De falende staat

There’s a small choice in rotten apples, schreef Shakespeare. Dat ging over een man die de keuze had tussen een huwelijk met een lelijke vrouw of een publieke geseling. Maar zoals altijd bij de beste schrijver ooit, is er ook een spreekwoordelijke betekenis voor ruimer gebruik. Door een Doorbraakcolumnist bijvoorbeeld. Want waarover moet je schrijven als je het gevoel krijgt tussen die appels te zwemmen als in een ballenbad?

Ik kan schrijven over de Vlaamse ombudsman. Die vraagt vanwege corona geen reizen meer te boeken. Te veel mensen komen namelijk nadien, als er weer van alles verboden wordt, bij hem aankloppen. Hij kan het niet meer aan…

Ik stond in de VS ooit bij een autoverhuurbedrijf met een lange rij wachtenden voor mij. Voor het merendeel Amerikanen die luidruchtig hun ongenoegen lieten blijken. Het bedrijf kwam zich verontschuldigen: ze hadden te weinig personeel, zei een meneer. In geen tijd begonnen die Amerikanen te roepen: hire more people!

Dat zou ook een oplossing kunnen zijn voor de ombudsman. Helaas, als het aantal dossiers afneemt, blijven die extra-mensen wel zitten. Want fire people is bij ons geen optie. Terwijl dat eigenlijk de normaliteit zelve is. En de Vlaamse Regering? Die zwijgt… Hét kenmerk van de (ook of misschien zelfs vooral Vlaamse) overheid is dat 80% van de energie gaat naar de eigen indekking, en 20% naar de eigen corebusiness.

Goed gevonden alweer

Van ombudsmannen gesproken. Die van VRT NWS heeft een, naar alle waarschijnlijkheid verplicht, vast nummer in De Zevende Dag. Daar kan ik ook over schrijven: over zijn dédain voor de kijker als vaste tournure. Want die domme kijkers zien maar wat ze willen zien, vanuit hun perspectief, en niet vanuit zijn VRT NWS-waarheid, vanzelfsprekend dé waarheid.

Zo heeft VRT NWS het bij voortduring over de abominabel slechte coronacijfers in de VS. En de kijkers laten weten dat die cijfers nog altijd stukken beter zijn dan de onze. Jaja, zegt de ombudsman, maar onze cijfers worden af en toe beter, en dat is niet zo in Amerika. Vandaar… Hij grijnst en denkt: goed gevonden alweer!

In hetzelfde verband kan ik ook schrijven over de nieuwe VRT-beheersovereenkomst. Die is alleen nieuw in die zin dat ze komt na de vorige. Maar dan stopt het. Want al wat in die nieuwe overeenkomst staat had ook in de vorige kunnen staan.

De betonnering van de niet-verandering is dat. Veel vaster kan je niet zitten. Als we dat in algemene termen nog wat volhouden, wordt het door de geschiedenis misschien wel beoordeeld als kunst.

Of zal ik schrijven over Bpost? Met een gelijkaardig probleem als de Vlaamse ombudsman en een al even waanzinnige ‘oplossing’. Pakjes worden niet meer aan huis geleverd vanwege te veel pakjes. En dus moet je die pakjes zelf gaan halen, ook al heb je betaald voor thuislevering. Maar er is één uitzondering: wie geen e-mailadres heeft, krijgt wél aan huis besteld. Die mensen kunnen namelijk niet verwittigd worden. Want een brief toezenden via de post, dat is te traag en ook te duur.

Gouden tip van Doorbraak: geef aan Bpost nooit je emailadres: het wordt toch maar misbruikt. En nog iets: er is PostNL… Want ja, ik ben voor lokaal, regionaal en zelfs nationaal, maar er is ook zoiets als goede manieren en nen treffelijken uitleg.

Al schrijvend verneem ik dat Bpost het probleem zal oplossen. Het pakje zal worden geleverd, maar na vijf dagen. Het doet me denken aan een gesprek met Chinese studenten die in België hadden gestudeerd. Ik vroeg hen wat er niet zo goed was in België. Een meisje stak meteen haar hand op: als ze online iets bestelde dan duurde het dagen voor de bestelling werd geleverd. In China – een tamelijk groot land – is dat ten allerlaatste 24 uur later…

Uitleggen en peetjes tiekenen zeggen ze in Gent

Maar een treffelijke uitleg is op zich vaak niet voldoende. Zo is er de leraar LO die op de radio komt uitleggen dat hij door corona excessief gebukt gaat onder de stress. Hij moet namelijk én lesgeven op school én ook online. Al luisterend dacht ik: straks vraagt hij daarvoor ook nog eens een premie. Dat deed hij dus niet, ik moet eerlijk zijn. Maar hij snakte wel naar vakantie, zei hij.

