In Spanje is er vorige week commotie ontstaan nadat de nieuw ingezworen Senatoren zichzelf prompt een loonsverhoging gaven van 3 %. Vorig jaar gebeurde hetzelfde bij de EU waarbij alle ambtenaren (commissieleden incluis) een opslag van 7% kregen, temidden een galopperende inflatie, stijgende energiekosten en economische moeilijke tijden voor wie niet in dienst is van de staat of een supranationale instelling of in de mogelijkheid verkeert om zichzelf opslag te geven.

Feodale tijden

Je zou haast denken dat het eindejaar de zelfbedieningsreflex bij politici tot Dickensiaanse hoogten tilt, waarbij beelden van Scrooge en roversbaronnen aan het geestesoog voorbijtrekken.

Het lijkt wel alsof we in nieuwe feodale tijden zijn beland. Terwijl het einde van het feodale stelsel – waarbij landeigenaren en edelen heersten over horigen die de vruchten van hun arbeid moesten afstaan voor het gebruik van een lapje grond om op te mogen boeren – vaak wordt gelegd bij de Franse revolutie, was het eigenlijk de technologische revolutie die het feodalisme naar de geschiedenisboeken verwees, de industriële omwenteling. Zeg maar de uitvinding van de stoommachine en in de maalstroom daarvan de uitvinding van de Spinning Jenny. Het automatische weefgetouw, uitgevonden in Engeland. Een bedreiging voor de Vlaamse lakennijverheid die voornamelijk leefde van het spinnen en weven van wol en vlas (tot linnen).

Het was de Gentse zakenman en Europa’s eerste industriële spion Lieven Bauwens die een Spinning Jenny in onderdelen uit Engeland smokkelde en vervolgens liet namaken (elke gelijkenis met de Chinezen nu is louter toevallig) om er dan fabrieken rond te bouwen in Parijs en Gent.

De nieuwe technologie zorgde voor een enorme omwenteling. Vooral ook toen wat later in massa katoen uit Amerika kwam, bijzonder goedkoop als gevolg van de slavenarbeid daar. Lieven Bauwens gebruikte een ander soort slaven om zijn machines te bedienen: hij schakelde Gentse gevangenen in om voor een schijntje voor hem te werken.

Dat diegenen die onderaan de innovatieve voedselpiramide staan met hun arbeid de prijs betalen voor de disruptie en niet mee de vruchten plukken, is een verschijnsel dat blijkbaar hoort bij disruptieve technologieë.

We horen nu dezelfde verzuchtingen van arbeiders in de voorraadkamers van Amazon en de fabriekshallen van Tesla. De nieuwe spinning Jenny’s zijn niet langer machines, naar platformen en apps, zoals Facebook of Uber ofn die connecties vergemakkelijken tussen mensen en producenten of leveranciers van diensten.

Ondergrens

Nu ben ik totaal niet afgunstig en eerder het type dat liever iedereen rijk dan iedereen arm ziet en ik deel dus zeker ook niet de ideeën van een professor als Ingrid Robeyns die vindt dat er een bovengrens moet zijn aan vergaarde weelde. Maar een ondergrens aan politiek fatsoen zou geen slecht idee zijn. Ook al is fatsoen een begrip dat onmogelijk in wetten te gieten valt. Het zou als vanzelf bij de jobomschrijving moeten horen van zij die uit de gemeenschapsruif eten, of dat nu op lokaal, federaal of Europees niveau is en weigere daarvoor verantwoording af te leggen.

Dat brengt ons naadloos terug bij het Nieuwe Feodalisme, waarbij politici zich gedragen als oude landadel en gunsten en postjes uitdelen in ruil voor stemmen. Binnen de politiek zelf is het een strategie van de particratie om mogelijk afwijkend stemgedrag van zelfstandig denkende verkozenen te sturen. Wie braaf is krijgt een verkiesbare plaats , wie stout is mag beschikken. Wat er ook van weze: U en ik blijven in dit nieuwe feodalisme 2.0 nog steeds dezelfde rol spelen: die van horige.

slavenarbeid

Spaanse senatoren hebben zichzelf opslag gegeven. Meer van hetzelfde.

Roemeense halal-schapen op het Suezkanaal