In het stuk ‘Wat Oekraïne ons leert over de EU’ wees ik erop dat het veelzeggend is dat de Europese Unie een algemeen Russisch olie-embargo wou. Het waren de Verenigde Staten die sterk aandrongen om dat embargo te verzachten via de invoering van prijsplafonds voor de uitvoer van ‘seaborne’ Russische olie naar niet-Europese landen. Kwestie van geen oliecrisis uit te lokken.

Bovendien wilde de EU ook schepen die het embargo overtreden voor altijd bannen, terwijl de Verenigde Staten erop stonden dat het een ban van slechts negentig dagen zou worden. Dat verschil is opmerkelijk, aangezien Europa nu al te maken heeft met een bijzonder pijnlijke energiecrisis. De Verenigde Staten hebben dat probleem niet en zijn daarbovenop een zeer belangrijke olieproducent, terwijl de Europese Unie zwaar afhankelijk is van import.

Bolwerk

Moraal van het olie-embargo verhaal? De EU is, als quasi-democratie, vooral bezig met zichzelf, minder met haar onderdanen en al helemaal niet met de minder gefortuneerden. Het is een bolwerk in de Opstand van de Elites, annex verraad van de democratie (dixit de Amerikaanse cultuurfilosoof Christopher Lasch; nvdr). Zelfs Qatarairlines en Maroccogate kunnen in die zin geïnterpreteerd worden, als men de beschuldigingen hard kan maken. Het is niet de grote anomalie waarvoor het versleten wordt, maar veeleer een zoveelste teken aan de wand.

De aanhouding van een van haar veertien (!) vicevoorzitsters inspireerde de presidente van het Europees Parlement, Roberta Metsola, trouwens meteen tot de hysterische uitspraak dat er ‘een aanval’ op haar parlement en op ‘de Europese democratie’ aan de gang is. Vooral bezig met zichzelf dus. Het gaat natuurlijk maar om het zoveelste EU- en EP-schandaal, een byzantijnse organisatie die vrij massale corruptie (door burgers en bedrijven) uitlokt. Volgens een studie van een aantal jaren geleden zou ze net geen biljoen euro per jaar kosten. Toch is de strijd ertegen geen prioriteit.

Tekenend ook is het schandaal rond de altijd al zeer controversiële ex-EU-commissaris Neelie Kroes een paar maanden geleden. Na haar ambtsperiode lobbyde ze heimelijk en tegen de regels in voor Uber. Vervolgens werd ze in 2016 voor een paar jaar voorzitster van de adviesraad van dat dubieuze bedrijf. Het passeerde als een fait divers. A propos: in 2019 duwde diezelfde Kroes de Europese lijst van opvolgers van de Open Vld, tot grote vreugde van ene Guy Verhofstadt.

Bonnetjes

De krokodillentranen van EU-parlementsleden zijn nog om een andere reden opmerkelijk. Onder meer Transparency International vraagt al jaren dat er meer toezicht komt. Het Europees Parlement, de EU’s ‘weakest link’, blokkeert echter systematisch efficiënte toezichtmechanismen ‘met de instemming van een meerderheid van de leden’. Symptomatisch is ook dat deze rijkelijk betaalde politici weigeren om meer transparantie te verlenen over hun maandelijkse onkostenvergoeding van maar liefst 4.778 euro. Hun eigen Bureau besloot een paar maanden geleden achter gesloten deuren dat ze niet eens meer bonnetjes hoeven in te dienen.

Nog opmerkelijker is de oproep tot de oprichting van een (nieuw) ‘ethical body‘ van de controversiële, machtshongerige en manipulatieve commissie-voorzitster Frau von der Leyen (de Duitse Kroes, zeg maar). Ze beloofde namelijk al zo’n orgaan op te zetten bij haar aantreden in 2019. Vervolgens deed ze niks. Ook niet nadat er in september 2021 alsnog een voorstel van het parlement kwam in dit verband.

