En als we nu eens akte namen van het overlijden van België?

Als blijkt dat er na een democratische verkiezing geen regering kan gevormd worden, dan schrijft men nieuwe verkiezingen uit, of men stelt de overlijdensakte van het land op. Een land zonder regering is immers een land dat niet langer bestaat.

Wegens het politieke imbroglio dat we meemaken, stelt kandidaat- CD&V-voorzitter Joachim Coens voor een regering van technocraten te vormen. Gaan we dan terug naar het goddelijke absolute koningschap, toen de monarch zelf zijn ministers koos? Ik wil mijnheer Coens even in herinnering brengen dat om een eind te maken aan die privileges er in 1789 een Revolutie heeft plaatsgehad.

…een varken met een lange snuit

Ik wil hem ook eraan herinneren dat zijn partij lange tijd met de staat zelf samenviel – sprak men niet van de CVP-staat? – en dat zij aan de oorsprong lag van maatregelen die vanaf 1960 ertoe hebben bijgedragen dat Vlaanderen radicaliseerde, en die de eenheid van het koninkrijk hebben ondergraven:

• De definitieve vastlegging van de taalgrens.
• Het ‘Walen buiten’ aan de Leuvense Universiteit, met als onmiddellijke gevolg de splitsing van de katholieke partij in twee taalgroepen (hierin gevolgd door de andere partijen).
• Het tot stand brengen in 1972 van de culturele autonomie (het befaamde septemberdecreet, dat Vlaamse werkgevers, met sancties achter de hand ertoe verplichtte exclusief het Nederlands te gebruiken in de omgang met hun personeel)
• Het opblazen van het Egmontpact door eerste-minister Tindemans in 1978
• De financieringswet, uitgewerkt door de ‘toshiba-boys’ van Jean-Luc Dehaene, en bedoeld om de Franse Gemeenschap te verstikken.
• De confederale gedachte die al begin jaren negentig werd gelanceerd door minister-president Luc Van den Brande.
• Het tot stand brengen van het kartel CD&V/N-VA door Yves Leterme in 2004. Dezelfde die in een interview met Libération België wegzette als een ‘accident de l’Histoire’, een ongelukje dus, wat met de waarheid overeenkomt.

Direct na de stichting van het koninkrijk in 1830 verklaarde Talleyrand al dat ‘nog geen tweehonderd protocollen er ooit een natie van konden maken.’

In hedendaags taalgebruik zou men kunnen zeggen dat België ‘met diplomatieke assistentie’ ter wereld kwam: niet de samenstellende bevolkingen waren de vroedmeesters, maar wel de diplomatieke vertegenwoordigers van de Europese machten waartegen Frankrijk zich militair had verzet. Vandaar de benaming ‘bufferstaat’ die wij eraan overhielden.

De keuze van een koning werd ons opgelegd door Engeland. Wat het «Congrès national belge» betreft dat vlak na de revolutie werd verkozen: dat was het werk van twee procent van de bevolking, met name de hoge burgerij die zowel in Vlaanderen als Brussel of Wallonië enkel Frans sprak. Decennialang heeft zij de touwtjes in handen gehad bij het landsbestuur.

De Vlaamse volksmassa werd op die manier tot taalkundige en culturele verwording veroordeeld. Om die situatie recht te trekken kwam er al snel een volkse Vlaamse Beweging. Eerst nog literair-romantisch, kreeg zij naderhand een sociale dimensie. Want naast het economisch voorspoedige Wallonië, verliep het in Vlaanderen moeizaam. Tientallen jaren strijd zal het vergen vooraleer Vlaanderen volwaardig erkend wordt op het Belgische schaakbord. Dit is onbetwistbaar een verklaring voor het zeer sterke gemeenschapsgevoel dat in het noorden tot ontwikkeling kwam, en vandaag een sterk onderscheiden natie heeft gesmeed.

…en ’t vertelselke is uit

In de jaren zestig slaat de economische weegschaal door aan de andere kant. Terwijl de traditionele zware industrie van Wallonië instort, slaat Vlaanderen de weg van de groei in, door zich op nieuwe technologieën te richten en door het dynamisme van zijn kmo’s.

De regionalisering die er na 1980 kwam met achtereenvolgende staatshervormingen, heeft er niet toe geleid dat Wallonië weer opkrabbelde. In Vlaanderen ziet men dit als een effect van het falende beleid van links, dat vasthoudt aan ‘verworven rechten’ liever dan het privé-initiatief aan te moedigen.

In elk geval wil Vlaanderen zich niet langer solidair tonen. De geleidelijke uitdoving van de financiële transfers vanuit het noorden is voorzien voor 2025. De nieuwe Vlaamse regering van N-VA, Open VLD en CD&V wil een rechtse, sterk identitaire politiek doorzetten.

In Wallonië is de PS er niet in geslaagd een ultra-progressieve meerderheid te vormen, wat ze nochtans hoopte. Het werd dan maar een samengaan met MR en Écolo. Maar de talrijke ervaringen met een socialistische minister-president hebben Wallonië nooit laten opveren. Het aantal herstelplannen sinds 2004 is niet meer te tellen…

Significant is bovendien dat het budgettaire evenwicht naar 2024 is verschoven. Men zal de schuld dus verder laten oplopen. Een zware slag voor de liberale minister Jean-Luc Crucke, die in de vorige legislatuur zich als bewaker van de budgettaire orthodoxie had opgeworpen!

En vooralsnog blijft er rond de federale regeringsvorming een bijzonder dichte mist hangen.

En als we nu, logischerwijs, eens rond de tafel gingen zitten en de overlijdensakte opmaakten van dit ‘ongelukje van de geschiedenis’?

Niemand kan vandaag het bestaan betwisten van een Vlaamse natie. Een natie die vroeg of laat een soevereine staat zal worden. Een recente peiling bedacht N-VA en Vlaams Belang met 47,6% van de kiesintenties. In de Kamer zouden zij aan Vlaamse kant een meerderheid hebben.

Er zullen er altijd zijn die beweren dat de separatistische beweging niet meer dan 10% vertegenwoordigt in Vlaanderen, maar zoals een journalist ooit schreef: ‘Wat doet een separatist als hij over een democratische meerderheid beschikt? Wel, hij separeert. Sta je daarvan te kijken, simpele duif?’

vertaling Marc Vanfraechem