Voorspelbaar goed en goed voorspelbaar

Met De Helvetii levert Marc Jailloux een klassiek ogend album af in de stripreeks Alex. De synopsis kwam uit de paperassen van de geestelijke vader van de reeks. Sfeer, toon en vorm doen denken aan die van de strips van ruim veertig jaar geleden. Vooral de decors zijn uitmuntend getekend.

Het recentste album in de reeks Alex ziet er uit als de laatste albums die geestelijke vader Jacques Martin tekende. De Franse tekenaar Marc Jailloux, die de kneepjes leerde bij Martins voormalige assistent Gilles Chaillet, mocht voor de destijds hoogbejaarde Martin eerst de reeks Orion tekenen.

Ook zette hij het laatste album van Chaillet over Leonardo da Vinci in inkt. Daarna mocht hij voor uitgeverij Casterman een aantal albums van de stripreeks Alex tekenen. Na De laatste verovering (2013), Britannia (2014), Aan de overkant van de Styx (2015) en De eed van de gladiator (2017) volgt dus De Helvetii (2019).

Inspiratie halen bij de meester zelf

Wat dit album zo bijzonder maakt, is dat scenarist Mathieu Bréda en Jailloux vertrokken van een synopsis van de hand van Jacques Martin zelf. Dit leverde enkele chronologische problemen op. Zo was Alex in het eerste album Alex de Onversaagde dat zich afspeelde in 53 voor onze jaartelling een piepjonge slaaf. Dit verhaal speelde zich echter in 58 voor Christus af.

Bruno Martin stelde daarom enkele richtlijnen op voor Bréda. Het zou de eerste keer zijn dat de ‘zoon van’ zo actief betrokken werd bij een stripverhaal. Allicht omdat Bruno Martin in Franstalig Zwitserland woont en dit verhaal zich daar in de buurt van het meer van Leman afspeelt.

Het resultaat is een compleet op zichzelf staand stripverhaal. Vroeger de normaalste zaak ter wereld, maar tegenwoordig proberen veel auteurs een soort serialisatie door te voeren waar een intrige of rode draad door de elkaar opvolgende albums loopt. Jailloux inspireerde zich qua tekenstijl, kadrering enzovoort naar eigen zeggen sterk op het album De laatste Spartaan. Op dit vlak is dit verhaal van Alex klassieker dan klassiek te noemen.

Volkerenmoord of buffer tegen de Germanen

Wie ooit de bello Gallico van Julius Caesar moest lezen op de middelbare school, herinnert zich zonder twijfel dat Caesar hardvochtig optrad tegen de volksverhuizing van de Helvetii. Die volksverhuizing was de aanleiding voor de imperialistische aanval op heel Gallië door Caesar als gouverneur van Gallia Narbonensis.

De Romeinse veldheer beweerde wel dat bondgenoten van Rome zijn hulp inriepen, maar de casus belli bleef bijzonder mager en dat zeiden Caesars tijdgenoten in Rome zelf al. Los van de militaire agressie onder het motto ‘de aanval is de beste verdediging’ kan in huidige termen gerust de term genocide worden gehanteerd.

Hele stammen werden uitgemoord of als slaaf verkocht. Voor de Romeinen moesten de Helvetii als buffer dienen tegen de Germanen. Tot op de dag van vandaag tasten archeologen in het duister over het feit of de Helveten nu bij de Kelten, de Germanen of een andere etnische groep behoorden.

Hoe Bréda en Jailloux dit probleem verwerkten in hun strip lijkt nogal pro-Romeins. Zo leggen ze de nadruk op de mensenoffers en gruwelijkheden van de Helveten en andere pre-Romeinse bevolkingen. De kwalijke rol van de druïden die een soort theocratisch regime in stand hielden mag hier dan ook niet ontbreken. De historische waarheid heeft zelden een goed verhaal in de weg gezeten en dat is in historische strips niet anders. Gelukkig bleven het aantal anachronismen beperkt in het overigens best te pruimen verhaal.

Nieuwe grote naam

Marc Jailloux is een van de nieuwe grote namen in de historische stripscène; een laatbloeier die oorspronkelijk bij de manufactuur van wandtapijten in Parijs begon en via computerspelletjes in de stripverhalen belandde.

Het prestige van Jailloux dankt hij aan de klassieke stripreeks Alex, maar ook aan zijn zelfstandig werk. Sinds het succes van zijn eigen stripalbum Un pape dans l’histoire. Saint-Pierre une menace pour l’empire romain (uitgegeven bij Glénat en Cerf) is Jailloux een veel gevraagd striptekenaar.

Sint-Petrus was een christelijke strip zoals die enkel nog in Frankrijk kan verschijnen (waar katholieke uitgevers nog jaarlijks een zeer sterke niche blijven uitbouwen). Uitgeverij Glénat bouwde haar succes op Franse historische stripverhalen en voor Glénat mag Jailloux een nieuwe driedelige reeks gaan tekenen over een familie landmeters tijdens de renaissance.

Enkele bekende Fransen zouden coscenarist zijn: met name Didier Decoin, winnaar van de prestigieuze literaire Prix Goncourt en Jérôme Clément, medeoprichter van tv-zender Arte. Een boeiend gegeven voor wie weet dat bijvoorbeeld Gerard Mercator hoofdzakelijk werkte als landmeter. Volgens Jailloux is het wel de bedoeling om nadien verder albums van Alex te tekenen.

Conclusie

De Helvetii is een oerdegelijk album in de klassieke stripreeks Alex. De kernreeks valt veel minder op dan de recente spin-offs zoals De Jeugd van Alex en Alex Senator. Die laatste twee reeksen zijn terecht enorme successen, maar de oude reeks blijft uiteraard voor de grote oplagen zorgen. Voor de verkoop is die nog steeds veel belangrijker dan de nevenreeksen die een veel minder breed publiek bereiken. De lezer heeft aan die economische argumenten echter geen boodschap en terecht. Gewoon kopen dit album.