Balorige rechter geeft De Wever duw in de rug

Extreem links doet mooie inspanningen om het N-VA treintje weer op volle toeren te laten rijden. Dat Theo Francken vindt dat een rechter niet de aangewezen persoon is om onze grenzen open te zetten is geen verrassing. Voor de staatssecretaris voor Asiel en Migratie is de hele campagne een godsgeschenk. In zowat alle partijen dacht men met de stormram van de democratie de N-VA toch eens een blauwe plek te kunnen slaan. Dat wordt wellicht een misrekening.

Er hangt op zijn minst een merkwaardig kader rond de hele kwestie. De nieuwssite Newsmonkey, maar ook Jean-Marie Dedecker in Knack en een paar kranten gaven de voorbije maanden meer details over het Syrische gezin, de barones én de advocate.

De bewuste aanvraag van een humanitair visum (om hier nadien asiel aan te vragen) is ingediend op het consulaat in Beiroet, in Libanon. De Syriër die een regime wil ‘ontvluchten’ kreeg opvallend veel bewegingsvrijheid. Meer zelfs, volgens Newsmonkey werkte hij in Aleppo voor de Kamer van Koophandel.

Ook merkwaardig is de Belgische connectie van de man. Hij en zijn familie zouden worden opgevangen door een welgestelde barones uit Namen (Auriane van Zuylen van Nyevelt). De familie beschikt over een heel netwerk om haar zaak te verdedigen.

En even merkwaardig is de rol van de advocate Mieke Van den Broeck die op de zaak werd gezet bij/door Progress Lawyers Network, volgens sommigen een mantelorganisatie van de PVDA. Jan Segers van Het Laatste Nieuws had het over ‘Madame Sans Gêne, een radicaal-links geëngageerde advocate’, die bij voorkeur uitgeprocedeerde Afghaanse vluchtelingen en activisten verdedigt. Ze liet ze het 12-jarige Afghaanse jongetje Amir drie jaar geleden zeggen dat Maggie De Block ‘geen kindervriend’ is. Van den Broeck was ook de jongedame die na de aanslagen op de Twin Towers ‘een dubbel gevoel had’ (en wat voor een). ‘Eén van ‘ai, wat gaat dit geven’ en één van ‘amai, ze hebben de VSA eens goed geraakt’, maar ja… sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog hebben de VSA in de wereld overal slachtpartijen aangericht’. Ze was ooit een felle propagandiste van Resist, de gezamenlijke lijst van PvdA met de Arabisch Europese Liga van Abou Jahjah. 

Spel op de wagen

Terug naar de zaak zelf. De Syrische familie kreeg een njet van de Dienst Vreemdelingenzaken. Nadien volgde een ingewikkelde juridisch steekspel, met in de hoofdrol een Franstalige rechter van de Raad van Vreemdelingenbetwistingen. Die stelde in een arrest dat DVZ het visum ‘moest’ geven aan het gezin.

De rechtbank van eerste aanleg sprak Francken tegen en legde de Belgische staat een dwangsom van 4.000 euro per dag op als dat visum er niet meteen kwam.

Francken (N-VA) weigerde de dwangsom te betalen en trok naar het hof van beroep, waardoor de dwangsom voorlopig werd opgeschort. Een (nog hangende) beroepsprocedure bij de Raad van State over de zaak ten gronde moet uitsluitsel geven of de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen het recht heeft om te oordelen over het visum van dat Syrische gezin of niet. Het kan een jaar duren vooraleer de Raad van State een uitspraak doet.

Nu ook het Brusselse Hof van Beroep Francken ongelijk gaf en de dwangsom bevestigde rest er de staatssecretaris nog de mogelijkheid om die uitspraak nu aan te vechten bij het Hof van Cassatie. Dat zou evenwel de dwangsom niet opschorten.

Tweestrijd

Ondertussen werd het ‘incident’ de tamtam voor een opiniestrijd tussen twee strijdende partijen.

De N-VA stelt de fundamentele vraag wie er nu uiteindelijk over het toekennen van een ‘humanitair visum’ (iemand op een legale manier naar ons land te brengen) beslist: de politiek of de rechter. De partij heeft in deze alvast politiek gewonnen spel: de meeste critici die Francken en de N-VA overhaast attaqueerden, zitten met één majeur probleemke: ook zij zijn het ten gronde eens met de staatssecretaris, ook zij moeten toegeven dat Francken wel degelijk alle rechtsmiddelen mag gebruiken om zijn gelijk te halen, ook zij vinden dat er grenzen zijn aan asielrecht.

