Een nieuw bommetje geneest ons van de illusie dat graaizucht alleen bij socialisten en Walen bestaat, of bij uitstek een combinatie van beide. Na Qatargate, waarin één politieke familie opvallend prominent uitblonk, is men nu en stoemelings op een onwettelijke regeling gestoten waarmee topambtenaren en ex-Kamervoorzitters zichzelf een premie toekennen bovenop hun riant pensioen. Dat is sinds 1998 geplafonneerd op ongeveer 7.800 euro bruto per maand. Maar toenmalig Kamervoorzitter Raymond Langendries (PSC) organiseerde een systeem van bonussen bovenop dat pensioen, meer bepaald nog eens 75% van de parlementaire vergoeding. Concreet zag Herman De Croo zijn bruto wettelijk pensioen zowat verdubbeld, terwijl Siegfried Bracke, Kamervoorzitter van 2014 tot 2019, het moest stellen met 3.000 euro extra per maand. Een liberaal en een Vlaams-nationalist (nu ja), het is eens iets anders.

De vraag is, hoe dit achterpoortje een kwarteeuw kon blijven openstaan, tot huidig kamervoorzitster Eliane Tillieux (PS) er op viel omdat een rist topambtenaren op pensioen ging en ook een premie-aanvraag deed. In de marge van deze genereuze zelfbediening werd ons dan ook dezelfde dag nog gemeld dat ACV-baas Marc Leemans per 1 januari 2024 wil stoppen, maar zichzelf liet ontslaan om van de voordelige brugpensioenregeling te genieten. Leemans trekt dus dop, zoals overigens zijn voorgangers ook allemaal deden toen ze vroegtijdig wilden stoppen. Deftige christelijke vakbonders die in hun groen hesje graag preken houden over de uitbuiting van de kleine man en het immorele winstbejag van de patroons.

Politique politicienne

js

De Kamer van Volksvertegenwoordigers.

De electorale schade zal beperkt blijven: het gaat om gepensioneerde graailustigen die verwonderd zijn dat ze ineens per maand een deftig stuk minder op hun rekening zullen krijgen. De politieke rol van Siegfried Bracke is al een tijdje uitgespeeld, hij zetelt namens de partij enkel nog als voorzitter in het Vlaams Audiovisueel Fonds. Fractieleider Peter De Roover kon dus in Terzake voluit zijn verontwaardiging kwijt, in roerende consensus met Kristof Calvo (beiden spraken mekaar voor de gelegenheid zelfs met de voornaam aan).

Ook de globale schade voor de politieke geloofwaardigheid is beperkt: deze was al lang zo goed als nul. Men moet echter beseffen dat de zogenaamde graaicultuur universeel verbonden is met de politieke ratio op zich, meer bepaald de lange weg naar de top en het daarmee gepaard gaande machiavellistisch gekonkel. Dit bedrijf selecteert het gesjoemel zelf, een serieuze mens heeft hier niets te zoeken. U weet niet wat dat is, jarenlang handjes drukken, pensenkermissen organiseren, lachen, de zot uithangen. De democratie bant de corruptie niet uit, integendeel, het is net de noodzaak om verkozen te worden die gefleem, achterbaksheid, de postjesjacht, én de onvermijdelijke laatste stap, de zelfbediening, in het leven roept.

Kom me dus niets vertellen over politique politicienne of ‘oude politieke cultuur’, er bestaat geen ander. Elk voornemen van deze klasse om zichzelf te reguleren, de stal uit te kuisen, verzandt in stille onderlinge medeplichtigheid. Tot er weer een lijk uit de kast valt. Denk aan de 5% loonsverlaging die het Vlaams Parlement zichzelf in 2019 oplegde, maar dan ‘vergat’ toe te passen. In essentie beschermt en reguleert de politieke klasse zichzelf. Mistoestanden komen per toeval uit, of in het kader van een afrekening. Wat bij Kamervoorzitster Eliane Tillieux niet denkbeeldig is, gezien het zwaar weer waarin haar partij verkeert.

Colloque singulier

VRT/Terzake

Calvo en De Roover in Terzake, 1/3: om ter hardst uit de lucht komen vallen.

