Britten stemmen twee keer

‘Cometh the hour, cometh the man’ is een oud axioma dat vooral nu van toepassing blijkt, nu we straks naar de stembus kunnen. We zien wel. Want er is niet meteen een gepaste optie, een politicus van wie je kunt zeggen, ja, dit is de potentiële redder van onze zorgen die een oplossing heeft voor de problemen van vandaag.

Net als op het Europese vasteland maakt men zich hier in het Verenigd Koninkrijk zorgen om immigratie, vooral nu er een tekort is in de werkgelegenheid, die dan nog vaak wordt ingevuld door buitenlanders. Daarbovenop is er een tekort aan betaalbare huizen, vooral in de rijke regio’s van Zuid-Engeland, zodat onze jongere en minder opgeleide mensen gedwongen zijn te verhuizen naar steden waar er misschien wel werk is en wel betaalbare woningen.

Zuid-Engeland, waar ik woon, Winchester, de voormalige hoofdstad van koning Alfreds Wessex, is voornamelijk Conservatief, met hier een daar een geel Liberaal-Democratisch tintje. Het socialistische Labour stelt hier niet veel voor. De Conservatives hebben momenteel 27 zetels, net als de LibDems. Labour haalde hier recent slechts twee zetels, en er is ook één onafhankelijke in mijn ‘county’.

De Tories hebben hier de macht in handen, ook al hebben ze geen meerderheid. De vraag is echter of de UKIP een impact zal hebben in onze kieskring. Tot voor kort haalde die partij vooral stemmen bij ontgoochelde Conservatives, maar alle opiniepeilingen tonen aan dat de partij deze dagen veel breder recruteert.

De Europese opiniepeilingen lopen nogal parallel met de uitslag van de council verkiezingen. UKIP zal zeker groeien. De partij – en vooral haar leider Nigel Farage – kan immers rekenen op brede publiciteit in de media.

Dominic Hiscock (LibDem): ‘Ik denk dat UKIP van alle partijen stemmen wegkaapt.’ Ruth Smith, UKIP-kandidaat in Winchester zei: ‘Er is een algemene ontevredenheid bij de bevolking om de traditionele partijen. Het gaat om een mix van Europa, immigratie, uitgaven en het gevoel dat de politieke partijen de waarheid verdraaien. We hebben nood aan verandering, vinden de mensen.’

Er is een groot debat in Engeland over de kwestie in de EU te blijven of niet. De typische Engelsman wil de brug voor zijn kasteel ophalen. Natuurlijk denkt niet iedereen er hier zo over, maar UKIP gooit wel veel olie op het vuur.

Maar niet alleen UKIP haalt proteststemmen binnen. Ook de Green Party doet dat. In 2012, bij de laatste verkiezingen, kreeg de groene kandidaat Michael Wilks 400 stemmen.

Blijkt dat de meeste mensen vooral wakker liggen van lokale problemen: putten in de weg, recyclage, verkeersveiligheid … Met de verkiezingen voor de deur is het hoogspanning in het hoofdkwartier van de LibDems. Vrijwilligers lopen er de deur plat om pamfletten te halen, ze bestuderen kieslijsten, bespreken strategieën. Voor de sociaal-liberale partij in Winchester zijn deze verkiezingen niet zomaar Europese verkiezingen, maar véél belangrijker dan dat. Het is een test voor de algemene verkiezingen van 2015. Volgens de meeste opiniepeilingen zal 22 mei – de Britten gaan drie dagen vroeger stemmen dan de Belgen – niet bepaald de mooiste dag zijn voor de LibDems. Maar de spindoctors van de partij blijven herhalen dat elke electorale strijd wordt gevochten om lokale aangelegenheden, en niet zozeer om wat er in Westminster gebeurt.

LibDems en Tories vechten al langer om de controle over de stad Winchester. De UKIP-factor zal dus van groter betekenis zijn dan voorheen. Zeker nu blijkt dat UKIP overal kiezers haalt, van arbeiderswijken (voor zover die er zijn in Winchester) tot de dure landhuizen.

Nick Clegg, de leider van de LibDems en vice-premier, heeft laten verstaan dat hij David Camerons plannen voor een referendum over de EU geen duimbreed in de weg zal staan, mocht hij dat willen organiseren met een volgende coalitieregering.

De vice-eerste minister stelde groter prioriteiten te hebben dan dat referendum, zoals eerlijker belastingen, mocht er bij de volgende nationale verkiezingen opnieuw een ‘hung parliament’ zijn, zonder duidelijke meerderheid van één partij. Cameron van zijn kant liet verstaan dat hij geen andere regering zou leiden zonder duidelijke belofte dat hij voor 2017 een ‘in/out referendum’ kan organsieren. Clegg vindt zo’n referendum niet nodig, tenzij er een belangrijke wijziging zou plaatsvinden van de Europese handelsakkoorden. Hij zal in ieder geval Cameron niet in de weg staan, mocht hij een nieuwe coalitieregering moeten depanneren.

Het is voorlopig nog koffiedik kijken. Wij stemmen donderdag immers niet alleen voor Europese verkiezingen, maar ook voor lokale. En niemand die weet wat de uitslag zal zijn.