De staat staat in z’n blootje

‘In deze omstandigheden moet ons land meer dan ooit bestuurd worden.’ Het VBO was verleden week al  snel klaar met de analyse dat er absoluut en snel een regering gemaakt moest worden.  Ik kan me eigenlijk weinig omstandigheden voorstellen waarin het land niét zou moeten bestuurd worden, maar daar gaat het uiteraard niet om. Hoe die regering dan wel moet gaan besturen, is natuurlijk een ander paar mouwen. ‘5% besparen’, zo suggereert Pieter Timmermans. Interessant idee.

En als dat niet met de partijen lukt, dan maar via een soort ‘doorstart’ van de regering met mensen die wat verder van de politiek staan. ‘Mensen die een stukje boven de politiek kunnen staan en geen ambitie hebben om nadien posten in te nemen’. En terwijl die mensen dan de begroting op orde zetten dan kunnen de echte politici urenlang met mekaar debatteren over van alles en nog wat. Een zakenkabinet, heet zoiets in de de politicologie. Stuur naar huis wat er nog overblijft van de ministers en zet er andere en betere mensen op.

Interessant idee van het VBO en uiteraard volledig kansloos in een tweespaltig landje als het onze. Vertaald in het simpel Nederlands: het Belgisch systeem werkt niet meer. Laat ons het zootje kibbelende politici naar huis sturen en het bestuur bij competente mensen leggen.

In z’n blootje

Gisteren kwam VOKA (de Vlaamse tegenhanger van het VBO) op haar jaarlijkse Rentree eigenlijk ongeveer tot hetzelfde besluit. Omdat VOKA echter geen rekening moet houden met Waalse besognes, kan het zich permitteren om het wat directer te zeggen. ‘De staat staat in zijn blootje en iedereen ziet het, maar niemand die het durft te zeggen.’ En onmiddellijk volgt dan een logische oplossing van de ondernemers: ‘als een overheid niet meer goed functioneert, dan moet die maar een andere vorm aannemen’.

Heel diplomatisch bleef VOKA-voorzitter Wouter De Geest ver van de discussie of dat nu een nieuwe staatshervorming moet zijn of iets dat op een confederaal systeem trekt. Maar: ‘Doe het deze keer grondig’. En liefst beginnen met de arbeidsmarkt en de gezondheidszorg. 

En — ietwat unisono met het VBO — pleit VOKA tegelijkertijd voor een soort ‘sociaal-economische programmaregering’ die een begroting moet opstellen en de brexit moet voorbereiden. Ziezo. Er is iets voor iedereen: de N-VA die behoorlijk wil sleutelen aan de staatsstructuur, de Open VLD die graag zo snel mogelijk een regering en een begroting wil maken en de CD&V die eigenlijk vooral haar verantwoordelijkheid wil nemen.

Competente mensen

Blijft natuurlijk ook de vraag waarop noch VOKA, noch VBO een antwoord geeft. We hebben blijkbaar een regering nodig om een begroting te kunnen maken. Maar waar moet het dan wel naartoe met die fameuze begroting? En hebben we eigenlijk wel een begrotingsprobleem? Geen enkele partij die er vandaag haar slaap voor laat. Er is Charles Michel, maar als premier is hij zowat de laatste die recht van spreken heeft. En econoom Paul De Grauwe stelt zich ondertussen luidop de vraag of er eigenlijk wel een probleem is, nu de interesten onder nul zakken en we dus geld verdienen door meer schulden te maken.

De Waalse regering stelt ondertussen vrolijk haar begrotingsevenwicht uit tot 2024 (na de verkiezingen uiteraard) en ook in Brussel vraagt men zich luidop af of er eigenlijk toch niet wat schulden bij kunnen om al het beloofde lekkers te kunnen financieren.

De begroting zelf is dus een flauw excuus om absoluut een nieuwe regering te moeten maken. Wat echter wel een probleem is? Het feit dat Europa nog altijd hamert op een begroting die min of meer in orde is. En dat we ons huiswerk moeten maken, anders volgt er straf en moeten we in de hoek gaan staan. En als we niet snel een regering hebben, zet Europa ons misschien onder curatele. Reynders en co kunnen dan bij ons orde op zaken komen stellen. Dat zou dan pijnlijk duidelijk maken dat België écht niet meer werkt.

En misschien is dat nog niet eens zo slecht. Dan moeten open-VLD en CD&V straks niet “met de dood in het hart” in zee met Elio Di Rupo in een regering waar ze alleen kunnen verliezen. En dan hebben zowel het VBO als VOKA eigenlijk wat ze gevraagd hebben: een zakenregering van competente mensen, terwijl De Wever en Di Rupo in de achtergrond een nieuwe staatsstructuur op poten zetten.

In deze omstandigheden zou ons land eigenlijk best van al helemaal niet bestuurd worden.