JavaScript is required for this website to work.
Multicultuur & samenleven

‘Alles gaat de lucht in …’

ColumnJohan Sanctorum20/8/2015Leestijd 4 minuten

Hoe de nieuwe IS-terreurdreiging kan leiden tot grensverleggende debatten rond inburgering én een kernstop

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Terwijl Bart Maddens in deze komkommertijd vrolijk hallucineert over een Vlaamse separatistische eenheidslijst, wordt ons terloops meegedeeld dat de Islamitische Staat zinnens is om heel België met de grond gelijk te maken. ‘Alles gaat de lucht in in België. Bibliotheken, scholen, ziekenhuizen, winkelstraten, discotheken … Alle plaatsen waar ongelovigen zijn. Wij houden geen rekening meer met al het gepraat over onschuldige slachtoffers.’ (Het Laatste Nieuws, 20 augustus 2015)

De boodschap komt van de Antwerpse Syriëstrijder Abdellah Nouamane, die lid was van Sharia4Belgium en in juni 2013 naar Syrië vertrok, er eerst vocht namens Al-Nusra en later voor Islamitische Staat. De dreiging werd niet via de sociale media verspreid, maar bereikt ons via jihadspecialist Montasser AlDe’emeh, die zowel ouders van Syriëstrijders als teruggekeerden begeleidt.

Deze expert laat zelf geen twijfel bestaan over de reden waarom wij uitverkoren zijn: de meeste Europese jihadisten komen uit het kleine België en willen er ook hun carrière bekronen. We leveren stoottroepen aan IS, en krijgen hen terug als terroristen die hun land van herkomst van de kaart willen vegen. Ook al is dit soort boodschappen dikwijls gekenmerkt door overdrijving en grotesk taalgebruik, ze moeten wel degelijk ernstig genomen worden.

Over het waarom van die radicalisering is al veel inkt gevloeid. De islam is bij ons een erkende godsdienst en de moskeeën verrijzen als paddenstoelen uit de grond. Men kan hier een minister dagvaarden omdat hij het ritueel slachten belemmert. Toch blijven die moskeeën plekken waar haatpreken tegen onze tolerante samenleving de toon zetten. Sterker: men krijgt de indruk dat de tolerantie zich tegen ons keert. Misschien zijn er wel teveel sociologen bezig met het allochtonenprobleem, zodat het ook echt een probleem blijft, en wij ons steeds maar moeten afvragen wat we fout doen en hoe we dat zogenaamde ‘racisme’ (vooral made in Flanders) uit de wereld moeten helpen.

De mening wint veld, ook in progressieve kringen die vroeger de multicultuur genegen waren, dat de ‘pampering’ een pervers effect heeft gehad, en dat er veel te weinig nadruk is gelegd op assimilatie en het devies ‘eerst Vlaming, dan moslim’.

Het Belgisch vacuüm en de radicalisering

Vlaming zei u? Ja, maar België heeft zich nu juist decennia geleden al uitgeroepen tot hét land van de zegevierende multicultuur. Het is net die spreidstand tussen illusie en realiteit die een vacuüm heeft gecreëerd waarop het allochtonenressentiment goed gedijde. De tegenspraak tussen de ideologie van het regime, voor een deel ingegeven door de overlevingsstrategie van de Belgische constructie, en het ontbreken van een waarachtig cultureel cement, heeft van de zogenaamde ‘moslimgemeenschap’ een kruitvat gemaakt vol gistende agenda’s en vaag-religieuze expansieplannen.

Er zijn geen moslims die zich Vlaming durven/willen noemen en gaan voor republikeinse waarden (een woord dat zelfs binnen de Vlaamse Beweging nauwelijks nog valt). Terwijl de Belgische federatie slechts het amalgaam kan aanbieden, en het ontbreken van collectieve identiteit als nepidentiteit.

Net daarom werd de radicalisering vooral een Belgisch probleem, en klapte het identiteitsvraagstuk bij moslims dicht tot een jihadistische psychose. Maar nu staat een nieuwe migratiegolf voor de deur en zullen de aanzwellende spookkampen tussen Calais en Zeebrugge onvermijdelijk op onze humanitaire gevoelens werken. Wat gaan we met deze mensen doen, waarvan weer het overgrote deel de islam belijdt? Hen opnemen, enkel om nog meer moskeeën te bouwen, nog meer over de allochtonenproblematiek te debatteren, nog meer de rechtstaat te laten verwateren, en nog meer de feitelijke segregatie toe te passen? Ik dacht het niet. Er zijn maar twee mogelijkheden, en sorry voor wie dit te hard vindt: terugsturen, of radicaal inburgeren, met een resultaatverbintenis omtrent het leren van de taal en het aanvaarden van een cultureel/maatschappelijk charter. Daarin staat onder meer heel duidelijk dat godsdienstvrijheid slechts van kracht is binnen een globaal kader van de democratische leken- en rechtstaat.

