Boeren in Antwerpse Kempen opgejaagd wild

De confrontatie tussen Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) en de Kempense boeren dreigt net voor het kerstreces op de spits gedreven te worden. Naast de stikstofproblematiek komt hun hele bedrijfsvoering ook in gevaar door nieuwe ruimtelijke ordening.

Op 11 december keurde de Vlaamse regering het ‘Grup Kleine Nete en Aa’ goed. Een grup is een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan. Dat is de basis van de lokale ruimtelijke ordening in Vlaanderen. Gevolg is dat ongeveer 800 hectare landbouwgrond plots natuurgebied wordt. Dat heeft gevolgen voor elke landbouwer in een straal van 5 kilometer van dit natuurgebied. Omdat het een lappendeken van stukjes natuurgebieden blijkt, overlappen die cirkels met een straal van 5 kilometer de hele regio.

De wijziging in de ruimtelijke ordening hebben te maken met de waterkwaliteit en de grondwaterstanden.

Een polder van 320 hectare die na de Tweede Wereldoorlog werd aangelegd om nooit meer hongersnood te hebben in de streek, moet verdwijnen om de waterhuishouding in overeenstemming te brengen met de plannen van de Vlaamse administratie. Die komt onder water te staan en zal terug moeras moeten worden zoals voor de Tweede Wereldoorlog.

Dit is een ramp voor lokale landbouwers in Kasterlee, Geel, Olen, Herentals, Lille, Vorselaar en Grobbendonk. De bestemmingswijziging bedreigt hun overleven: maar liefst 802 hectare agrarisch gebied verdwijnt. Maar dat is niet het hele verhaal.

Door het afbakenen van bijkomend VEN-gebied (Vlaams Ecologisch Netwerk) met 465 hectare wordt de vergunningsverlening in deze regio als het ware nóg moeilijker gemaakt dan dat tot op heden al was.

De boeren voelen zich geviseerd. Volgens de landbouwers is de hele administratie geïnfiltreerd door ecologisten.  Ze zeggen onder voortdurende druk te staan van de Vlaamse administraties. Het gaat dan om de Vlaamse milieumaatschappij (VMM) en de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), maar ook over de Vlaamse subsidies voor Natuurpunt om aan natuurbeheer te doen en de regelgeving rond erfgoedlandschap.

Daarbij komt dat door het almaar uitbreiden van natuurgebied milieuactivisten zoals Dryade, Natuurpunt en Bond beter leefmilieu systematisch vergunningen van landbouwers aanvechten. Dat de Vlaamse regering Dryade erkende als milieu- en natuurvereniging en een startsubsidie van 180.000  euro toekende vanaf 2024, ligt zeer gevoelig.

Subsidies

Dit zorgde eind oktober al voor commotie in de commissie Leefmilieu van het Vlaams Parlement. Jan Laeremans (Vlaams Belang) stelde Demir daarover vragen. ‘Opmerkelijk is dat de activistische vzw Dryade als milieuorganisatie behoorlijk wat subsidies krijgt van u. Het zou gaan om 180.000 euro, een bedrag dat in drie schijven wordt uitbetaald’, zei Laeremans. ‘Ook vanuit de meerderheid klonk al forse kritiek op deze activistische organisatie, die met Vlaams belastinggeld rechtszaken start tegen de Vlaamse overheid en die dezelfde overheid met dure procedures op kosten jaagt.’

Dries Verhaeghe, de man achter Dryade, leidt een dienstenchequebedrijf, maar is vooral zeer actief in het voeren van processen. Dat merkte ook Vlaams parlementslid Steven Coenegrachts (Open Vld). Hij zei in de commissie dat de vzw Dryade ‘wel zeer driest te werk gaat’. ‘Zij procedeert bij wijze van spreken tegen alles wat beweegt, tegen elke ondernemer klein en groot die een vergunning krijgt, gaat ze in beroep, zelfs tegen landbouwers die minder vee gaan houden. Ze maakt dus van de de facto vergunningenstop die we nu al een paar jaar kennen ook in de feiten een werkelijkheid’.

De Kempense boeren zijn stilaan radeloos.