Willen we veranderen, dan kan dat. Of toch, als we collectief in actie komen, als de politieke wereld achter ons staat en als de wetgever maatregelen neemt om de macht van de voedselindustrie in te dijken. Alleen zo kunnen we onze gezondheid terugvinden, vindt Van de Keuken.
Wie op zoek is naar een confronterend, straf, waargebeurd verhaal vindt in De mens is een plofkip ongetwijfeld gading. Het ligt niet voor niets in zo goed als elke boekenwinkel vooraan.
Wannes is eindredacteur en journalist. Hij werkt sinds 2021 mee aan Doorbraak.
‘Mijn Charleroi’ van Pascal Verbeken is ons boek van de week. Koop het nu tegen een voordeelprijs!