And the winner is…

Op het moment dat dit artikel geschreven wordt, zitten we nog volop te wachten op de eerste uitslagen van het referendum in Schotland terwijl de ‘polling stations’ nog open zijn.

De aanloop naar dit referendum werd beter dan een filmthriller waarbij je bij gebrek aan nóg vingernagels, maar aan je teennagels begint te knagen. Voor het volle zomeren zag het er nog naar uit dat de unionisten het vrij gemakkelijk zouden halen. De totale ommekeer in de Schotse geesten is te danken aan Alex Salmond, met een beetje hulp van David Cameron.

Op 15 oktober 2012 ondertekenden Cameron en Salmond het Akkoord van Edinburgh waarbij de afspraken van het referendum en de gevolgen ervan werden vastgelegd. Zoals gekend sloot Cameron een grotere overdracht van bevoegdheden naar Edinburgh uit, door aan te dringen op een pure ja of neen-vraag voor onafhankelijkheid. Op dat punt genoot de onafhankelijkheidseis de steun van om en bij 20% van de Schotten, de devolutionoptie en het status quo zo’n 40% en 25%. De eis van Cameron werd een godsgeschenk voor Salmond. Vandaag kan de First Minister rekenen op de steun van ongeveer de helft van de Schotten. Nochtans hoorden we de SNP-leider twee jaar geleden niet zeggen dat ‘het draagvlak voor onafhankelijkheid te klein is’, zoals verschillende politici in Vlaanderen beweren. Integendeel, de man ging ervoor.

Alex Salmond heeft sowieso de strijd gewonnen. Bij een ‘ja’ voor onafhankelijkheid verandert hij voorgoed het uitzicht van de Britse eilanden, bij een ‘neen’ is hij er toch in geslaagd om een groot aantal bevoegdheden naar Edinburgh te krijgen wat nooit de aanvankelijke bedoeling van de unionisten is geweest. Maar Salmond laat ook een stempel na bij de andere leden van het VK. Wat de uitkomst ook is, Wales en Engeland zullen hun deel opeisen. Bij die laatste heeft de partij Ukip al duidelijk gemaakt hier achter te staan. Het Verenigd Koninkrijk zal minder en minder centralistisch worden en Westminster zal macht moeten afstaan. Vlaamse confederalisten kunnen de komende maanden maar beter de oren spitsen .

Daarnaast staat het vast dat de kop van Cameron zal rollen. Bij een afscheurend Alba zal dat niet lang op zich laten wachten, bij een behoud van de unie wellicht evenmin. De kritiek binnen de Conservative and Unionist Party groeit en klinkt binnenskamers luid. Na 18 september 2014 zullen de partijdeuren het oorverdovende ‘resign’ niet langer kunnen dempen voor de oren van de premier die het unionisme van de partij verkwanselde. Boris Johnson en George Osborne zijn getipte kandidaten. Binnen Labour zit er een soortgelijk scenario aan te komen. Ed Miliband maakte zich de voorbije weken ronduit belachelijk in Schotland en zijn natuurlijke achterban vond een nieuwe thuis bij de SNP. Vreemd genoeg kon de vroegere premier Gordon Brown, bekend als nors en koppig, de nee-campagne nieuw leven inpompen en toonde hij de socialisten wat leiderschap betekent. Milibands wankele positie is sowieso al een poos ondermijnd en heeft slechts nog een duwtje nodig.

‘Call me Dave‘ en ‘I’m just Ed‘ staan met hun imagospinnende billen bloot. Dé Britse politicus van het decennium die het leven in zijn land en dat van al zijn buren heeft veranderd, is een Schot en hij heet Alex Salmond.

(c) Reporters