Brexit en de shakra’s van Labour

Misschien herinnert u zich nog wel het beeld van ongeveer een jaar geleden? Theresa May stond in Manchester hoestend en proestend in een uiteenvallend decor haar partijcongres toe spreken. Wat er luttele minuten vooraf gebeurde, werd in onze media iets minder belicht. De komiek Simon Brodkin slaagde erin om vermomd als gewoon partijlid Theresa May tijdens haar toespraak een C4 te overhandigen. Zogezegd in opdracht van Boris Johnson. May legde het document aan de kant en sprak verder. Brodkin werd de zaal uitgeleid. Was Margaret Thatcher de ‘IJzeren Dame’, dan is Theresa May de ‘Onverstoorbare Dame’.

Vernedering van de Prime Minister

Na de recente bijeenkomst in Salzburg waar de Britse premier haar brexitvoorstellen presenteerde aan de EU, bevindt ze zich eenzelfde parket. Haar zogenoemde ‘Chequers Deal’ – vernoemd naar het buitenverblijf van de Britse regeringsleiders – valt in duigen zoals het decor in Manchester. Op de achtergrond kunt u met enige verbeelding een losgeslagen Boris Johnson met de premier haar C4 in de hand zien ronddansen. De verzamelde Britse pers spreekt over een ‘vernedering’ van hun Prime Minister door de Europese Unie. Donald Tusk en Emmanuel Macron werden als gangsters afgebeeld op een typische cover van The Sun. De gewonde premier keerde van een kale reis terug. Wat nu?

Partijcongressen: een aparte wereld

Het is volop ‘Conference Season’ in politiek Engeland. De partijen roepen hun militanten samen voor meerdaagse congressen. Deze conferenties zijn een bijzonder gebeuren waarbij de gekoesterde excentriciteit van de Engelsen de kop opsteekt. Op het partijcongres van de UK Independence Party, de partij van Nigel Farage, konden congresgangers condooms kopen ‘For when you have a hard Brexit’. Bij de Tory’s staan binnenkort in de conferentiehallen de kleermakers met lint klaar om je op te meten voor je ‘tailored suit’. Bij Labour kan je dan weer sessies van ‘gedekoloniseerde yoga’ volgen tijdens een ‘fringe meeting’.

Twijfelden Labour

Desondanks kijkt iedereen nogal gespannen naar de socialisten die dezer dagen bijeen troepen in Liverpool. Gaat Labour volop pleiten voor een tweede brexitreferendum of niet? De chakra’s van de partij over deze kwestie zijn verstoorder dan u zou denken. Belangrijke stemmen binnen Labour, zoals die van de Londense burgemeester Sadiq Kahn, steunen de oproep voor een ‘People’s Vote’, een referendum over het finale brexitakkoord. Echter, bijvoorbeeld John McDonnell – de eurosceptische schaduwminister voor Financiën – verzet zich tegen zo’n tweede volksraadpleging. Zijn vurig herhaalde pleidooi voor een renationalisering van de Britse spoorwegen is niet mogelijk binnen de EU. Het is een reden om de EU niet te moeten. Partijleider Jeremy Corbyn laat voorlopig niet helemaal in zijn kaarten kijken.

Hoewel, op donderdag verklaarde Corbyn aan BBC Schotland dat hij liever verkiezingen ziet plaatsvinden over het finale akkoord dan een echt referendum. ‘De bevolking heeft zich immers al uitgesproken’, klonk het. Op zondag vertelde hij dezelfde BBC dat indien zijn partijcongres opteert voor een tweede referendum, dat hij dan niet anders kan dan zo’n pleidooi te steunen. Volgens de doorgaans goed geïnformeerde politiek journalist Robert Peston lijkt het voor Labour een optie om een referendumbelofte op te nemen in het volgende verkiezingsmanifest. Het Labourcongres beslist erover in de komende dagen. De verschillende reacties tonen alvast de verdeeldheid. Vakbondsleider Len McCluskey, een belangrijke stem in Labour, is tegen. Net als schaduwminister voor Handel Barry Gardiner, maar Keir Starmer die de Brexitminister schaduwt, is dan weer voor.

Kibbelende Tory’s

Volgende week is het de beurt aan de regerende Tory’s. Zij komen samen in Birmingham. Een tweede referendum staat daar niet op de agenda. Nee, de vraag luidt er eerder ‘kan Theresa May aanblijven?’. Uiteraard naast de vraag: ‘zit m’n maatpak nog lekker?’ Zelf vindt de premier het ‘redelijk irritant’ dat iedereen over haar politieke toekomst bezig is ‘terwijl we ons moeten bezighouden met de toekomst van het land’. May vertelde dat kortgeleden nog aan de BBC.

Naar nieuwe verkiezingen?

The Sunday Times berichtte echter dat het kabinet op de hoogte werd gebracht dat premier May volgende zomer wellicht aftreedt. Het moet de druk van de Toryketel nemen.

Harry De Paepe | Doorbraak.be

The Sunday Times 23.09.18

Het gekibbel in de regering is immers niet verdwenen na het ontslag van ministers David Davis en Boris Johnson. Het gaat gewoon verder en bewijst hoe verdeeld ook de Conservatives zijn. Theresa May ligt ook constant onder vuur. Sommige bronnen fluisteren dat de premier mogelijk denkt aan – nog maar eens – vervroegde verkiezingen. Dat in november al! De publieke opinie reageerde redelijk eensgezind op de volgens de Britten onheuse behandeling van May door de EU. Ze zou hieruit electorale munt willen slaan om campagne te voeren voor haar plannen en zo haar tegenstanders het zwijgen op te leggen. Een soortgelijke redenering bracht May tot het uitschrijven van een ‘snap election’ in 2017. Met de voor haar partij gekende desastreuse gevolgen. De huidige Brexitminister, Dominic Raab, doet het gerucht alvast af als nonsens. Binnen de partij overleggen de politieke tegenstanders van de premier almaar openlijker hoe ze May kunnen dumpen. Het partijcongres wordt een interessant moment om in te schatten hoe sterk ze nog staat en vooral om te peilen hoeveel steun iemand als Boris Johnson eigenlijk geniet.

Maandag stond de premier een moeilijke bijeenkomst van het regeringskabinet te wachten. Woensdag houdt oppositieleider Jeremy Corbyn zijn toespraak op het Labourcongres. De brexitadem van zijn partij wordt heter in de nek van de premier. Meer en meer staat ze met haar plannen alleen in de politieke woestijn. Haar tegenstanders in de eigen rangen cirkelen als gieren boven haar. Zet Theresa May onverstoorbaar verder zoals ze dat al meer dan een jaar volhoudt? Of valt na het decor, ook heel haar premierschap in duigen?

Deze tekst verscheen eerder bij VRTNWS.

Het boek ‘Stiff Upper Lips. Waarom de Engelsen zó Engels zijn’ is door de VRT genomineerd voor de LangZullenWeLezen-trofee.