Maar ze lieten zich – opgezweept door alles wat links ademt – domweg verleiden tot wat gekrakeel over de uitval van de N-VA naar één ‘wereldvreemde’ rechter. Daarmee moeten ze warm en koud blazen tegelijkertijd. Zowel politici, als commentaarschrijvers en rechters meenden hun stekels te moeten uitsteken, maar prikten in eigen vel.

Bij CD&V mochten de luitenanten in de aanval. ‘Sinds wanneer leven we in een bananenrepubliek?’, riep Youssef Kobo, ‘De rechterlijke macht zo schofferen? Ongehoord!’, jammerde justitiespecialist Raf Terwingen. Maar Wouter Beke gaf toe dat er ‘geen probleem is dat de overheid gebruikmaakt van de rechtsmiddelen die er zijn’. Dezelfde reacties bij die andere regeringspartner Open Vld. ‘Een partij kan niet zomaar rechters afdreigen’ (Alexander De Croo) maar Francken ‘mag en moet zijn rechtsmiddelen uitputten’ (Patrick Dewael).

En al even evident was dat Groen meteen iets zou roepen over ‘donkere tijden’ en ‘een kruistocht tegen rechters’ (Wouter De Vriendt). Ook John Crombez (sp.a) had het over ‘een gevaarlijke tendens’, maar was beheerst genoeg om te weten waar het in deze op aan kwam: de N-VA was volop aan het scoren, want de partij ‘exploiteert het buikgevoel van de mensen’.

Rechters

Eenduidigheid was er evenmin in de reacties uit de professionele wereld. Hyperkinetische critici vinden was niet moeilijk. ‘De maskers vallen af…N-VA wil een terugkeer naar het ancien régime, zei een oud-vrederechter en justitiewatcher Jan Nolf. Kritiek was er ook van Jan Geysen, voorzitter bij de Adviesraad van de magistratuur, Christian Denoyelle, voorzitter van de Hoge Raad voor Justitie, en anderen. Maar naarmate vrijdag de dag vorderde luidden er ook andere klokken. Sommigen wezen erop dat de kans van Francken om uiteindelijk gelijk te halen groot waren.

Krantencommentatoren

Dezelfde dualiteit in de krantencommentaren. ‘Dat Francken naar het Hof van Cassatie stapt, is zijn goed recht’, schreef Liesbeth Van Impe in Het Nieuwsblad, al vond ze dat Francken te ver leek gaan en vermoedde ze dat de N-VA een leep politiek spel speelde om in de volksgunst te blijven… ‘Francken kan hier best mee scoren’, besloot ze.

José Masschelin in Het Laatste Nieuws vond verder procederen ‘misschien’ wettelijk en geoorloofd, maar gaf toe dat Francken ‘een punt had dat het Syrische gezin navolging zal kennen en het visum een onaangenaam precedent is’. In Beiroet wordt er blijkbaar nu al reclame gemaakt voor die manier om in ons land te raken.

Karel Verhoeven in De Standaard sprak van een rücksichtslose profilering, maar Franckens gelijk is ‘onder meer dat niet rechters beslissen over visa, maar zijn diensten. Dat is een redelijk standpunt.’

Besluit

Wat Francken vroeg of laat in deze zaak zal overkomen, weten we niet. Maar het is best mogelijk dat dit dossier andermaal zal aantonen waar de handigste politici zitten.

In dit geval zijn het wellicht diegenen die het onbegrijpelijk vinden dat een rechter, inpikkende op lacunes in de wetgeving, niet als primus inter pares in Europa, het hele asielbeleid op de helling kan zetten.

Het zijn niet de rechters, maar de politici die het migratie- en asielbeleid bepalen. De Wevers kritiek op de ‘wereldvreemde, niet correcte en niet wettelijke beslissing’ van één rechter is geen kritiek op het hele apparaat. Maar er zijn wel vaker signalen dat het de foute kant op gaat. Ook sommige hoog zwevende gerechtelijke instanties zoals het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) gedragen zich ‘zonder politiek draagvlak’ iets te makkelijk als een wereldvreemde wetgever herhaalde hij nu. Zo ontwrichten ze de samenleving die ze moeten verdedigen. Dat zei hij al op zijn gastcollege aan de U Gent. Sindsdien hoefde De Wever niet bij te sturen, Merkel wel… Het zou een wonder zijn moest hij nu in de fout gaan. Een balorige rechter bewijst de N-VA-voorzitter een dienst.

Foto © Reporters