De verdienste van de media in deze is eveneens een huizenhoge nul. De grote kranten zoals De Standaard en De Morgen, met hun getoeter over onderzoeksjournalistiek, hebben deze onwettige praktijken niet aan het licht gebracht. Vermoedelijk bestond er ook hier een afgesproken stilte in het kader van de ruimere Wetstraatconsensus tussen politiek en pers: een journalist weet wanneer hij moet zwijgen. De oppositie komt er al even bekaaid uit: nu wel verontwaardigd roepen, zoals fractieleidster Barbara Pas, maar het is vooral de oppositie – en dan zeker een anti-establishmentpartij als het VB – die dit soort toestanden moet en kan uitpluizen, inzage heeft in verrichtingen, cijfers kan opvragen. Pas verwondert er zich over ‘dat dit zolang verborgen kon blijven’. Kijk in de spiegel, Barbara, u bent fractieleidster en draait al twintig jaar mee. Men vraagt zich ook af wat die studiediensten doen, waarvoor de partijdotaties primair zijn bedoeld.

Professor Herman Matthijs stipt daarbij in een Knack-opiniestuk aan dat de bonussen in kwestie in de jaarlijkse begroting van het parlement staan én door de Kamer worden goedgekeurd. In die zin snijdt het argument van vader De Croo beslist hout: ‘Het is vreemd dat het legaalste orgaan van dit land – de Kamer van Volksvertegenwoordigers – mij iets illegaal zou hebben uitgekeerd’.

Ja, inderdaad, dat is een paradox: de wetgevende macht die iets illegaals beslist. Of de andere kant opkijkt. Dat gedurende bijna een kwarteeuw niemand van de administratie, het parlement, het politieke establishment, noch de media op de hoogte was van deze illegale constructie, volledig wit betaald, boekhoudkundig netjes in orde, is volstrekt ongeloofwaardig.

Volksaard

js

Ook voor deze veel geplaagde man dreigt een financieel drama.

We moeten dus niet te streng zijn voor Bracke en De Croo: ze kregen dat geld toegestopt omdat de constructie tot het ‘normaal’ behoorde. Iets in de schemering van de politieke cultuur. Feit is ook dat we met de sanctionering, het afpakken van dat voordeel, concreet van een verarming kunnen spreken bij deze twee personen, het verschil tussen vier keer per jaar naar Saint-Tropez en maar twee keer, tussen een voorsteekpas in Plopsaland en aanschuiven met de rest van de meute. Om het in woke-termen te zeggen: dit doet pijn.

Ik pleit in deze voor clementie, onder het motto ‘gegeven is gegeven’. Hoe zou u zelf reageren, als uw pensioen gehalveerd wordt, en u 25 jaar uitkering moet terugbetalen, een halve manège moet verkopen? Hein? De verarming treft ook de rest van de familie De Croo, want gulle vader Herman maakt er geen geheim van dat hij bij leven en welzijn al zoveel mogelijk aan zijn kroost uitdeelt, ‘anders gaat de fiscus er toch maar mee lopen’.

In een Dag Allemaal-interview van april 2014 haalt hij er zelfs de Spaanse bezetting van de 16de eeuw bij, om uit te leggen dat wij plantrekkers zijn en het liefst onze zaakjes regelen tussen donkeren en klaren. Het is het systeem, het is de politiek, het is onze volksaard, het is wat het is. Zoon Alexander is mede slachtoffer van heel de commotie. Bij deze stel ik voor de getroffenen en hun familie te compenseren via een andere uitkering, liefst een wettelijke. Het rampenfonds bijvoorbeeld, ik zeg maar wat. Graag met een voorkeursbehandeling wel, maar daar hebben we toch een parlement voor. En wie stemt er voor de leden van deze vergadering? Juist… Aangenaam weekend nog.

Het boek van Johan Sanctorum ‘Kakistocratie – Pleidooi voor méér antipolitiek’ is herdrukt en terug beschikbaar. U kan het bestellen in de Doorbraak-winkel. Of bestel het hier voor een gesigneerd exemplaar.