Tijdelijke opvangkampen zijn geen optie, dat leidt enkel tot gettovorming en het creëren van nieuwe radicaliseringshaarden  Anderzijds, wie de maatschappelijke ‘stage’ met vrucht doorlopen heeft, en onze waarden accepteert, moet ook beloond worden met een rituele aanvaarding door de gemeenschap, als staatsburger. Geen flou hierover, geen dubbele nationaliteiten, geen gemekker over ‘culturele verbondenheid met het moederland’. Het is het een of het ander: opgenomen worden in een nieuwe gemeenschap is de navelstreng doorknippen met de oude. Zoniet: ticket enkele richting.

De nucleaire sites als top-risico’s

Dit zijn allemaal geen nieuwe ideeën, maar ze hebben opfrissing en herwaardering nodig, zonder een extreem-rechts stigma te hoeven krijgen. Tijd dat de media, geschreven pers én audiovisueel, hun politiek-correcte schroom laten varen.

Ondertussen is het veiligheidsprobleem urgent en moeten we niet flauw doen over afdoende maatregelen. Paniek is ongewenst, maar waakzaamheid aangewezen. In dat opzicht is de nonchalance ergerlijk op een domein waar het gevaar het grootst is: de kerncentrales. Een bomaanslag op de reactor zelf zou een catastrofe zonder weerga veroorzaken.

Jan Bens, de topman van de nucleaire waakhond FANC (Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle), laakte onlangs in de Kamer ‘de sfeer van laksheid en zelfgenoegzaamheid’ die op de site van Tihange heerst, waardoor er zelfs een proces-verbaal werd opgesteld. Ook Doel – waar een jaar geleden een tot op vandaag onbekend gebleven hand een olieklep opende, met een verbrande stoomturbine als resultaat – is gewaarschuwd.

Het perverse aan de berichtgeving is, dat ze uiteraard lieden op ideeën brengt. Volgens Bens ging het in Tihange daarenboven om een ‘duidelijk bewuste inbreuk tegen de bestaande regelgeving’. Bewuste inbreuk? Hallo? Lopen op die nucleaire sites echt mensen rond die voor de fun een verkeerde kraan opendraaien of een fatale schakelaar zouden bedienen? Dat brengt ons op een ander pijnpunt: een gevarenzone van dit niveau moet door de overheid beheerd en door publieke veiligheidsdiensten, in casu het leger, doorlopend gecontroleerd worden. Ook al hebben wij een overheidsinstantie die deze centrales superviseert en die taak zelfs naar behoren vervult (het FANC), ze blijven eigendom en onder dagelijks beheer van een privébedrijf, dat dan nog onder buitenlands management valt.

En zo wordt de nieuwe terreurdreiging niet alleen een aanleiding om out of the box te denken inzake migratie en inburgering, maar ook over de nationalisatie van energiebedrijven, de controle van vitale sectoren en van alle domeinen waar de knipperlichten inzake publieke veiligheid op oranje tot rood staan. Electrabel gaat, als eigenaar van de nucleaire centrales, primair voor winst en rendabiliteit, en niet voor veiligheid. Dat is een onduldbaar risico dat we niet zomaar hoeven te aanvaarden.

Uiteraard zou het helpen mocht Vlaanderen ook op dit vlak een aantal bevoegdheden naar zich toe trekken. Al ligt Tihange maar op een boogscheut, en zal een radioactieve wolk niet aan de taalgrens stoppen. Een Europese verbintenis om alle kerncentrales gewoon stil te leggen en aansluitend te ontmantelen zou nog veel doeltreffender zijn.

Conclusie: minder België, meer Vlaanderen en meer Europa. Een goed gebruik van deze beleidsniveaus kan het terrorismeprobleem, en alles wat eraan vast hangt, tot een positief verhaal ombuigen.


Johan Sanctorum is filosoof, publicist, blogger en Doorbraak-columnist.

Johan Sanctorum (°1954) studeerde filosofie en kunstgeschiedenis aan de VUB. Achtereenvolgens docent filosofie, tijdschriftuitgever, theaterdramaturg, communicatieconsultant en auteur/columnist ontpopte hij zich tot een van de scherpste pennen in Vlaanderen en veel gevraagd lezinggever. Cultuur, politiek en media zijn de uitverkoren domeinen. Sanctorum schuwt de controverse niet. Humor, ironie en sarcasme zijn nooit ver weg.

Commentaren en reacties