‘Ik wil geen kinderen’, zegt actrice en schrijfster Leen Dendievel (bijna 40). Zulke dingen hoor je vaak, maar vraag het eens aan Herman Brusselmans, nu 65 en met groot enthousiasme vader geworden. Dendievel zal op haar 65e die kans alvast niet meer hebben.

Het brengt me ook tot mijn persoonlijk verhaal: toen ik dertig was, wilde ik ook geen kinderen: nooit, en dat was mijn rotsvaste overtuiging. Nu is mijn ervaring helemaal anders: mijn vrouw en kinderen hebben mijn leven een licht en richting gegeven die ik voordien niet had.

Op een bepaalde manier redde mijn huwelijk en vaderschap zo mijn leven! Niet dat het mijn dood heeft weten te voorkomen — hoewel mijn levensstijl nu veel gezonder is dan toen. Wel heeft het vaderschap me zeker mijn levensvreugde teruggegeven, me geluk gebracht, mijn ziel gered, me eindelijk verantwoordelijkheid en volwassenheid ingestampt en me zelfs productiever gemaakt. Dat is veel belangrijker dan de lengte van mijn vege leven.

Even goed zonder kinderen?

Het klopt, de tijdsgeest ziet huwelijksbeloften en kinderen krijgen in toenemende mate als een last. Leen Dendievel geeft op Instagram, zoals opgemerkt door Het Laatste Nieuws, een veelgehoorde verdediging in een aankondiging van haar nieuwe, nog uit te komen boek De zin van een kind: ‘Ik word 40 dit jaar en weet nu zeker, ik wil geen kinderen.’ Contrasteer dit met Herman Brusselmans, die pas nu tegen alle verwachtingen in zijn eerste kind krijgt, over de straten juicht en zelfs zijn haar knipt. Hoeveel kinderloze 65-jarigen die niet de mogelijkheid hebben om op zo late leeftijd nog van gedachte te veranderen op dat vlak? (Hoewel Brusselmans nooit tegen het ouderschap was.)

Mevrouw Dendievel schreef wel meer: ‘Om te laten zien dat jouw leven evenveel waard is en het even goed kan zijn zonder een kind. En om je te laten nadenken vooraleer je eender welke keuze maakt. Want elke keuze is oké!’ Maar is elke levenskeuze wel even oké? Is het leven van een op zichzelf gefocuste diva (ik suggereer niet dat Dendievel dat is — ik ken haar niet) even waardevol voor de samenleving als dat van een liefdevolle moeder? Een andere observatie las ik op sociale media. Die beschreef hoe een bewust kinderloze oudere vrouw in het ziekenhuis in snikken uitbarstte toen ze zag dat haar even oude kamergenote wel veel kinderen en kleinkinderen over de vloer kreeg.

Kinderen overbodig?

Door haar woorden heen zie ik ook sterk de tijdsgeest fluisteren: kinderen staan je leven in de weg, het huwelijk is een vodje papier. Zo dacht ik vroeger ook. Liever geen kinderen in mijn leven, want dat is mijn keuze en jij hebt daar niets over te zeggen! Liever minder kinderen, want kinderen geven onnodige verantwoordelijkheden: ze staan mijn ambities in de weg! Liever kinderminderen, want de overbevolking! Liever minder kinderen, dan kan ik me meer op mijn eigen geluk toeleggen!
Velen reageren zo.

Ook zie ik vandaag veel andere mensen die ook op veel andere manieren lijken op hoe ik toen zelf, van binnen, worstelde met zingeving. Huwelijk en kinderen is: je engageren in iets dat groter is dan jezelf. Zonder huwelijk en kinderen is zo’n engagement uiteraard ook mogelijk, maar veel minder gemakkelijk. Misschien heeft Dendievel daar antwoorden op in haar boek, maar ze lijkt weinig moeite te doen in de aankondiging ervan daarover een tipje van de sluier oplichten.

Het huwelijk als reddingsboei

Nu ja, het gaat me niet echt om wat zij schrijft, wel om de hedendaagse blindheden in deze materie. Daar heb ik persoonlijke ervaring mee Op mijn dertigste zei ik nog tegen iedereen nooit te zullen trouwen, nooit aan kinderen te beginnen. Zeker het huwelijk leek niets voor mij. Gaandeweg drong het besef zich op dat er iets aan mijn levensstijl ontbrak. Ik zwoer trouw aan mijn bruid met de samenleving als getuige, en dat schudde me wakker. Zo leverde ik me over aan een eeuwenoud instituut, het huwelijk, net zoals massa’s andere gewone en minder gewone mensen me voordeden.

Trouw aan mijn vrouw zweren en kinderen krijgen bleken bronnen van heel wat extra verantwoordelijkheden: kinderen kunnen elk moment ziek worden, allerlei essentiële huishoudelijke spullen kunnen stukgaan. Soms, te vaak, schiet ik zelf tekort. Vrouw en kinderen denken niet hetzelfde als ik: ze hebben behoeften die af en toe wel eens wat anders zijn dan de mijne.

En soms denk ik aan die nog onbekende, schrikbarende toekomst: elke vader zal op een gegeven moment zijn kinderen met een bang hart los moeten laten, in de hoop dat ze dan op de eigen benen kunnen staan. Toch kreeg ik een controle over mijn eigen leven waarvan ik als vrijgezel enkel van kon dromen. Ik werd verantwoordelijker en stond steeds vroeger op, schreef ’s morgens, ’s avonds zakte ik minder door voor de televisie. Mijn prioriteiten gingen naar mijn gezin en toch bleef er tijd vrij om een boek te schrijven: ‘12 regels voor opvoeden met autoriteit’ — niet toevallig over het runnen van een gezin.

Dieper leven

Vandaag gaat de tijdgeest in tegen klassieke gezinswaarden. De opgebouwde gezinnen zijn al niet probleemloos: scheidingen, gebrek aan ouderlijke autoriteit, het gevoel geleefd te worden in plaats van te leven. Je ziet meer volwassenen die helemaal geen gezin willen opbouwen.

Wie dan wel een opbouwt, begint daar later mee, en over het algemeen met minder geestdrift. Herman Brusselmans begon dan wel zeer laat, en hoewel hij dat beter vroeger had gedaan, toont hij toch een enorm enthousiasme dat niet past bij zijn coole imago van absolute eenling. Ik vind hem daarin zeer mooi en oprecht. Dat klassieke gezinsstructuren zich toch voor de meeste volwassenen een goede oplossing zijn om geluk, verantwoordelijkheid en liefde te vinden.

Johnny Cash zong daar overigens over in, I walk the line, een van zijn bekendste liederen: ‘Because you’re mine, I walk the line’. Omdat jij van mij bent, probeer ik de goede weg te volgen. Daarmee vat hij hetzelfde idee samen: het huwelijk met zijn geliefde vrouw, en ter uitbreiding zijn kinderen, hielp hem om het goede en het nodige te doen.

vaderschap

Lady Ballers: geslaagde komedie over transatleten in vrouwensport

Hoe kinderen je leven rijker maken