État des lieux du salafisme en France: stand van (radicale) zaken

Etat des lieux du salafisme en France. Du séparatisme au terrorisme heet het nieuwste werk van historicus Pierre Conesa. Het gaat over de breuken die de radicale islam in Frankrijk veroorzaakt, maar een aantal fenomenen die worden geschetst komen ook elders in Europa voor.

In Frankrijk gebruikt men graag de term separatisme. Die heeft uiteraard geen betrekking op het onafhankelijkheidsstreven van bepaalde Franse regio’s, maar op de tendens van bepaalde moslims om een parallelmaatschappij op te richten die de republikeinse waarden verwerpt.

Geteisterd door islamitisch geweld

Frankrijk werd de afgelopen decennia geteisterd door islamitisch geweld en moorden. Hoe erg dat ook is, de religieuze en ideologische basis die daaraan ten grondslag ligt is misschien nog gevaarlijker. Het is nu vooral via internet dat de jihad plaatsvindt.

In Frankrijk werden de laatste jaren heel wat provocaties vastgesteld. Dat kan gaan van in scholen weigeren om een minuut stilte in acht te nemen voor de slachtoffers van jihadistisch geweld en moslimkinderen die protesteren tegen de inhoud van sommige vakken, tot moslima die in ziekenhuizen weigeren om behandeld te worden door een mannelijke arts.

Ondertussen blijken moslimvrouwen in Algerije en Marokko zelf er geen enkel probleem mee te hebben behandeld te worden door een mannelijke arts. ‘Een vijfde van de 400 incidenten tijdens de minuut stilte voor Samuel Paty gebeurden door kinderen van de lagere school, wat toch wel iets zegt over de rol van de ouders tijdens de dagen volgend op de moord’, vindt Pierre Conesa.

Gekenmerkt door lafheid

De reeks rapporten die in Frankrijk aan bovenstaande problematiek werden besteed zijn niet meer te tellen, maar na publicatie worden ze meestal in de schuif gegooid en worden er geen beleidsbeslissingen uit getrokken. Veel repressieve wetten worden nooit toegepast, leraars in scholen doen sowieso aan zelfcensuur, vreemdelingen die uitgewezen moeten worden en die de Franse nationaliteit werd afgenomen kunnen stokken in de wielen steken door naar het Europees Hof van de Rechten van de Mens te stappen, enzovoort.

‘Frankrijk wordt gekenmerkt door de lafheid van haar elites, in plaats van de problemen aan te pakken’, schrijft Conesa. Wat met sommige vluchtelingen? De Tsjetsjeense familie Anzorov, wiens zoon de leraar geschiedenis Samuel Paty had onthoofd, is teruggekeerd naar Tsjetsjenië terwijl ze als vluchteling was toegekomen in Frankrijk.

Maar geen islamofoob land

Is Frankrijk een islamofoob land? Pierre Conesa gelooft het niet. In 2019 noteerde het Franse ministerie 1.052 antichristelijke handelingen, 657 antisemitische en slechts 154 anti-islamitische. Dat ondanks het feit dat het land wel door islamitisch geweld en provocaties wordt geteisterd, maar niet door Joods of christelijk geweld.

De beschuldiging van islamofobie, die te pas en te onpas wordt rondgestrooid, is niet alleen een poging om andersdenkenden het zwijgen op te leggen. Ze is ook vaak een signaal voor extremisten om tot moord over te gaan, vervolgt Conesa. Diegenen die al jaren een hetze voerden tegen het magazine Charlie Hebdo, zijn medeverantwoordelijk voor de moord op haar redactieleden, stelt ook auteur Pascal Bruckner.

Dan Syrië en Irak nog, waar heel wat Franse jihadisten zijn gaan vechten. 675 Fransen, waaronder 295 vrouwen, bevinden zich nog steeds in de twee landen. Telkens Irak één van hen de doodstraf wil geven, protesteert de Franse overheid, want die is uiteraard als lidstaat van de Europese Unie gekant tegen de doodstraf. Bagdad heeft al 500 vreemdelingen veroordeeld voor lidmaatschap van de Islamitische Staat (IS).