En daar kan ik ook over schrijven. Over onze veel te lange zomerse schoolvakantie, wat – dat staat onomstotelijk vast – zeer in het nadeel speelt van minder begaafde en minder goed omringde kinderen. Maar voor de vakbonden is inkorting, zelfs met bijkomende vakantiedagen in de loop van het schooljaar, onbespreekbaar. Terwijl – eigenlijk is dat grappig – die lange zomervakantie enkel en alleen iets van doen heeft met het feit dat er in juli en augustus op boerderijen heel veel werk is. En dus moesten de kinderen ook worden ingeschakeld. Onze vakbonden als bastions van progressiviteit op één lijn met de Boerenbond: Kristof Calvo kan dat verkopen als nieuwe verbondenheid.

En ik had nog kunnen schrijven over de Kerstfeestcontroles-in-huis van minister Verlinden: pauvre homme en sa maison est roi, stond al in de twaalfde eeuw in een Luiks charter. Of over het schandelijk discriminatiebeleid van de stad Gent. Of over hoe Fernand Huts – chapeau ! – zonder het zelf in de gaten te hebben (hoewel…) eigenlijk de doodsteek-op-termijn geeft aan de geïnstitutionaliseerde musea, net vanwege teveel institutie en te weinig museum. Mijn ballenbad loopt over…

Treffelijken uitleg is wel wat Frank Vandenbroucke wordt toegeschreven. Al weet ik niet zo zeker hoe treffelijk die zal blijken. Ik kan ook schrijven over het dédain waarmee de man elke vergelijking met het buitenland wegwuift en daar ook mee wegkomt; dat is verbluffend.

Dat men in Duitsland alles al heeft voorbereid op massale vaccinatie van de bevolking, terwijl wij bezig zijn met de samenstelling van een taskforce… Dat de Nederlandse overheid alles in een schemaatje heeft gegoten: wat ze aan vaccins hebben gekocht, bij wie, voor hoeveel, hoe het zit met transport, doelgroepen, registratie, naalden, … Ach, het buitenland, zegt Vandenbroucke letterlijk, en kennelijk is dat als antwoord genoeg. Hij weet het niet alleen in eigen land beter…

Malgoverno

Toch vreemd. In Spanje bijvoorbeeld – het land van de wanorde waar alles wordt verschoven naar mañana – zijn maar liefst 13000 vaccinatiepunten nu al klaar. Van de 50 miljoen Spanjaarden zal het overgrote deel zijn ingeënt in het eerste kwartaal van 2021. Alexander De Croo zegt dat dat bij ons zo zal zijn in het tweede en derde kwartaal.

Ik begrijp ook waarom: als de EU de vaccins goedkeurt, kondigt Sciensano aan dat ze die allemaal nog eens gaan checken. Kwestie van echt voor de volle 100% uit te sluiten dat we bleekwater ingespoten krijgen, vermoed ik.

Maar ik wed dat het goed komt, zegt Vandenbroucke. Zonder twijfel is dat juist. In the LONG run, we’re all dead, zei Keynes. En toen Mark Eyskens – leerling van Keynes – op een persconferentie ooit niet meteen kon antwoorden op een vraag, zei hij letterlijk: ‘Ach, over drie miljard jaar gaat het licht van de zon uit, en dan is echt alles opgelost, nietwaar.’

Terug naar de serieuze mensen nu. De strijd tegen corona en de resultaten die daar worden geboekt blijken almaar meer een examen in bestuurskunde. We zijn daar niet summa cum laude uitgekomen. Zonder en ook niet mét Frank Vandenbroucke…

En dus had ik moeten schrijven over onze op alle vlakken en niveaus falende staat. Wat dan weer veel te maken heeft met een gebrek aan écht intellectueel debat, dat voor wie scherp toekijkt en ondanks alle rommel, vuilspuiterij, onzin en alle soorten gekte, finaal meer en breder wordt gevoerd op de sociale media dan in de traditionele media.

In een kwaliteitskrant lees ik uit de pen van een serieuze journalist dat we weldra de ergste Kerstmis gaan meemaken sinds de geboorte van Christus. Tja, dan weet ik het wel, vrees ik. En voor alle duidelijkheid: niet omdat Kerstmis als feest pas sinds de vierde eeuw is gecreëerd, ter vervanging van de Romeinse Saturnaliën. Dát niet weten is helemaal niet erg.

Gelukkig is er dus Doorbraak. (En hier moet u aan de onnavolgbare grijns van Tim Pauwels denken..)