‘Un voile sur le monde’: over de islamitische hoofddoek

Un voile sur le monde is de geactualiseerde versie van een boek uit 2021 waarin Chantal De Rudder de groeiende populariteit van de hoofddoek en een zekere (re)islamisering van een aantal landen, waaronder België, onder de loep neemt. Ze reisde daarvoor naar verschillende landen en nam interessante interviews af.

Mispak je niet aan de Vlaams klinkende naam Chantal De Rudder. De vrouw is geboren en getogen in Tunesië in een Joods-Berbers nest, maar trok later op 10-jarige leeftijd naar Frankrijk, waar ze lange tijd schreef voor Le Nouvel Observateur en daar zelfs hoofdredacteur van werd. De Rudder heeft nog steeds de Tunesische nationaliteit. Ze is verbaasd over de groei van de islamitische hoofddoek in Tunesië, Frankrijk en andere landen.

Bosnië

‘De Bosnische vrouwen droegen ooit de hoofddoek om de dames van de Turkse bourgeoisie te imiteren, die nooit hun gezicht in het openbaar lieten zien’, begint De Rudder haar uitleg over Bosnië. De Joegoslavische dictator Tito (1892-1980) verbood de hoofddoek, maar sinds de Iraanse revolutie van 1979 werd die opnieuw populair.

‘Zoals wel vaker gebeurt was de terugkeer van de hoofddoek het werk van goed opgevoede, gepolitiseerde vrouwen’, schrijft de auteur. Tijdens de burgeroorlog in Bosnië (1992-1995) waren veel buitenlandse jihadisten aanwezig in de regio, met alle gevolgen van dien voor Europa.

Denemarken

Denemarken voert een originele integratiepolitiek volgens De Rudder. Maar die is lang niet perfect: ‘Meer dan 70 procent van de moslimmigranten hebben de Deense nationaliteit al. Zoals in de Verenigde Staten moeten ze daarvoor eerst een examen afleggen. Het slaagpercentage bedraagt momenteel ongeveer 30 procent, en dat cijfer gaat nog naar beneden.’

Als kinderen afwezig zijn op school of tijdens examens, dan wordt het kindergeld van de ouders verminderd. 150 Deense jongeren zijn als jihadisten gaan vechten in het Midden-Oosten, wat toch een hoog aantal is voor zo’n klein land. Nochtans heeft Denemarken nooit een islamitisch land gekoloniseerd. Er is dus geen sprake van revanchisme.

Maar er spelen andere elementen, het feit dat onder meer het Vaticaan de publicatie van de fameuze Mohammed-cartoons heeft veroordeeld, bracht de verdedigers van de vrije meningsuiting in een lastig parket. Het is de Deense imam Ahmed Akkari die vervalste cartoons van de profeet stuurde naar zijn relaties in het Midden-Oosten, om daar moslims op te zetten tegen Denemarken.

Groot-Brittannië

‘Het wettelijke bestaan van 52 charia-rechtbanken in Groot-Brittannië verbaast de republikeinse die ik ben. Zij zijn begin jaren ’80 ontstaan, zijn nauw gelieerd aan moskeeën, en arbitreren over familiekwesties (scheiding, voogdij over kinderen, erfenis)’, begint De Rudder haar hoofdstuk over het Verenigd Koninkrijk. Dat is uiteraard problematisch, want de gelijkheid tussen mannen en vrouwen wordt niet gerespecteerd in dat systeem, zodanig dat in Groot-Brittannië burgers verschillende rechten hebben naar gelang hun godsdienst of ‘filosofische’ overtuiging.

Londen is ook de Europese hoofdstad voor islamitische financiën. In 1995 werd door prins Charles de moskee van Finsbury Park ingewijd. Het is in die moskee dat in 2002 de eerste verjaardag van de aanslagen van 11 september 2001 in de Verenigde Staten werd gevierd.

In Londen sprak Chantal De Rudder met Maryam Namazie, van Iraanse komaf en woordvoerster van de Council of ex-Muslims of Britain. ‘Ik ben tegen het multiculturalisme, want dat is een politiek die leidt tot de homogenisering van minderheden’, zegt die. En dat is volledig in strijd met ons Europees rechtssysteem en samenlevingsmodel, dat het individu met z’n rechten en plichten centraal stelt, niet godsdienst of etniciteit.

