Uitgeverij Polis: iedereen verliest

In diverse media werd er bericht over het plotselinge en verrassende ontslag van Karl Drabbe, de uitgever die er voor zorgde dat Pelckmans, naast de onderwijsboeken, ook een brede algemene uitgeverij met een eigen gezicht werd.

Over de reden van dit ontslag van de man die mee aan de wieg stond van Polis wordt volop gespeculeerd: zijn jarenlange en niet verhulde Vlaams-nationale sympathie, zijn steun voor het langverwachte maar afgeblazen islamkritische boek Waarover men niet spreekt van Wim van Rooy, protest van literaire auteurs tegen de politiek niet-correcte uitstraling van de nochtans zeer open en erudiete Karl Drabbe, een combinatie van al deze elementen …?

Ik wil niet gokken op de elementen de doorslag hebben gegeven. Wat er ook is gebeurd, iedereen is verliezer in dit verhaal.

Toen werd aangekondigd dat Harold Polis onder de vleugels van Pelckmans in zee ging met Karl Drabbe voor de nieuwe uitgeverij Polis, was ik verheugd. De samenwerking tussen Harold Polis en Karl Drabbe met een heel verschillend maar ook indrukwekkend netwerk had vonken kunnen geven. Zou er eindelijk een (literaire) uitgeverij komen die aandurft het mentale cordon sanitaire waarin weldenkend Vlaanderen zich heeft genesteld, open te gooien? Zou er in eenzelfde huis ruimte komen voor proza en non-fictie die ongegeneerd de vinger op de pols van maatschappelijk onbehagen en angst durven te leggen?

Even hoopte ik dat Vlaanderen zich van de linkse en/of Vlaamse kramp zou kunnen bevrijden, een nieuwe ontzuiling. Dat het vooral zou gaan over pakkende teksten die iets pertinents te vertellen hebben, hoe onbehaaglijk dat soms ook is. Maar blijkbaar is Vlaanderen nog niet klaar voor de open en ongecomplexeerde aanpak waarvoor Karl Drabbe stond en kruipt men terug in het veilige eigen cocon.

Door dit ontslag van Karl Drabbe riskeert uitgeverij Polis louter een Bezige Bij Antwerpen bis te worden. Een uitgeverij die zich te veel op een niche richt en te voorspelbaar is. Want hoewel de Bezige Bij Antwerpen mooie boeken uitgaf, had de uitgeverij iets engs. Zeker het non-fictieaanbod bleef braaf binnen paars-groene lijntjes kleuren. 

Als Polis op dit smalle spoor verder werkt dan zal het niet lang duren voor de financiële middelen bij Pelckmans opgesoupeerd zijn en de zogenaamd ‘sociaal geëngageerde’ literaire auteurs opnieuw moord en brand schreeuwen en met zwarte rouwbandjes zeulen omdat kille kapitalisten ‘hun’ uitgeverij (of hun geldkraan) hebben gesloten.

Als die auteurs die bij Polis/Pelckmans een tweede huis hebben gevonden, ook dankzij de jarenlange inzet van iemand als Karl Drabbe, nu braaf hun mond houden of zelfs tevreden zijn omdat die ‘stoute Drabbe’ gedefenestreerd is, dan snijden ze in hun eigen vel. De slagzin van Polis ‘met een brede blik verhalen selecteren die onze tijd tekenen‘ verwordt dan tot een slogan van marketingjongens en de uitgeverij tot een miskraam nog voor het eerste boek op de markt is.

Met andere woorden, iedereen verliest: de ontslagen Karl Drabbe, de lezers, de auteurs en zeker ook de investeerders. Polis dreigt een geldverslindend project te worden van Harold Polis & friends. Maar bij de volgende begrafenis van een Harold Polisvehikel zal ik geen rouwbandje meer dragen, hoe jammer het verdwijnen van een kwaliteitsuitgeverij ook is. Ze hebben het zelf gezocht.

Chris Ceustermans is auteur en observator van het stedelijk leven in Antwerpen en Brussel. In 2014 verscheen bij WPG-Manteau zijn roman ‘De Boekhandelaar’. In september 2015 verschijnt zijn roman ‘Koude Oorlogsdromen’. http://deboekhandelaar.com/