Bente en Boudewijn: een Belgisch liefdesverhaal van Christophe De Borsu

Wie kent Christophe Deborsu niet in Vlaanderen? Die olijke Waal, gehuwd met een Vlaamse, en afwisselend verblijvend in Schelle en Namen. De model-Belg van 2024, hij bestaat. In Wallonië is hij vooral bekend als presentator van ‘C’est pas tous les jours dimanche’, de Zevende Dag van RTL, de post van de Walen die niet naar Franse zenders kijken.

Onze olijke Waal heeft wel een venijnig kantje. Hij heeft een afkeer van Vlaams-nationalisten die volgens hem Vlaanderen gestolen hebben, naar het dictum van Jules Destrée ‘Il nous ont pris la Flandre’, en België daarmee kapotmaken.

Afkeer

Zijn afkeer gaat in ‘overdrive’ richting Vlaams Belang waarrond — tot zijn genoegen — nog altijd een cordon sanitaire bestaat. Hij steunt trouwens ook volmondig het ‘cordon médiatique’ in de Waalse media. Dat is het absoluut verbod op rechtse meningen.

Deze personalia van onze Waal moet je wel in het achterhoofd houden bij het lezen van Bente en Boudewijn. Het ademt heimwee, verlangen, maar ook twijfel over de Belgische droom, die misschien nooit meer zal uitkomen.

Echte liefde

Een liefdesverhouding tussen een lieve Waalse jongen uit Dinant, Baudouin, en een Vlaamse ondernemende meid uit Essen, Bente, vormt de rode draad in het boek. Baudouin wil Nederlands leren en Vlaanderen leren kennen en doet dat zeer diepgaand via een hartstochtelijke liefdesverhouding met Bente.

Maar de liefdesverhouding raakt verknoopt met de Belgische communautaire problematiek, doordat de ouders van Bente sterke banden hebben met het Vlaams Belang. Die zetten het koppel ertoe aan om een semi-terroristische actie op touw te zetten, die naar het einde van ons koninkrijk zou kunnen leiden.

Kronieken

Het verhaal wordt gebracht in dagelijkse kronieken. Daarbij wordt de chronologische volgorde niet altijd gevolgd, waardoor er talrijke flashbackmomenten in het boek zitten. Af en toe komt de auteur zelf in het verhaal piepen, meestal om mogelijke misverstanden en scherptes van eigen uitspraken weg te masseren.

Het verhaal wordt ons zowel in het Nederlands als in het Frans gebracht. Deborsu schreef als Franstalige de roman in het Nederlands om hem dan terug in de eigen taal, het Frans, om te zetten. Zoiets kan alleen in België. Je krijgt dus twee versies voor de prijs van één.

Het boek zou misschien wel gebruikt kunnen worden voor taalonderricht in het onderwijs, gesteld tenminste dat we nog leraren vinden die Frans kunnen geven. De Nederlandstalige versie bedraagt 507 bladzijden, de Franstalige 412.

Dus 919 in totaal, denkt de rekenende lezer. Mis! De Nederlandstalige versie heeft alleen onpare, de Franstalige alleen pare paginanummers. Een schalkse referentie naar de splitsing van het boekenbestand van de Leuvense universiteitsbibliotheek. Deborsu haalt graag oude koeien uit de gracht.

Historische fictie

Het boek behoort tot het genre van de historische fictie. Binnen een reëel historisch kader, hier de Belgische communautaire tegenstellingen, wordt dan een fictief verhaal ontwikkeld. In dit opzicht is het boek te vergelijken met Dirk Draulans’ De Charme van de Chaos, over een fictieve Belgische burgeroorlog.

Een geslaagde historische fictie vereist evenwel dat het historisch kader waarbinnen de fictie zich afspeelt enigszins geloofwaardig blijft. Op dat vlak wringt het toch wat in het boek. Zo is de vader van Bente, een openlijke VB-sympathisant, leraar geschiedenis. Dat zou toch een zeer uitzonderlijk exemplaar zijn, want wie ook maar de minste VB-smet heeft wordt in ons onderwijs geostraciseerd.

Verder wordt in het boek niet op een geloofwaardige wijze aangegeven hoe het vreedzame VB-koppel, weliswaar behept met het verderfelijke gedachtengoed, evolueert naar een semi-terroristische actie. Hoe afkerig je ook staat tegenover de Vlaamse Beweging, terrorisme kan je haar moeilijk verwijten. Een aannemelijk pad naar semi-terreur vanwege het VB-koppel wordt in het boek niet geschetst.

Alternatieve uitkomsten

Het boek eindigt met een leuk spelletje. Op basis van uw antwoorden op een vragenlijst wordt je verwezen naar één van twee alternatieve uitkomsten: een Bye-bye-Belgium-uitkomst of een uitkomst waarbij Vlamingen en Walen ontroerd in elkaars armen vallen en zich afvragen waarom ze eigenlijk ruzie hebben gemaakt.

Maar dat spelletje is nogal doorzichtig. Wie schurkachtige antwoorden geeft, komt bij Bye-by-Belgium terecht. Wie warme, liefdevolle antwoorden geeft, bij Belgium Reborn. Hierin herken je uiteraard de fobieën van de auteur. De echtgenoot in een gelukkig Belgisch huwelijk die niet kan begrijpen waarom deze familiesituatie zich niet vertaalt op het niveau van de elf miljoen Vlamingen en Walen.

Spijts alle kleine irritaties die ik als Vlaamsgezinde lezer soms voel, heb ik het boek toch graag gelezen. Het behoort tot de categorie vakantieliteratuur, te lezen aan het strand of zwembad in een echt warm land. Warempel, je zou bijna hopen dat België blijft bestaan om zulke boeken mogelijk te maken, maar dat gevoel verdwijnt snel bij het zien van een aflevering van De Zevende Dag of C’est pas tous les jours dimanche.