Donald Trump wedt op zichzelf en kiest JD Vance als running mate

Het ‘zenuwcentrum van Nieuw Rechts’, zo wordt JD Vance wel eens genoemd in besloten kring. De senator uit Ohio werd op de eerste dag van de Republikeinse Conventie door Donald Trump aangeduid als diens running mate en Republikeins vicepresidentskandidaat. Een duidelijk signaal van de oud-president: hij gelooft in Vance, maar toch vooral in zichzelf.

Business as usual, dat was het devies van Donald Trump. Twee dagen nadat een kogel ei zo na zijn hoofd had doorboord, stond de partijconventie op het programma. En die conventie moest niet één, maar twee mannen voordragen ter verkiezing: één voor president en één voor vicepresident. Trump moest nog snel een belangrijke knoop doorhakken.

Vance 2016

Het werd JD Vance. Ideologisch logisch, tenminste zolang men Trump vergelijkt met de Vance van 2024, niet die van 2016. Toen zag de latere senator zich nog als de ontwenningskuur voor de ‘culturele heroïne’ (zijn woorden) die zijn nieuwe baas was voor het Amerikaanse volk.

Wie de toenmalige bezorgdheden van Vance wil begrijpen, leest best ‘Hillbilly Elegy’, zijn memoires. Die memoires, een bestseller die door Netflix verfilmd werd, zijn naast een levensverhaal ook een diagnose van een zieke samenleving. Vance, amper dertig jaar oud toen het boek verscheen, vertelde over zijn jeugd in ‘Vergeten Amerika’, gekenmerkt door kapitaalvlucht, middelenmisbruik, gebroken gezinnen, overheidsuitkeringen en sociale rot.

Donald Trump, de eclectische zakenman uit New York, was geen zegen voor ‘zijn’ mensen, integendeel. In 2016 brak Trump met Republikeinse orthodoxie door de sociale welvaartstaat niet in twijfel te trekken en fundamentele hervormingen bij voorbaat uit te sluiten. Voor Vance was die welvaartstaat geen vangnet maar een hangmat, en de bron van heel wat kwaad. Voeg daaraan toe het überindividualisme, de huwelijksbreuken en de dubieuze mores van de latere president, en het is begrijpelijk waarom Vance 2016 zijn twijfels had.

Vance 2024

Maar Vance 2016 is Vance 2024 niet. Zijn diagnose is nog altijd dezelfde, maar zijn politieke prioriteiten zijn veranderd. Die verandering ging gepaard met de snelle en volledige overname van de Republikeinse Partij door zijn running mate.

In de nasleep van diens overwinning in 2016 werd Vance opgevoerd als expert, niet van Trump maar van de Trump-kiezer. Zoals een safarigids die de gedragingen van een exotische diersoort toelicht, moest Vance aan reporters van CNN en The New York Times uitleggen waarom de vergeten man uit Ohio, Michigan, Wisconsin en Pennsylvania niet op Hillary Clinton had gestemd. Vance was niet verrast, zijn ondervragers wel.

De jaren verstreken en Vance, jong en hongerig, begreep dat zijn politieke toekomst in Ohio innig verweven zou zijn met die van Donald Trump. In 2022 dong hij mee naar een opengevallen senaatszetel van Ohio. Die kandidatuur ging gepaard met intensief gelobby bij Trump en diens vertrouwelingen, want Vance, nog altijd onbekend bij het grotere publiek, stond achter in de peilingen. JD Vance vond zichzelf opnieuw uit, Donald Trump intervenieerde en de nieuwe — Trump zou zeggen: betere — Vance won.

Vertrouwen

Twee jaar zijn er verstreken sinds Vance zijn verkiezing, acht jaar sinds de publicatie van ‘Hillbilly Elegy’. Vance is nog altijd maar 39 jaar oud, wat hem de derde jongste vicepresident ooit zou maken. Hij studeerde aan de prestigieuze rechtenfaculteit van Yale University, werkte als oorlogscorrespondent voor het Amerikaanse leger en pompte als durfinvesteerder miljoenen in het Vergeten Amerika waarin hij opgroeide. Vance is gruwelijk intelligent en verbaal sterk, dat geven vriend (graag) en vijand (minder graag) toe.

De belangrijkste kritiek op de keuze van Trump is eenvoudig: Vance voegt weinig toe. En dat klopt. Hij is niet zwart, geen Latino en geen vrouw, wat sommige concurrenten wel waren. Hij komt uit het belangrijke Middenwesten, maar daar is Trump heel wat populairder dan hijzelf. Vance is — en nu gaan we kort door de bocht — Donald Trump met een lagere naamsbekendheid en een hoger IQ. Waarom dan toch de keuze?

De verklaring is eenvoudig: Trump is er zeker van dat hij gaat winnen. Hij wedt op zichzelf, voor president en voor vicepresident. Met Vance kiest Trump voor een loyale rechterhand zonder conflicterende agenda. Een luitenant die zijn commander-in-chief met hand en tand zal verdedigen, te beginnen met het vicepresidentiële debat tussen hemzelf en zittend vicepresident Kamala Harris. Hij kiest ook voor de toekomst van zijn beweging, zijn partij, en sluit met Vance definitief de deur voor een terugkeer naar het ‘oude normaal’. Zolang ze winnen tenminste.