Na Welcome to New York, de film van de Amerikaanse regisseur Abel Ferrara met Gérard Depardieu in de hoofdrol, probeert vandaag de Amerikaanse streamingdienst Netflix in een vierdelige documentaire de zaak-DSK van mei 2011 te reconstrueren. Er zullen weinig mensen zijn die zich die affaire niet herinneren. Een kamermeisje van hotel Sofitel in Manhattan, de uit Guinea naar Amerika geïmmigreerde Nafissatou Diallo, beschuldigde Dominique Strauss-Kahn (DSK), sinds 2007 de grote baas van het Internationaal Muntfonds (IMF), er destijds van haar op 14 mei 2011 in de presidentiële suite 2806 van het vijfsterrenhotel verkracht te hebben.

Onder huisarrest met een enkelband

We weten allemaal dat Strauss-Kahn in deze zaak uiteindelijk vrijuit ging. Of beter: niet vervolgd werd. Nafissatou Diallo bleek gelogen te hebben tegen de Amerikaanse immigratiedienst bij haar aanvraag om naar Amerika te mogen emigreren. Ook tijdens verschillende ondervragingen bleef ze te vaag over een aantal details. Voor de briljante en peperdure advocaten die DSK, dankzij het fortuin van zijn toenmalige echtgenote Anne Sinclair, onder de arm kon nemen, was het dan ook een koud kunstje om twijfel te zaaien omtrent de geloofwaardigheid van de versie die Nafissatou Diallo had opgehangen.

De New Yorkse procureur Vance besloot dat hij geen case had en vroeg de rechter om DSK niet te vervolgen. Op 23 augustus 2011, meer dan drie maanden na de feiten, ging rechter Michael Obus in op de vraag van de procureur. DSK, die al die tijd in een door Anne Sinclair gehuurd luxeappartement onder huisarrest stond met een enkelband, mocht weer naar Frankrijk vertrekken. Hij had toen al ontslag genomen als directeur van het IMF en wist ook dat hij zijn ambities om in 2012 president van Frankrijk te worden, mocht opbergen, maar ontsnapte aan een proces. (Wat hem in Frankrijk niet gelukt zou zijn.)

Eindeloze stroom aan geruchten

In dubio pro reo. Bij twijfel gaat de beschuldigde vrijuit. Je mag DSK geen verkrachter noemen en ook Abel Ferrara heeft zich daarvoor gehoed door Strauss-Kahn in zijn ‘fictie’ Deveraux te noemen, ook al laat het beeld dat de regisseur en Gérard Depardieu in de film van hem schetsen, weinig aan de verbeelding over. In de burgerlijke schikking die volgde op het penale luik, kreeg Nafissatou Diallo, zo vernemen we vandaag, 1,5 miljoen dollar smartgeld voor de geleden morele schade. Het is een van die eigenaardigheden van de Amerikaanse justitie. Je kan vrijuit gaan, maar dan toch nog door een burgerlijke rechtbank financieel gepluimd worden. De van moord vrij gesproken voetballer O. J. Simpson is daar een mooi voorbeeld van.

Maar er is ook iets dat men in de Franse historiografie la convergence des preuves noemt. Natuurlijk, het is niet omdat DSK als directeur van het IMF de achtste machtigste man ter wereld was en Nafissatou Diallo een arme zwarte immigrante, dat de rijke blanke man per se schuldig en het arme zwarte kamermeisje per se onschuldig horen te zijn. Bij mannetjesputter DSK zijn de verhalen en geruchten van seksueel (machts)misbruik, evenwel niet meer te tellen. Al lang vóór hij op voorspraak van president Sarkozy zijn benoeming bij het IMF kreeg, gonsde het in de Parijse microkosmos van geruchten over de mateloze sekshonger van de libertijnse socialist. Lees er maar wat dat betreft de tevens in het Nederlands vertaalde bestseller Sexus politicus van Christophe Deloire en Christophe Dubois uit 2006 op na.

