Covid-19: Vivaldi ontkent de confederale realiteit

Waarom hebben we nog steeds geen operationele coronabarometer? Midden september was het voorbereidend werk ervoor al klaar. De toenmalige premier Sophie Wilmès (MR) stuurde het echter terug naar de tekentafel.

Ook de tweede versie, vorige week woensdag besproken op  het kernkabinet, werd niet meteen ingevoerd. Toch lijkt het beleid er wel al door geïnspireerd. Er zouden vier risiconiveaus komen, gebaseerd op het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames. Al is het nog niet duidelijk of die gaan gelden voor het hele land of voor aparte provincies.

Hoogste niveau voor heel België

Verwacht wordt dat alle provincies tegen eind deze week in het hoogste risiconiveau zullen zitten. Daarom heeft men vorige week vrijdag beslist om maar meteen dat hoogste niveau voor het hele land af te kondigen.

Het gevolg is dat de Vlaamse horeca deze week al dicht moest. Ook al bevindt Vlaanderen zich, qua aantal besmettingen, ongeveer op het niveau van Frankrijk. En daar moet de horeca slechts in een paar steden dicht. In werkelijkheid blijken er relatief weinig besmettingen te gebeuren in de horeca. Het virus komt gezinnen en families (waar sowieso de meeste besmettingen gebeuren) vooral binnen via het werk. En via de scholen en universiteiten, wat minister Weyts daar ook moge over beweren.

Vieze papieren

Het is zonder meer een feit dat België weer in zeer vieze papieren zit, zoals bij de eerste, meer exogene golf. Maar waarom moet dan de horeca in zijn geheel en in heel Vlaanderen dicht? Voor Wallo-Bruxelles moeten er sowieso snel veel strengere maatregelen komen. Daar ligt het aantal besmettingen immers meer dan tweemaal zo hoog als in Vlaanderen. Ook qua ziekenhuisopnames is er een enorm verschil.

Met 1251 besmettingen (veertiendaags) doet Luik het zelfs 50% slechter dan de slechtste leerling in Europa:  Tsjechië scoort 828. En de situatie in de ziekenhuizen is er inmiddels al ronduit dramatisch. Weinig of geen Europese regio’s doen het slechter dan Wallonië. En weinig of geen steden doen het slechter dan Brussel. De situatie in Franstalig België is, zoals Frank Vandenbroucke het uitdrukte, de gevaarlijkste van heel Europa.

Het is dan ook ronduit absurd dat Vlaanderen eenzelfde risicoprofiel opgespeld krijgt als Wallo-Bruxelles. Zou het de bedoeling zijn dat Vlaanderen straks  covid-19 patiënten opneemt die de ziekenhuizen in Franstalig België dreigen te overspoelen? En er de reguliere zorg onmogelijk zullen maken?

De oorzaak: een verschillende cultuur

Hoe is het in hemelsnaam mogelijk dat de situatie in het Franstalige landsgedeelte zo uit de hand is gelopen? Terwijl de bevolkingsdichtheid er minder groot is dan in Vlaanderen. Een van de mogelijke redenen is dat men in Wallo-Bruxelles te lang naar de lagere Belgische cijfers gekeken heeft. Die zijn het gevolg van de nog lagere Vlaamse cijfers. Op ontkenning van de (confederale) realiteit staat wel vaker een prijs.

Verder lijkt het echter vooral een kwestie van een fundamenteel verschil in cultuur. Dat verklaart twee zaken die in de mainstream media niet van elkaar worden onderscheiden: (1) de sterk oplopende besmettingen in Wallo-Bruxelles en (2) de lakse reactie erop vanwege het beleid.

Die beleidsfout was heel duidelijk in Brussel, waar men koos voor het mondmasker als schaamlapje voor een echt beleid. Wat de Vlaamse mainstream media daar verder ook over mogen beweren. Wat Wallonië betreft, verwees de VRT op haar website, via een Waalse expert, naar Antwerpen. Dat zou Vlaanderen deze zomer alert hebben gehouden.  Een PVDA-politica herhaalde die simplistische boodschap in De Afspraak.

Nochtans had Wallo-Bruxelles de stad Brussel om wakker te blijven. Het verkoos dat echter niet te doen. Bovendien zou je, in dat scenario, denken dat het gewaarschuwde Antwerpen het nu supergoed zou doen. Neen dus. De opflakkering in Antwerpen was bovendien snel voorbij. Ze was maar een week of zo in het nieuws. Dat kan niet verklaren waarom er een maand later zo’n groot verschil ontstond. Tot slot verklaart het ook niet waarom het beleid niet alert reageerde op de stijgende cijfers in Wallo-Bruxelles.

Olivier Mouton, adjunct-hoofdredacteur van Le Vif/L’Express, was me dunkt correct in een opiniestuk in De Morgen: de muur van plexiglas tussen de twee landsdelen zou ‘te maken kunnen hebben met een verschil in beleid en in culturele gevoeligheid, zoals dat in ons land zo vaak het geval is.’

Vivaldi faalt

Eens te meer moeten we bijgevolg stellen dat het Belgische coronabeleid faalt. Of dat het minstens beter kan. De  barometer had men vorige week vrijdag al moeten invoeren. En hij zou vijf risiconiveaus moeten omvatten, niet slechts vier. Bovendien had men gedifferentieerde maatregelen moeten invoeren per provincie. Of minstens per landsdeel.

De Vivaldi-coalitie lijkt het grote verschil tussen Vlaanderen en Wallo-Bruxelles echter niet onder ogen te willen zien.  Bijgevolg stopt ze Vlaanderen en zijn horeca maar meteen in de hoogste categorie. En die is zelfs nog te laag voor Wallo-Bruxelles, waar een vorm van lockdown zich opdringt. Zoals in Wales, waar de situatie nochtans veel minder erg is. Daar waren 15 van de 22 provincies sowieso al in lockdown.

Het lakse beleid leidde de jongste weken in Wallo-Bruxelles tot de explosieve verspreiding van het virus. En dat ‘beleid’ wordt nu dus onder Vivaldi eenvoudigweg voortgezet. De gevolgen laten zich raden. Vlaanderen zal de rekening helpen betalen in de vorm van opnames van Brusselse en Waalse covid-19 patiënten. En in de vorm van meer economische schade. Vanuit Luik wordt Limburg nu al aangemaand  tot solidariteit.

De lege retoriek van De Croo

De zucht van De Croo dat dit een van de moeilijkste beslissingen uit zijn leven is, klinkt dan ook bijzonder hol. Zijn stelling dat het virus de vijand is, niet de Walen, klopt. Maar het is volslagen irrelevante, lege retoriek. In tegenstelling tot wat hij insinueert, beweert niemand dat de Walen de vijanden zijn.

Zijn argument dat België een klein land is en dat het niet lang duurt voor het virus overal aanwezig is, slaat uiteindelijk ook nergens op. Het virus illustreert eens te meer dat België uit twee landen bestaat. Als er één vijand is in dezen, dan is het wel het incoherente en, wat Wallo-Bruxelles betreft, erbarmelijk zachte beleid dat De Croo belichaamt.