België sloot een nieuw dubbelbelastingverdrag met Frankrijk. Dat verdrag is vooral gunstig voor de schatkist, maar blijkt voor de Belgische onderdaan een minder goede zaak…

Dubbelbelasting

België belast haar inwoners op alle inkomsten, inclusief buitenlandse. Of dat inkomen door het uitbaten van een Belgische groentewinkel, het verkopen van ijsjes op Italiaanse stranden, het verhandelen van postzegels in Duitsland of het verhuren van een vakantiewoning in Frankrijk ontstaat, maakt in principe geen sikkepit uit. Een Belg moet elk jaar al zijn inkomsten aangeven in zijn belastingbrief, en de belastingdiensten zullen daar vervolgens een flink stuk van afhouden ‘ter financiering van het algemeen belang’.

Dat principe geldt ook in Frankrijk: net zoals in België, worden Franse inwoners belast op hun inkomsten. Maar daar blijft het niet bij. De Franse staat belast niet enkel de inkomsten van haar inwoners, maar ook die van niet-inwoners, zoals die van een Belg met een Franse vakantiewoning. Frankrijk is immers de ‘bronstaat’, de plaats waar de bron van de inkomsten gelegen is. En dat kan voor vervelende situaties zorgen.

Het inkomen dat een Belg verwerft via een Franse vakantiewoning, dreigt immers tweemaal belast te worden: één keer door de Belgische en een tweede keer door de Franse overheid. Om dat te vermijden, sloot de Belgische regering talloze ‘dubbelbelastingverdragen’.

Dat zijn verdragen tussen twee landen, waarbij op voorhand bepaald wordt welk land ergens belasting op mag heffen. Ook met Frankrijk werd zo’n verdrag gesloten, dat regelt wie er belasting op een vakantiewoning mag innen. Het vroegere verdrag was voordelig voor een Belg met een Franse vakantiewoning die hij enkel zelf gebruikt, het nieuwe verdrag is dat veel minder.

De situatie vroeger

Fiscaal advocate Rosanne Van Gael legt de situatie verder uit in een YouTube-filmpje. ‘Als een Belg een Franse vakantiewoning koopt en die woning enkel gebruikt om zelf op vakantie te gaan of om vrienden af en toe gratis in te laten vertoeven, wordt hij door Frankrijk niet belast’, vertelt ze. Frankrijk heeft nochtans wel het recht om belasting te heffen (de ‘heffingsbevoegdheid’), want zij is de ‘bronstaat’ supra. (Als de Belg besluit om de vakantiewoning te verhuren, zal hij op de huurinkomsten wel belast worden, nvdr.)

Maar Frankrijk is niet alleen. De Belgische overheid belast haar inwoners zoals gezegd ook op buitenlandse inkomsten, en dus ook op die van een Franse vakantiewoning, zelfs al is die woning bestemd voor eigen gebruik. Het oude, en voorlopig nog steeds van toepassing zijnde dubbelbelastingverdrag met Frankrijk, bepaalt echter dat België de inkomsten op een Franse vakantiewoning bestemd voor eigen gebruik niet mag belasten. Ons land moet in dat geval een vrijstelling van belasting verlenen, en dus werd een Belgische eigenaar van een Franse vakantiewoning tot op vandaag (althans via de inkomstenbelasting) eigenlijk niet belast.

Het oude verdrag had niet enkel voordelen. Er mocht dan geen belasting geheven worden op het inkomen uit een Franse vakantiewoning bestemd voor eigen gebruik, de waarde van de vrijgestelde inkomsten werd wel meegerekend in de progressieve tarieven van de Belgische inkomstenbelasting (vrijstelling met progressievoorbehoud). Dat zorgde ervoor dat een Belg met een Franse vakantiewoning aan het eind van het jaar in hogere belastingschijven terechtkwam, en dus aan een hoger gemiddeld tarief belast werd.

De huidige situatie

Maar aan die vrijstelling van belasting komt volgens de fiscaal advocate een einde. ‘Onder het nieuwe verdrag is het een ander verhaal. Frankrijk blijft – net zoals voordien – bevoegd om de inkomsten uit de vakantiewoning te belasten. Maar op vlak van de onthouding van belasting ten aanzien van België verandert er iets.’

In de nabije toekomst is ons land niet langer verplicht een vrijstelling te verlenen, wanneer het inkomen uit de Franse vakantiewoning niet ‘effectief’ belast werd. Zoals hierboven vermeld, belast de Franse regering de inkomens uit vakantiewoningen van Belgen die bestemd werden voor eigen gebruik in principe niet, dus moet de Belgische staat aan Belgen met een Franse vakantiewoning geen vrijstelling van belasting meer verlenen, ook al werd die woning bestemd voor eigen gebruik.

Van het nieuwe verdrag maakt ons dierbaar België handig gebruik. ‘De periodieke inkomsten zullen dus effectief in België aan belasting onderworpen worden’, benadrukt Van Gael. Wie van plan was een Franse vakantiewoning aan te schaffen, denkt dus beter twee keer na. Wanneer het nieuwe dubbelbelastingverdrag met Frankrijk precies in werking treedt is nog niet duidelijk, maar dat zal ten vroegste op 1 januari 2023 zijn.

Pas op, de nieuwe regeling beïnvloedt enkel Belgen die hun tweede verblijf in Frankrijk bestemden voor eigen gebruik. Voor Belgen die hun tweede verblijf verhuren, zijn er geen veranderingen op komst. Die huurinkomsten waren immers al belastbaar in Frankrijk. Zowel onder het oude, als onder het nieuwe dubbelbelastingverdrag worden die huurinkomsten in Frankrijk belast, maar moet de begunstigde van de inkomsten ze wel nog in België aangeven. Die inkomsten worden vervolgens vrijgesteld, met progressievoorbehoud supra.

Belast op basis van wat?

Als de Belgische regering besluit om de inkomsten van een Belg met een Franse vakantiewoning bestemd voor eigen gebruik te belasten, wat zij volgens Van Gael zal doen, dan wordt dat gedaan op basis van het ‘kadastraal inkomen’ (KI).

Het KI is het gemiddeld, normaal netto-inkomen van de vakantiewoning, dat de woning op één jaar aan zijn eigenaar zou opbrengen. Het kadastraal inkomen werd op voorhand vastgelegd. Normaal gezien wordt het KI aangepast om de tien jaar, aan de veranderende prijzen. Dat noemt men de ‘perequatie’. Op dat gebied faalt ons land, want de vorige waardering van het KI stamt uit 1 januari 1975, toen de dieren nog spraken en dus ligt het KI veel lager dan het eigenlijk zou moeten liggen.

vakantiewoning

Nieuw dubbelbelastingverdrag met Frankrijk nadelig voor Belgische inwoners