Seksfeestjes

Journaliste en romancière Tristan Banon heeft Strauss-Kahn er ook van beschuldigd haar te hebben willen verkrachten in 2003. In deze zaak seponeerde justitie de zaak omdat de feiten verjaard waren. Het parket meende nochtans dat hij duidelijk daden van seksuele agressie tegen de toen 22-jarige stagiaire-journalist had gepleegd. (Tristan Banon werkte destijds voor het weekblad Paris-Match.) Veel ontluisterender nog waren de feiten die Dominique Strauss-Kahn in 2015 in het Franse Rijsel voor de rechtbank brachten wegens ‘proxénétisme aggravé’ (pooierschap). Kennissen van hem hadden voor de machtige voorzitter van het IMF, onder meer in hotel Carlton in Rijsel, seksfeestjes georganiseerd met jonge hoeren. Toen die bal aan het rollen ging, vond Anne Sinclair het welletjes en vroeg ze de scheiding aan. Ook in deze zaak ging Strauss-Kahn uiteindelijk vrijuit.

De bijzonder evenwichtige documentaire die de Franse acteur en filmmaker Jalil Lespert voor Netflix draaide, contextualiseert al deze circumstantial evidence en laat zowel het gezichtspunt van de verdediging als dat van het slachtoffer aan bod komen, waarbij het niet zozeer de getuigenis van Nafissatou Diallo is die stof geeft tot nadenken. Dat doen veel meer de analyse van Raphaëlle Bacqué, politiek journaliste voor Le Monde, de interviews met de advocaten van zowel Diallo als DSK en de gesprekken met het hoofd van de beveiliging in de New Yorkse Sofitel en met de detective die in opdracht van het openbaar ministerie een background check van het slachtoffer uitvoerde.

‘Le matériel’

Jalil Lespert neemt ook beklijvende interviews af met Tristan Banon en ‘Mounia’ — le matériel, zoals Strauss-Kahn de jonge Marokkaanse prostituée in een sms noemde — die de Belgische pooier Dominique Alderweireld — ‘Dodo la Saumure’ in het milieu — tegen betaling van 1500 euro aan DSK ‘voorstelde’. Maar Strauss-Kahn blijft volhouden dat hij niet wist dat de bijna veertig jaar jongere Mounia — en andere meisjes — prostituees waren. Ze vielen voor zijn charme. In dubio pro reo…

Wat ik niet wist en wat even aan bod komt in deze documentaire, is dat boezemvrienden van DSK hun copain met het oog op een mogelijk assisenproces in contact brachten met enkele vooraanstaande rabbijnen uit New York. Netflix brengt ze in beeld. Gelet op de grote Joodse gemeenschap die the Big Apple telt, was de kans dat enkele Joden deel zouden uitmaken van de jury, mocht het tot een proces komen, niet denkbeeldig. Iemand met het netwerk van DSK kon maar beter op alles voorbereid zijn.

Een verstandig econoom

De inmiddels 71-jarige Dominique Strauss-Kahn trouwde enkele jaren geleden voor de vierde keer en zit momenteel wegens corona vast in zijn riante riad in Marrakesh, niet ver van het paleis van zijn goede vriend Bernard-Henri Lévy. De klacht wegens smaad die hij tegen regisseur Abel Ferrara had ingediend, heeft hij twee jaar geleden laten vallen. De laatste jaren liet hij zich weer vaker zien op mondaine events zoals het tennistornooi van Roland-Garros en het filmfestival van Cannes.

Een politieke comeback mag hij natuurlijk vergeten. Wel doet hij aan lucratieve financiële consulting voor Afrikaanse en Centraal-Aziatische regimes. En hij zit op Twitter. Daar heeft Strauss-Kahn laten weten dat hij zijn versie van wat er zich heeft afgespeeld in de presidentiële suite van de New Yorkse Sofitel én zijn visie op de economische drama’s die de wereld wachten volgend jaar op zijn beurt in een documentaire zal uiteenzetten. Dat DSK een zeer verstandig econoom is, zal niemand betwisten.

Gerard Depardieu

Landscapers: fantasievol ‘true crime’-verhaal

Netflix over Dominique Strauss-Kahn