De machtsgreep van Theresa May

Het persagentschap Reuters berekende dat sinds 1990 alleen al zo’n 52 741 EU-regels werden ingevoerd in het Verenigd Koninkrijk. Toen het VK toetrad tot de Europese Economische Gemeenschap in 1972 implementeerde men zo’n 20 000-tal EEG regels. Ondanks hun historische opstandigheid tegen ‘Brussels’ tonen de Britten zich wel als een van de meest secure uitvoerders van die regels.

Het brexitproces komt op gang en de regering neemt zich voor om de EU-wetgeving Brits te maken. Dat aan de hand van een ‘Great Repeal Bill’. Om dit titanenwerk enige vaart te geven, wil de regering gebruik maken van ’the royal prerogative’ gebaseerd op wetten van Hendrik VIII uit 1539. Het gaf de koning de macht om wetten aan te passen zonder daarvoor de goedkeuring te vragen van zijn parlement. Er is een zekere parallel. In de periode van de Tudorkoning was er een heel scheidingsproces aan de gang tussen de Engelse kerk en de paus van Rome. De koning nam de controle over de kerk over van de paus en hij werd ‘Supreme Head of the Church of England’.

Nu trekt Londen zich los van Brussel. De Britse regering wil zichzelf als Hendrik tot ultieme hoofd van het bestuur van het land maken. Althans in de praktijk, in naam is dat Elizabeth II. De gehele oppostie maakt zich zorgen over het nieuwe leven van de bijzondere wetten ingevoerd door de dikke koning met zes vrouwen. Zij die de kant van de regering kiezen en zich achter het koninklijke prerogatief scharen, argumenteren dat het een maatregel is om de boel rond te krijgen. De EU, verdedigt men, heeft wetgeving ingevoerd die niet strookt met de traditionele wijze van het VK. De Great Repeal Bill zorgt voor een verderzetting van deze wetgeving. Nadien heeft het parlement de vrijheid om wetten aan te passen aan de Britse noden. De EU gedroeg zich als een machtshongerige Hendrik VIII, klinkt het bij hen, het is aan de Britten om dat recht te zetten.

Critici vrezen een ongeziene machtsgreep van Downing Street. Het parlement krijgt de kans niet om te stemmen over aanpassingen in de wet met deze Tudorwetten, is hun klacht. Ministers kiezen dan welke delen ze zullen behouden en welke niet, zonder enige rechtzetting door het Lagerhuis. Ook het Hogerhuis adviseert ten stelligste tegen deze manier van werken. Men vreest dat de conservatieve regering het mes zal zetten in belangrijke delen van de sociale wetgeving. David Davis, de minister bevoegd voor de brexit, ontkent dit: ‘De aanpassingen zijn beperkt in tijd en het parlement kan er zich later nog over uitspreken’.

Overigens, de wetgeving zal niet ingevoerd worden met de naam ‘Great Repeal Bill’. Het is immers verboden om het woord ‘Great’ te gebruiken in de naamgeving van de Britse wetten.

Het wordt uitkijken naar de officiële opening van het nieuwe parlementaire jaar in mei. Op haar gouden troon zal de 91-jaar oude vorstin aankondigen dat ze opnieuw het ultieme hoofd wordt van het wetboek. En Theresa May wordt zo de machtigste premier sinds 1972. 

Foto: (c) Reporters