JavaScript is required for this website to work.
Binnenland

‘Bevrijdingsfeest’

Met zachte handhaving

ColumnJohan Sanctorum10/5/2021Leestijd 3 minuten

terras

terras

foto © VRT NWS

Neen, u bent geen sociopaat als u dit weekend niét op een terras zat

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Na een avant-première in Middelkerke, hoofdstad van de terrassenguerrilla, kon dit weekend dus iedereen van de vrijheid proeven om op een stoeltje plaats te nemen en drie keer zoveel te betalen voor een pint bier als thuis. Want dat is natuurlijk op café gaan. Terwijl de btw naar 6% zakt hebben de cafébazen toch snel de prijs voor een pilsje opgetrokken tot 3,5 euro. Het is voor een goed doel, nietwaar.

Ondertussen maar hopen dat die kelner, die het razend druk heeft, toch eens onze kant uitkijkt, terwijl een hoop lieden op straat venijnig in ons glas loert en wacht tot we opstaan, zodat ze ook van diezelfde vrijheid kunnen genieten. De enige oplossing is: blijven zuipen. Verhogende gezelligheidswaarde: plexischermen die er staan dankzij ‘zachte handhaving’ (een nieuwe term made in Absurdistan), want contact met andere tafels is uit den boze. Opstaan ook verboden, behalve voor toiletbezoek, tooghangen is er sowieso niet bij. U zit dus eigenlijk in een glazen, pardon, plexi kooi als een aap in de Antwerpse dierentuin van de vrijheid te genieten. Ik bedoel maar: het idee is alles. Of zoals Pater Anselmus zei toen ik weer eens in het kolenkot vloog: ‘Vrijheid zit tussen de oren, Johan’.

Mimetisch gedrag

Pas op, het welzijn van de Vlaamse horeca ligt me nauw aan het hart, we moeten deze sector steunen. Voortdurend moeten zij de delicate afweging maken tussen gesloten blijven en op de genereuze subsidies teren (die noch in Brussel noch in Wallonië gelden), of alleen de terrassen openen en op verminderde omzet draaien. Woordvoerder Matthias De Caluwe is duidelijk: bij slecht weer komen we ons bed niet uit en moeten de mensen maar thuis hun pinten drinken.

Maar nog iets over dat gehypete vrijheidsgevoel van het caféterras. De kuddegeest zegeviert dit weekend want iedereen wil er het eerste bij zijn, zeker nu die Chinese ruimterommel gegarandeerd niét op ons hoofd zal vallen. Net als de massafeestjes van La Boum — waarvan ik het jeugdig ongeduld nog kan begrijpen — doen we in feite toch maar weer wat van ons verwacht wordt: allen daarheen. Het is eigenlijk omgekeerd hamsteren, herinner u de hysterie rond de rollen toiletpapier. Sorry dat ik me daar blijf over verbazen: het mimetisch gedrag van onze soort. Vooral de media genieten van dit soort massafenomenen die ze zelf regisseren. Het is ‘menselijk’ nieuws, het levert leuke small talk op, en het zou toch weer de verbondenheid moeten illustreren die dit land samen houdt.

Jamaar, Sanctorum, gij eeuwige zeurpiet, niemand zegt toch dat je een terrasje moét doen?! Neen, dat is zo, alhoewel. Nadat de agenda’s van de psychologen eivol zaten om de mentale ongemakken van de lockdown te behandelen, hebben ze nu hun pijlen gericht op al wie er niet direct invliegt. Dat noemen ze ‘re-entry anxiety’, ‘terugkeervrees’. Psychologen creëren een term — bij voorkeur in het Engels — en benoemen meteen ook de afwijking: terrassofobie, zijnde het niet dadelijk deelnemen aan de horeca-reouverture en het daarmee gepaard gaande gedrum.

Méér individualisme

Dat is dan de finale diagnose voor al wie dit weekend thuis bleef: sorry, er is iets mis met u. De professionele zielenknijpers, samen met de doe-het-zelf-zaken, de begrafenisondernemers en de e-commerce dé winnaars van deze pandemie, spreken doorlopend in de ‘wij’-vorm (we doen dit, we doen dat), en blijven mensen ziek verklaren, wat ze dan op de duur natuurlijk ook worden.

Terwijl, herinner u, deze pandemie begonnen is omdat mensen te dicht op elkaar zitten, teveel dezelfde dingen doen op dezelfde plaats en op hetzelfde moment. We zijn straks met negen miljard, waaronder jammer genoeg ook een pak psychologen. Ook zonder smetvrees kan wat afstand en ‘dweisheid’ geen kwaad. Het enige wat ons vooruit helpt is meer individualisme — wat niet hetzelfde is als egoïsme of ikzucht — en instinct om de massa te mijden. Ga in het bos wandelen als iedereen op café zit, of omgekeerd. Haal morgen bloemen voor Moederdag, de winkels zijn dan leeg en de bloemen aan halve prijs. Dat klinkt politiek incorrect maar het is zelfs een gouden regel op de beurs: koop aandelen die niemand wil.

Wist u trouwens dat, als elke aardbewoner tegelijk opwaarts zou springen, de planeet door de schok uit zijn baan rond de zon zou vliegen? Neen, dat is niet waar, maar het toont wel wat vrijheid betekent: iets anders doen dan de anderen, zonder voor zot verklaard te worden. Ik hoop dat u hoe dan ook een zacht gehandhaafd weekend achter de rug hebt.

Johan Sanctorum (°1954) studeerde filosofie en kunstgeschiedenis aan de VUB. Achtereenvolgens docent filosofie, tijdschriftuitgever, theaterdramaturg, communicatieconsultant en auteur/columnist ontpopte hij zich tot een van de scherpste pennen in Vlaanderen en veel gevraagd lezinggever. Cultuur, politiek en media zijn de uitverkoren domeinen. Sanctorum schuwt de controverse niet. Humor, ironie en sarcasme zijn nooit ver weg.

Meer van Johan Sanctorum

Het tumult na de lokale verkiezingen legt een aanslepend democratisch deficit in Vlaanderen bloot. Het cordon blijft het grote pijnpunt.

Commentaren en reacties