Doet ze het of doet ze het niet?

Hierover aangesproken, stelt oud-directeur van Knack Rik van Cauwelaert: ‘dit is een typisch geval van journalisten die journalisten kopiëren’. En je kan nu eenmaal het ‘nieuws’ niet aan je concurrent overlaten. Zo werkt Flat Earth News in het vlakke Vlaanderland.

Vijf dagen na de feiten een korte wedersamenstelling van hét feit: de zogenaamde kandidaatstelling van de ‘Thatcher aan de Schelde’ als minister-president van Vlaanderen.

Datum: zaterdag 19 april. Plaats: Edegem. De N-VA opent er een nieuw administratief secretariaat, deze dagen toch vooral een war room, want campagnesecretariaat. Tal van kopstukken en mindere goden uit Antwerpen zakken af naar de randgemeente. Als er pers is, wordt het voor allen drummen voor de camera. Het mimespel van media en politici. En macht.

Daar gebeurt het: lijsttrekker Bart De Wever stelt zijn Kamerlijst voor. Maar … ladies first: Liesbeth Homans mag eerst haar Vlaams Parlementslijst voorstellen; lijst die ze zelf trekt.

De voorbije dagen hadden de CD&V en Kris Peeters in eenklank verklaard de leiding te willen nemen van de Vlaamse regeringsvorming na 25 mei. Of de N-VA nu de grootste is of niet, de christendemocraten Beke en Peeters nemen het voortouw. En neigen er vooral niet naar de junior partner te  (willen) worden van de Vlaams-nationalisten die in de jongste peiling van VTM/RTL opnieuw (lichtjes) groeide en haar koppositie, een dikke dertig dagen voor de stembusslag, enkel versterkt.

Zo’n schot voor de boeg wou de N-VA niet onbeantwoord laten, zo leert ons de lezing van de Vlaamse pers. Op de voorstelling van de lijsten nam Liesbeth niet enkel het mes over van Bart om de overwinningstaart te snijden, ze zou er op vraag van VTM-journalist Jan De Meulemeester – overigens de enige aanwezige journalist, zo blijkt – geantwoord hebben haar verantwoordelijkheid niet te willen ontlopen. (In feite geldt dat voor de rest van de partij, dit is nu toch al een tijdje het ordewoord ginds.)

Nieuws dus. Het interview wordt op de VTM-website samengevat onder de titel ‘N-VA claimt minister-presidentschap. (…) De kans is groot dat dat Liesbeth Homans uit Antwerpen wordt’. Op andere sites wordt dat overgenomen als: ‘Liesbeth Homans kandidaat minister-president’. Na een tussenkomst van een aanwezig N-VA’er, wordt de tekst bijgesteld in ‘… de kans bestaat dat Liesbeth Homans uit Antwerpen dat wordt’. Maar dan is het kwaad al geschied. Elk medium kopt op de homepage dat Liesbeth kandidaat-minister-president is. Feiten worden niet gedubbelcheckt. En Homans geniet ongetwijfeld van de aandacht. 

Nochtans, wie de reportage van Demeulemeester herbekijkt, hoort duidelijk: ‘De N-VA schuift niet openlijk een concrete vervanger naar voren. Maar als als ze de grootste worden, claimen ze de functie’ van minister-president, ‘en wie weet wordt het een N-VA-dame die Kris Peeters opvolgt.’ Vervolgens laat hij Homans aan het woord, en die schuift zichzelf … niét … naar voren. Ook partijvoorzitter De Wever, in dezelfde reportage, noemt geen namen en stelt enkel dat het traditioneel de grootste partij toekomt de leiding te nemen van de regeringsvorming.

Al dan niet verveeld met de situatie, publiceert Homans op paasmaandag 21 april – twee dagen later dus – een vrije tribune op Knack.be. Daarin het klassieke riedeltje: ‘Ik ga geen enkele verantwoordelijkheid uit de weg, maar ik claim niks. Niemand binnen N-VA. Het woord is aan de kiezer. Alles hangt af van het mandaat dat hij ons geeft en hoe de onderhandelingen verlopen.’ Voorts geen claim. Geen greep naar de macht. Of toch, louter en alleen omdat ze het woord heeft genomen en zich dus in de kijker gezet.

Of de partij nu verveeld zit met de perceptiefout, is maar de vraag. Ze heeft alvast geen communiqué verstuurd met een rechtzetting. Commentatoren genieten ondertussen van de ‘machtsstrijd’ die in de Vlaams-nationale rangen zou woeden. Zou. Want had Geert Bourgeois niet vorig jaar al laten verstaan dolgraag minister-president te willen worden? De pers beweert nu unisono dat Bart De Wever zijn oud-studiegenote Homans naar voor schuift.

Maar de aanwezigen op de feestelijke opening van het campagnesecretariaat? Die hebben daar niets van gemerkt. Hoogstens van de overwinningstaart gesmuld. Als dat laatste maar geen teken van hubris is. In de taal van David Cameron en Theodore Dalrymple klinkt het ‘never sell the skin before one has caught the bear’. Allicht ligt daar een belangrijker les. Voor de N-VA. En voor de media.