De ‘muur’ van het Grote Gelijk

Ziezo, na twee maanden bakkeleien voor niets mogen de glunderende tsjeven en blauwen hun beste pak weer uit de kast halen voor de groepsfoto aan het Martelarenplein. Als mummies die uit hun kist kruipen, een regering van verliezers, Belgischer kan haast niet. Het mineure probleem dat het Vlaams Belang de verkiezingen gewonnen had, ja, dat vergde enig temporiseren en vulde bijna de gehele komkommertijd.

Maar na een partijtje dollen met de mestkevers moest er overgegaan worden tot een witwasritueel, en dat hebben we gekregen in een Terzake-interview met Bart De Wever, gisteren, maandag 12 augustus. Waarin enerzijds op de mathematische evidentie gewezen wordt dat men met het VB nooit aan een meerderheid kon geraken, dat klopt. Wat daarop volgde was echter een onwaarschijnlijke oefening in morele zelfverheffing, via het beeld van de ‘Chinese muur’ tussen zijn partij en die van Tom Van Grieken. Geen millimeter zal hij over die muur gaan, nooit, klonk het pathetisch. We hadden al Charles Michel die aan de juiste kant van de geschiedenis staat, nu ook een Vlaams informateur aan de juiste kant van de ‘muur’. En ik die dacht dat democratie nu net de bereidheid was om wél over muren te gaan en het eigen Grote Gelijk wat te relativeren. Niet dus, de N-VA richt een firewall rond zich op, veilig weg van de Untermenschen waar ze eigenlijk niets mee wil te maken hebben, en meteen ook hun kiespubliek van foutstemmers.

In een Doorbraak-column doet Peter De Roover, De Wevers trouwste luitenant, het discours nog eens dunnetjes over: er moest een ‘democratische meerderheid’ gevormd worden, en het VB blijft toch maar een partij van provocateurs. Dat wisten ze al van dag één, waarom moest er dan twee maanden met Van Grieken gepaardanst worden? Antwoord: om de VB-stemmers de indruk te geven dat er met hen werd rekening gehouden, én dat ze de volgende verkiezingen twee keer moeten nadenken. Deze pedagogische tik maakt van Tom Van Grieken een bijna clowneske figuur, een dom/brave August die de feiten ondergaat. Natuurlijk wist hij ook in zijn binnenste dat het maar een schijnvertoning was, die hij perfect meespeelde door over te lopen van goede wil en een ‘constructieve geest’ ten toon te spreiden.

‘Populisme’

Het theater zoals het te voorzien en te verwachten was, vrij naar Jan Fabre: finaal blijkt het allemaal een lachwekkend schimmenspel omdat iedereen wist wat er ging gebeuren, maar iedereen wist ook dat er gezien de verkiezingsuitslag wat praat en ‘moves’ voor de galerij moesten verkocht worden. Open VLD en CD&V hebben hun rol aan de zijlijn uitstekend gespeeld, informateur Bart De Wever ook, en eigenlijk Tom Van Grieken evenzeer: proficiat aan iedereen.

Uiteindelijk is die uit de dood verrezen Zweedse coalitie de evidentie zelve, en tegelijk een onwaarschijnlijke karikatuur van wat democratie hoort te zijn. Peter De Roover noemt die uitverkoop zelfs een ‘Vlaams-nationale plicht’, ook weer een morele kwestie dus. Edoch, de enige fatsoenlijke oplossing ware een minderheidskabinet NVA/VB, maar dat zou de N-VA meteen naar de oppositie verbannen hebben op federaal vlak. Het is dus wel degelijk nog steeds de Wetstraat die dicteert wat er op het Martelarenplein gebeurt, en niet omgekeerd.  ‘Zo zit België gewoon in mekaar, en de VB-kiezer zal grommend terug in zijn hok kruipen met het gevoel dat hij/zij volgende keer toch maar beter een ‘nuttige stem’ uitbrengt’, schreef ik op 29 mei.

Ongetwijfeld zal dit nieuwe littekens veroorzaken in het toch al zure Vlaamse collectief bewustzijn, een globaal gevoel dat stemmen er niet toe doet en dat het allemaal om macht-voor-de-macht en ‘postjes’ draait. Nu volgt nog het masseerwerk bij de N-VA-militanten die even over de muur waren gekropen en luidop droomden van een gesloopt cordon.

Ik voorspel het populisme nog een grote toekomst in Vlaanderen, met veel volk buiten de Chinese muur. Of zoals Abraham Lincoln zei: je kan sommigen een tijdje voor de gek houden, maar niet iedereen heel de tijd.