De wetenschap die de komende jaren ongetwijfeld een knelpuntberoep zal opleveren, is de sinologie. Eens iets anders dan handelsingenieur of informaticus: zoekt u naar een studierichting met perspectief voor zoon of dochter? Chinakenner is een gouden tip. Kennis van de taal, de cultuur, de geschiedenis én de mentaliteit.

De Chinezen zitten overal, palmen de westerse economieën in, kopen wereldwijd havens en infrastructuur op, naast karrenvrachten dollars om hun munt laag te houden en zo de export te bevorderen, broeden op een mondiaal transportnetwerk dat crypisch de nieuwe zijderoute heet, maar niemand weet hoe Chinezen denken. Behalve dus een handvol sinologen.

De manier hoe China een probleem aanpakt, wijkt grondig af van de westerse methode. Wij denken in hokjes, gefragmenteerd,we palaveren eindeloos want iedereen moet eens zijn zeg kunnen hebben, en op het einde komt er meestal een vis-noch-vlees-oplossing uit de bus, iedereen en niemand content. Met dank aan het christendom, de Verlichtingswaarden en de daaruit volgende principes van de democratische rechtstaat.

In Bejing is men zeer beducht voor dat westers manco. Met Confucius, Lao Tse en uiteraard het Maoisme op de achtergrond, gaat men voor globaal gerichte totaaloplossingen die strategisch meestal goed overdacht zijn. De Culturele Revolutie was een amateuristische ramp, maar men heeft er blijkbaar de lessen uit getrokken: vandaag heerst in China de oosterse ratio, waarin echte specialisten de toon zetten en de beleidsmakers terdege documenteren. Of het nu gaat over de éénkind-politiek of het plaatsen van zonnepanelen: Chinezen houden niet van half werk of Byzantijnse discussies over het engelengeslacht. Allerlei NIMBY-verenigingen of actiegroepen gelieven zich te onthouden. Er is een opmerkelijk gevoel voor prioriteiten en het totale plaatje, het primaat van het algemeen belang, naast zin voor ambivalentie en ‘trage’ logica die langetermijnoplossingen goed uitkomt.

Cordon sanitaire

Ik stel me dan zo de vraag, hoe de Chinese Communistische Partij zou omgaan met het actuele vraagstuk van de 800 in Syrië gevangen IS-strijders, hun vrouwen en kinderen, die we eerst niet terug wilden, maar na een vingerknip van president Trump toch weer wel. Die toxische fall-out ginder loslaten is geen optie, dan beginnen ze gewoon opnieuw. Hen tegen de muur zetten en afmaken wordt als ‘inhumaan’ beschouwd, en zou bovendien weer enorm veel ressentiment veroorzaken in moslimgemeenschappen, nieuwe terreurdreiging enzovoort. Hen bij ons berechten en de gevangenis in? Dan komen ze na een paar jaar toch vrij, of ze doen een groepsbestelling bij procedure-advocaat Sven Mary en zitten zelfs geen dag achter de tralies.

Neen, dit vergt echt out-of-the-box-denken, zo min mogelijk gehinderd door politiek-correcte a priori’s. De vraag is gewoon: bestaat er een niet-suïcidaal scenario? Ik zie twee mogelijke ‘Chinese’ pistes. Optie één: een nieuw Guantanamo, maar dan een flink stuk ruimer dan het huidige en liefst een echt eiland. Daarheen worden alle Jihadisten gedeporteerd. Wie binnenkomt ondergaat eerst een uiterst streng gevangenisregime. Onder geen beding contact met de buitenwereld, geen telecommunicatie dus, mannen en vrouwen gescheiden. Na een paar jaar evolueert de detentie naar een reservaat op een ander stukje van het eiland: ze mogen er zowaar hun religie beoefenen en het zelfs een kalifaat noemen, maar niet voortplanten, en zolang wij maar weten dat het een hermetisch beveiligde openluchtgevangenis is. Voldoende ruimte voor eventuele nieuwe veroordeelde terroristen, die ook weer eerst het strengste regime ondergaan. De kinderen worden hier uiteraard niet in ondergebracht: die worden heropgevoed in het land van herkomst, gescheiden van hun ouders.

Het voordeel van dit cordon sanitaire is dat het relatief simpel te realiseren is, al zal de internationale coördinatie wel wat voeten in de aarde hebben en met westerse onhebbelijkheden te maken krijgen zoals vetorechten, mensenrechtenorganisaties en ander politiek getouwtrek. Maar bovendien is het idee zelfs verenigbaar met onze principes van godsdienstvrijheid, want moslims mogen in dit getto hun religie in een middeleeuwse setting ongestoord beoefenen. Alleen wordt onze samenleving ervan ontlast en weten we waarheen met mensen die zich toch onder geen voorwendsel willen integreren.

Heropvoeding

VRT

Xinjiang, de problematische moslimprovincie in China

Wie gaat dit betalen? De betrokken landen uiteraard die IS-strijders geleverd hebben, naast, waarom niet, Saoedi-Arabië, thuisland van Bin Laden, historische bakermat van de islam én ideologisch medeplichtig aan het IS-verhaal. En ook niet onbelangrijk: trouwe bondgenoot van de VS. Laat de sjeiks maar wat petrodollars pompen in een verzekerde bewaring van IS-strijders, nooit zal hun investering beter gerendeerd hebben.

De tweede optie is de totale hersenspoeling, die overigens met optie één kan gecombineerd worden: dagelijkse dril, het geheugen letterlijk leegmaken, en elke dag varkensvlees of anders verhongeren. Voor de kinderen een zachtere aanpak, maar evenzeer gericht op het desindoctrineren, hetgeen nog iets anders betekent dan ons softe ‘deradicaliseren’. Dat is trouwens de manier hoe Bejing de moslimdissidentie in de provincie Xinjiang aanpakt: daar wonen Oeigoeren die ook af en toe luidop dromen van een onafhankelijke islamitische staat. Maar de centrale communistische partij beseft dat zoiets een doos van Pandora opent, en heeft een aantal ‘heropvoedingskampen’ opgericht waar in het westen veel kritiek op is, vooral vanuit VN-cenakels. Weer typisch: we weten met onze moslimterroristen geen blijf, maar vinden dat de Chinezen het niet ‘humaan’ genoeg aanpakken. Terwijl we in ons binnenste eigenlijk wel weten dat er geen alternatief is, als we de veiligheid voorop stellen.

Ik hoor nu al de verzamelde Liga’s voor de Mensenrechten plus Amnesty International fulmineren als bovenstaande Chinese pistes in de media zouden gelanceerd worden. En ik realiseer me dat ze vanuit ‘humanitair’ standpunt zullen worden afgeschoten. Dus op met de jihadisten naar de rechtstaat en zijn procedures, die ze zelf verachten. Of waarom ik denk dat de Amerikanen- en Europeanenmoppen in Bejing alsmaar populairder worden.

Guantanamo

Wanneer gehoorzaamheid een groter kwaad is

Mogelijkheid van een eiland