Russische schietpartij met een luchtje

In een concerthal in Moskou schoten onbekenden lukraak met machinegeweren in het publiek. Russische media en politici roepen om wraak. Maar wie zijn de daders? 

Schietpartij

Op 22 maart om acht uur ’s avonds bestormden volgens Russische media minstens drie mannen met automatische geweren de concertzaal Crocus City Hall in Moskou. Ze openden het vuur op bezoekers van een concert van de rockband Picknick. De muzikanten zelf bleven ongedeerd. De schietpartij brak tien minuten voor aanvang van het programma uit. Volgens Russische media staken de onbekenden daarna het gebouw in brand en konden vluchten. De geheime dienst FSB meldde voorlopig 40 doden en 100 gewonden.

Het lot van de aanvallers is nog onbekend. Volgens een ombudsman waren er ook kinderen onder de slachtoffers. Gewonden werden naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis vervoerd waar een complete etage werd ontruimd. Tegen 23:00 plaatselijke tijd was de brand onder controle. Het dak van het gebouw dat plaats biedt aan bijna 10.000 bezoekers zou volledig zijn ingestort.

Ooggetuigen

Moskva 24 sprak met een ooggetuige. Hij vertelde: ‘We gingen naar boven en gaven onze jassen af in de garderobe. Ze kondigden aan dat het concert ging beginnen. Na de aankondiging hoorden we geknal. Het leken wel rotjes. Daarna renden mensen ineens alle kanten uit. Vooral degenen die op de begane grond waren. Ze begonnen over het podium te rennen. Een jongen ijlde langs ons en schreeuwde: ‘Wegwezen. Ze hebben machinegeweren.’

‘We gingen eerst tussen de rijen liggen. Want die klootzakken waren naar beneden gegaan. Ik zag van bovenaf hoe ze op mensen begonnen te schieten. Toen gingen ze onder het balkon door. Op dat moment kropen we naar de uitgang. Mijn vrouw ging als eerste. Ik zag dat niet gebeuren, dus ik dacht dat ze er nog was. Ik begon tussen de rijen door te rennen op zoek naar haar. Toen belde ze me en ben ik haar naar buiten gevolgd. Daarna stond alles onder de zwarte rook. Ik rende naar buiten.’

Reacties

Een van de eerste reacties kwam uit Wit-Rusland, een trouwe bondgenoot van het Kremlin. ‘We volgen met diepe pijn wat er in Moskou gebeurt. Er is geen excuus voor deze monsterlijke terreurdaad’, aldus het Wit-Russische ministerie van Buitenlandse Zaken. ‘We zijn samen met het Russische broedervolk in deze moeilijke momenten. We wensen de reddingsbrigades veel succes en betuigen onze oprechte deelneming aan familie en vrienden van de slachtoffers, evenals een spoedig herstel van de gewonden,’ aldus de verklaring uit Minsk.

Dmitri Medvedjev, hoofd van de Veiligheidsraad en ex-president, schreef op zijn Telegram-kanaal: ‘Terroristen begrijpen alleen vergeldingsterreur. Rechtbanken en onderzoeken zullen niet helpen als geweld niet met geweld wordt beantwoord. De terroristen moeten worden geliquideerd, hun families onderdrukt. Als vaststaat dat het om terroristen van het regime in Kiev gaat, kunnen we met hen en hun ideologische adviseurs niet anders omgaan. Ze moeten allemaal worden opgespoord en meedogenloos worden vernietigd… Dood om dood.’

Twijfels

Hoe met machinegeweren bewapende mannen de concertzaal binnen konden komen zonder dat er alarm werd geslagen, is een raadsel. Bij de Crocus City Hall gaat het niet om een concertzaaltje in een kraakpand of een bruine kroeg. Het gebouw is te vergelijken met de ING Arena in Brussel. De concertzaal is onderdeel van een modern centrum dat eveneens een complex voor zakelijke evenementen en een reusachtig winkelcentrum omvat. Op straat, bij de ingangen en op alle verdiepingen van de concertzaal staat bewakingspersoneel. Alle locaties worden gefilmd door camera’s.

Volgens de FSB arriveerden de aanvallers in een wit bestelbusje met een Oekraïens kenteken dat later werd gevonden op een naburige parkeerplaats. In Moskou staan om de paar honderd meter bemande posten van de verkeerspolitie. Er wordt voortdurend uitkijk gehouden naar mogelijke overtreders die onverbiddelijk naar de kant van de weg worden geloodst. Het grenst aan een wonder dat een transportmiddel met een nummerbord van de gehate vijand probleemloos door de Russische hoofdstad kon rijden.

Mobilisatie

Voorafgaand aan de schietpartij in de concertzaal, deed regeringswoordvoerder Dmitri Peskov verrassende uitspraken. Op een persconferentie verklaarde hij in de namiddag van 22 maart dat de ‘speciale militaire operatie’ was veranderd in een oorlog. ‘Nu het collectieve Westen hierbij betrokken raakte aan de kant van Oekraïne, is het voor ons een oorlog geworden. Daar ben ik van overtuigd,’ aldus Peskov. Hij voegde eraan toe dat iedereen dit moet begrijpen ‘in het belang van hun eigen interne mobilisatie’.

Diezelfde middag zei Viktor Zavarzin, lid van de defensiecommissie van het Russische parlement dat er geen sprake zou zijn van een nieuwe mobilisatie. ‘Ik beschik niet over dergelijke gegevens. We hebben nog steeds een extra reserve van de gedeeltelijke mobilisatie die we al hadden. Bovendien beschikkend we over een grote groep contractsoldaten. Tot nu toe is mobilisatie slechts een gerucht,’ verklaarde het parlementslid tegenover verslaggevers van Russische media.

Reactie Oekraïne

Het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken verwees naar de lange traditie van door de FSB georganiseerde ’terreurdaden’. ‘Wij beschouwen dergelijke beschuldigingen als een geplande provocatie door het Kremlin om de anti-Oekraïense hysterie in de Russische samenleving verder aan te wakkeren. Men wil voorwaarden scheppen voor de versterking van de mobilisatie van Russische burgers om deel te nemen aan de criminele agressie tegen onze staat. Een ander doel is om Oekraïne in diskrediet te brengen in de ogen van de internationale gemeenschap,’ aldus de verklaring vanuit Kiev.