De donkere kanten van het vrolijke liberalisme

De liberale zomerkermis, met attracties als de demente vader Van Quickenborne en het ballonnencongres van de Jong Vld, wordt nu triomfantelijk afgesloten door een telg uit de topregionen van de Vlaamse liberale familie: Jean-Jacques De Gucht.

Zijn voorstel: de mogelijkheid tot euthanasie uitbreiden tot al wie ‘levensmoe’ is. Bedoelt Jean-Jacques dat nu ernstig? Bij liberalen, en zeker in de komkommertijd, weet je dat nooit.

Politieke dynastie

Het euthanasiedebat leeft al geruime tijd in ons politieke landschap, waar ethische orakels genre Etienne Vermeersch zich graag profileren, naast specialisten in de materie zoals professor Distelmans, en uiteraard ook een aantal politici die op de rem of het gaspedaal willen gaan staan (bijna zei ik: de gaskraan willen openen), met god of de menselijke vrijheid als ultiem argument, al naargelang.

Ik wil best meegaan in dat debat, in alle mogelijke debatten trouwens, alhoewel. Het debat over de kooktijd van pasta bijvoorbeeld, toch liever niet, evenmin als de discussie rond de mogelijkheid van gepersonaliseerde nummerplaten. I don’t give a fuck. Als democratie verward wordt met de verplichting om overal een mening over te hebben, schiet er geen tijd meer over voor het echte leven, dus schaam u niet als u af en toe geen mening hebt.

Over Jean-Jacques De Gucht heb ik wel een mening. Hij is een omhooggevallen parvenu die werkelijk alleen Vlaams parlementslid geworden is door zijn familienaam en het brede netwerk van papa Karel.

De verkoop-met-voorkennis van Fortisaandelen in 2008, het dossier rond belastingontduiking en de villa in Toscane, de rol in deze van mevrouw De Gucht alias politierechter Mireille Schreurs, de vrijmetselaarsloge en de Paarse constructie anno 1999, Karels lucratieve bestuursfuncties in privévennootschappen-,… de verhalen zijn allemaal bekend zonder dat het de gewezen EU-commissaris voor Handel tot op heden politiek iets kostte. De familie De Gucht bezit een aangeboren immuniteit tegen ongezonde nieuwsgierigheid en vertegenwoordigt als geen ander vandaag de oude politieke cultuur van nepotisme, lobbyisme en belangenvermenging, tot diep in de schemerzone.

Natuurlijk kan Jean-Jacques daar niets aan doen. Maar de vraag om een politiek debat rond “verruimde euthanasie” herinnert ons er weer aan hoe bedilzuchtig politiek kan zijn, en hoezeer politici hun eigen PR-strategie verwarren met het algemeen belang. Niemand zit op nog zo’n euthanasiedebat te wachten, behalve dus de beroepsmoralisten, de specialisten en euh… de politici die hun bestaansredenen willen bewijzen. Anders gezegd is Jean Jacques toch weer de zoon van zijn vader, en gaat dit om het voortzetten van een dynastie annexe familiefortuin.

Hippe positivo’s

Ten gronde dan. Moet werkelijk alles in een wet worden gegoten? In hoeverre druist dit niet in tegen de principes van het liberalisme zelf? Als ik mijn leven beu ben, dan neem ik een overdosis pillen, liefst na een heerlijk galgenmaal met zeevruchten. Wie houdt me tegen? De oorspronkelijke notie van euthanasie, als het verlossen van iemand uit ondraaglijk lijden, lijkt me een pure gewetenskwestie, maar Jean-Jacques wil er een politieke kwestie van maken en verlegt de grenzen naar het begrip “levensmoeheid”. Wie heeft het al niet eens, dat gevoel van “wat doe ik hier nog”? Ik wel, u toch ook. Wanhoop is eigen aan de menselijke existentie, en ook vrijwillig uit het leven stappen is een fenomeen van alle tijden waar de wet zich eigenlijk niet mee moet moeien.

Door de notie “levensmoeheid” te formaliseren en tot voorwerp te maken van een medisch-juridisch voetnotengevecht, ontneemt De Gucht de kwestie eigenlijk haar ethische dimensie, en krijgen we het contradictorische feit voor ons van een liberale familie die graag de grijze zones opzoekt, maar tegelijk eenieders regelneef wil spelen. Dat heet hypocrisie. Zoals heel de paarse waan baadde in morele superioriteit vermengd met een stevige dosis zelfbedieningscultuur. Op zo’n moment verlang je naar de terugkeer van no-nonsense politici à la Dehaene die de kunst van de loodgieterij beoefenen en mensen in het ethische domein zoveel mogelijk ontzien.

Er zit tenslotte iets pervers in dat idee van uitgebreide euthanasie, geventileerd door een zogenaamde progressieve liberaal die, in het zog van Verhofstadt, de wereld ziet als een speeltuin voor hippe positivo’s, vrolijk huppelend in een globalistische braderie vol mogelijkheden en “uitdagingen”.

De levensbeëindiging wordt dan toch een netjes door de wet geregelde bezegeling van de mislukking, het zich niet goed voelen in deze wereld van glitter en glamour, of gewoon uit de boot vallen. Het leven hoort aan de winnaars, dat de sukkels zichzelf maar van kant maken. Jaja, vandaag verzekert zoon de Gucht nog wel dat hij met “levensmoe” geen mensen met een depressie of burn-out bedoelt, maar volgend jaar mogelijk wel, als er weer een komkommertijd uitbreekt en er opnieuw ethische debatten aan de orde zijn. Al wie zich niet vlekkeloos kan vinden in de vrijheid-blijheid-ideologie van deze familie van hardwerkende olijfkwekers, kan toch maar beter een spuitje overwegen. Ook filosofen en lastige caracteriels, soms wel mestkevers genoemd, mogen zich ooit verwachten aan een uitnodiging tot verruimde euthanasie. Om nog maar te zwijgen van paranoici zoals Karel Anthonissen.Heel eerlijk, ik ben af en toe levensmoe als ik de De Guchten bezig hoor.

Krijg ik nu een spuitje? Of was dat de bedoeling? In een Toscaanse villa gloort het licht altijd een stuk scherper dan in onze uitregenende zomer. Cut.