Om een oorlog te rechtvaardigen die in feite niet gerechtvaardigd worden kan, is een stevige portie propaganda nodig. De aanval op Oekraïne door de Russische strijdkrachten vormde een ware uitdaging voor de journalisten van Russia Today in dienst van het Kremlin.

Russia Today — RT

Russia Today (RT) en dochterondernemingen zoals het in Berlijn gevestigde Ruptly, met zijn mediakanaal Redfish, moeten zin geven aan het sneuvelen van duizenden jonge Russische mannen, executies van ongewapende Oekraïense douaniers, en aan het schrijnende lot van vrouwen en kinderen die zich in metro en schuilkelders voor bombardementen schuil moeten houden. Om de ‘bevrijdingsoperatie ter demilitarisatie en denazificatie’ acceptabel te maken is, hogere schrijf- en redeneerkunst een absolute vereiste.

De Duitse auteur en politicoloog Hermann Ploppa bezit deze kunst tot in de finesse. Op 28 februari verscheen op RT.com een mooi staaltje van zijn hersenkronkels. Het artikel verscheen eerder al op een site met de exotische naam apolut.net. Ik citeer enkel het begin: ‘Wij zijn er allemaal aan gewend geraakt dat de Russische president Vladimir Poetin zich gedistingeerd op de achtergrond houdt en iedere onbeschaamdheid van de westerse waardengemeenschap herhaaldelijk met engelengeduld en stoïcijnse kalmte een actie van “onze westerse partners” noemt. Dat is nu voorbij.’

Verbod door Von der Leyen

Denkelijk als reactie op de roerige schrijfselen van onder andere het journalistieke meesterbrein Ploppa, kondigde de EU op 27 februari aan dat zij de door de Russische staat gesteunde kanalen RT en Sputnik zal verbieden. Voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen zei: ‘Russia Today, Sputnik en hun dochterondernemingen zullen niet langer hun leugens kunnen verspreiden om Poetins oorlog te rechtvaardigen en verdeeldheid te zaaien in onze unie. Daarom ontwikkelen we instrumenten om hun giftige en schadelijke desinformatie in Europa te verbieden.’

De maatregel maakte deel uit van een pakket strenge sancties tegen de regering van Vladimir Poetin en het regime van de zelfbenoemde president van Wit-Rusland, Aleksandr Loekasjenko. Von der Leyen omschreef hem als ‘medeplichtig aan deze wrede aanval op Oekraïne’. Dat het juist Von der Leyen is die als tegenstander van leugens optreedt, is gezien haar vlucht naar Brussel voor binnenlandse schandalen uiteraard een merkwaardig feit. Ook haar streven om verdeeldheid tegen te gaan lijkt vreemd, als we even terugdenken aan het door haar gepropageerde coronabeleid. Maar, wat zou het, vergeven en vergeten, er zijn nu grote dingen gaande. A la guerre, comme à la guerre.

Regelrechte betutteling

In feite zijn dit soort sancties natuurlijk een regelrechte betutteling van de belastingbetaler. Alleen al het idee dat het mogelijk is door het verbieden van zenders en nieuwswebsites mensen op andere gedachten te brengen, is een complete aanfluiting. Daar zijn we dan weer bij de gevreesde gedachtepolitie van George Orwell die ditmaal niet dankzij een pandemie, maar dankzij een oorlog zijn intrede mag doen in het vrije Westen. Alsof zonder Russia Today iedereen op één lijn zou zitten.

Tot betutteling behoren voor mij ook de toespraken van Zelenski, gericht aan de Russische en Wit-Russische bevolking. Alsof iemand die overtuigd Poetin-aanhanger is, zo’n appel zou zien en ineens denkt: ‘Hij heeft gelijk, die man. Het is vreselijk wat ons leger de mensen daar aandoet. Ik ga protesteren, laat me oppakken door de politie en krijg tien jaar cel. Kan mij het schelen. Het belangrijkste is dat Zelenski me de ogen heeft geopend.’ Voor de vele Russen en Wit-Russen, die sowieso tegen de oorlog zijn, lijkt de uitleg van de Oekraïense president me niet alleen betuttelend, maar ronduit beledigend.

Complottheorieën in overvloed

Maar goed, naast mensen die tegen de oorlog zijn, bestaan er helaas ook velen in Rusland, die maar al te graag nabauwen wat de Russische overheid hun voor de kiezen zet. Bij het inzamelen van geluiden tegen de oorlog, was ik enige malen duidelijk aan het verkeerde adres. Een kennis uit de Volksrepubliek Donetsk voorzag mij van het volgende commentaar:

‘Poetin doet niets wat de VS en sommige EU-landen niet al eerder hebben gedaan. Inclusief het binnenvallen van een land dat de eigen veiligheid bedreigt. Precies wat de “wereldgemeenschap” al vele malen heeft gedaan, te beginnen met Joegoslavië. En deze doos van Pandora is zeker niet door Poetin geopend. Dus, het had eerder gestopt moeten worden en niet door Poetin. En nu wachten wij op de overwinning. Ik ben er zeker van dat het hypocriete Europa anders zal praten en niet langer zal grijnzen bij het woord “genocide”, zoals dat stuk nazi-schorem van een Scholz.’

Nu ben ik zeker geen fan van de nieuwe bondskanselier. Scholz is kleurloos, staat ver van de realiteit en wordt in de wandelgangen niet voor niets ‘der Schlumpf‘ genoemd. Maar een nazi? Met de beste wil van de wereld niet.

‘Russisch land’

Een Russin die in Nederland woont, deed er geheel vrijwillig nog een schepje bovenop: ‘Het kan me niet schelen wat die neonazi’s in Oekraïne zeggen. Het is Russisch land. Waar en wanneer werd Rusland gedoopt? Kijk en luister naar Poetins toespraak. Dan wordt je direct alles duidelijk. Het Westen en Amerika hebben het veroorzaakt. Ze wilden een oorlog beginnen. Ik hoop dat Rusland Oekraïne zal bevrijden van al het vuil en de wereld in de nabije toekomst opnieuw zal redden van de Derde Wereldoorlog. Ik hoop op een snelle oplossing. En ik bid.’

Een kennis uit Moskou was ook zeer op de hoogte van de actuele gebeurtenissen en vatte haar mening als volgt samen: ‘Ten eerste bombarderen ze alleen maar militaire objecten. Ten tweede zijn het allemaal nazi’s. En ten derde zijn jullie in Europa allemaal gehersenspoeld, dus kun je dat sowieso niet begrijpen.’

Voor het begrip

En alleen al daarom is het zo belangrijk dat RT en haar vele adepten ons behouden blijven. Voor het begrip. Of om in ieder geval kennis te kunnen nemen van wat er zoal leeft in de wereld. Over ‘Russisch land’, bijvoorbeeld. Zelfs als ik weet dat het in vele gevallen door het Kremlin voorgekauwde propaganda is, dan wil ik het wel eerst lezen om er een mening over te kunnen hebben. Zonder dat Ursula von der Leyen me vertelt wat goed en slecht is.

Want er zal een tijd na de oorlog zijn. En als het naar de zin van de bestuurders in Brussel zal gaan, wat blijft er dan over van ons medialandschap?

Sputnik

Verbod op Russische media in EU

Vaccintekorten in de EU, maar niet in het Verenigd Koninkrijk