Het orgaan zou onder meer ook ‘revolving door’-gevallen beoordelen (EU-officials die na hun mandaat poen gaan scheppen bij grote bedrijven als Uber). De Financial Times voegt er fijntjes aan toe: ‘Perhaps the latest revelations will jolt her into action.’ Toen een door haar EU beschermde wolf onlangs een van haar geliefde pony’s doodbeet, kwam er nochtans direct ‘action’: deze ‘probleemwolf’ moest meteen doodgeschoten te worden. All pony’s are equal, but Frau von der Leyen’s pony’s are more equal than others.

Schoonheidsoperatie

Een nieuw ethisch orgaan zou overigens niet veel meer zijn dan de spreekwoordelijke lippenstift op een varken. Het is alsof PS, ‘le vrai mal Wallon’, een ethisch orgaan zou oprichten om zichzelf te beoordelen en komaf te maken met de eindeloze reeks schandalen waarin deze partij sinds jaar en dag betrokken is. Dat ze al decennialang, onder het mom van ‘solidariteit’, en met de hulp van Vlaamse partijen, een hold-up kan plegen op de Vlaamse financiën, is ongetwijfeld vooral te ‘danken’ aan het feit dat ze mede garant staat voor de miljarden transfers van Vlaanderen naar Wallo-Bruxelles.

Terwijl ze anderzijds buiten het electorale bereik valt van datzelfde Vlaanderen. Haar jongerenbeweging is trouwens, zeer opvallend, tegen een federale kieskring. Zo is het natuurlijk niet moeilijk. Dat is, au fond, ook het probleem met de Europese Unie. Europeanen kunnen niet eens mee bepalen wie EU-‘minister’, EU-‘president’ (Charles Michel) of EU-‘eerste minister’ (Ursula von der Leyen) wordt of blijft. Bovendien is de EU-moloch voor de meesten van hen een ondoorgrondelijke en buitenlandse ver-van-ons-bed show. Zonder een Europees volk en natie, bestaat er gewoonweg geen Europese democratie, die naam waardig, en kan en mag een EU slechts een confederale instelling zijn met beperkte macht.

Zonder die democratische achtergrond wordt ze vooral gedetermineerd door een blinde integratiedrang, particuliere belangen van grote bedrijven en wollige idealen van (groene) ngo’s. Brussel bulkt dan ook van de lobbyisten. Dan is de stap naar vormen van omkoping klein.

Pensioen

Zo kan ook verklaard worden dat ‘Zuhalleke’ Demir vlijtig aan haar politieke carrière timmert door, in opdracht van de EU en in navolging van Nederland, de van oudsher bloeiende Vlaamse landbouw te decimeren. Iets wat zonder de (groene) EU ondenkbaar zou zijn. Onder het mom van een zeer relatief (tenzij voor wie maximale biodiversiteit nastreeft in een aantal EU-natura 2000 gebieden) en in elk geval al vier decennia afnemend stikstofprobleem.

Of dat de EU straks wellicht zelfs de ijzeren arm van de PS gaat omdraaien. Ze dreigt met name zowel een pensioenhervorming af te dwingen als een beperking in de tijd van werkloosheidsuitkeringen. Europese werknemers moeten van het Europees parlement met zijn allen een pan-Europees pensioenproduct kopen, aangeboden en geëxploiteerd door KBC & co. Een en ander kan dankzij beleid dat, zoals Rik van Cauwelaert fijntjes opmerkt, al uitgestippeld werd toen toenmalig premier Elio Di Rupo nog mee in de Europese Raad zetelde.

Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat de Zwitserse activa manager Felix Zulauf onlangs een ‘structurele verzwakking’ van Europa voorspelde. Voor zover we, in een deglobaliserende en opnieuw gespleten wereld, inderdaad wegzinken in een ‘Sri Lanka light’-moeras, komt er wel meer democratisch weerwerk. Verhofstadt en co zullen dat zoals gewoonlijk arrogant afdoen als vies ‘populisme’ maar zoals het spreekwoord zegt: hoogmoed komt voor de val.