Iran

In 1936 verbood de toenmalige sjah van Iran het dragen van de hoofddoek, en dat in het kader van een moderniseringscampagne. Intussen zitten we in een andere context, en proberen vandaag massa’s Iraanse vrouwen zich te bevrijden van de plicht zich wel te moeten sluieren.

Vrouwen zijn ook niet welkom in sportstadia. Wie een man vermoordt krijgt de doodstraf, wie een vrouw vermoordt niet. Wie de situatie van de vrouw wil verbeteren kan niet anders dan met religieuze argumenten af te komen, want de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens wordt niet aanvaard als referentiekader. De beslissing van de voormalige Amerikaanse president Donald Trump in 2018 om het nucleaire akkoord met Iran eenzijdig op te zeggen, ook al respecteerde Iran de verplichtingen van het akkoord, heeft de religieuze radicalen enkel de wind in de zeilen gegeven.

Saoedi-Arabië

Het recht voor vrouwen om met een auto te rijden moet gerelativeerd worden, want er is maar één rijschool voor vrouwen in de hoofdstad Riyad, en om een rijbewijs te bekomen moeten vrouwen veel meer betalen dan mannen. Veel Saoedische vrouwen zijn ambitieus. Op de Amerikaanse universiteiten vormen zij, na Chinese vrouwen, de grootste groep.

Maar in het bedrijfsleven, overheid en onderwijs is nog veel werk aan de winkel. ‘Men benoemt ons steeds als vice-chef van iets, nooit als chef’, vertelde professor Maïmona al-Khalil aan de auteur. Mohamed Bin Salman voert een algemene moderniseringspolitiek, maar het emancipatorische karakter daarvan voor vrouwen wordt in het Westen overschat.

Verenigde Staten

Ook in de Verenigde Staten stoort Chantal De Rudder zich aan een aantal zaken. Was de strijd van Martin Luther King (1929-1968) een gerechtvaardigde en noodzakelijke strijd voor gelijkheid tussen blank en zwart en al de rest, dan zitten we nu in een ander schema, aldus de auteur, want nu is een niet gering deel van de zwarte militanten actief in radicale islamitische bewegingen die zwarten voorstellen als een volk dat superieur is aan blanken, christenen en Joden. Revanchisme dus, waarbij een aantal zwarten steevast verwijzen naar de slavernij, maar waarbij de voormalige slavernij in Arabische en islamitische landen altijd wordt vergeten.

België

En als toetje komt dan België. ‘Wat me in België vooral is opgevallen, beter dan elders, is het constante werk van ideologische controle van moslims door Saoedi-Arabië. Alsook de desinteresse van de Belgische overheid voor de verspreiding van het wahabisme. Op z’n minst toch tot recente datum’, vindt Chantal De Rudder.

De auteur is ook niet onder de indruk van de eisen van sommige moslims voor aparte rechten in naam van de diversiteit: ‘Le droit à la différence ne peut conduire à la différence des droits.’ Het recht op diversiteit kan dus enkel leiden tot verschillende rechten. Het religieus of seculier systeem in België is moeilijk te begrijpen voor een buitenlander, volgens De Rudder.

Maar wat wellicht nog erger is: ‘In de jaren ’80 bevonden verantwoordelijken van het Algerijnse GIA zich in België van waaruit ze acties en aanslagen planden in Algerije. De Fransman Fabien Clain, één van de toekomstige luitenanten van de Islamitische Staat, verbleef verschillende malen in België, dat een draaischijf werd van het salafisme.’

De auteur is er ook niet over te spreken dat de voormalige koning Boudewijn het paviljoen van de wereldtentoonstelling 1958 in het Brusselse Jubelpark schonk aan de Saoedi’s om er een moskee van te maken, van waaruit het wahabisme werd verspreid in ons land. Vervolgens werd die moskee gebombardeerd tot enige gesprekspartner van de Belgische overheid met de moslims, alsof iedere moslim in België wahabiet moet en zal zijn.

‘De verspreiding van de islam via de hoofddoek, dat is het kernidee van de moslimbroeders, hun methode om een (re)islamisering in te voegen, hun veroveringsconcept.’ Het gaat hier over ‘een goed uitgedachte moslimbroederstrategie ter (her)verovering van de maatschappij via de vrouwen. Meer dan een religieus symbool is dit voor de moslimbroeders een politieke tactiek’.