JavaScript is required for this website to work.
Binnenland

Duur aardgas, de jaren 70 zijn terug

Ronny Vidts20/1/2022Leestijd 4 minuten

energie

energie

foto © Unsplash/Nicolas Hippert

Net als met de oliecrisis stevenen we af op een energiecrisis. Als we kernenergie prijsgeven wordt het Midden Oosten weer de grote winnaar.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Wie de huidige energiesituatie een beetje volgt, kan niet anders dan terugdenken aan de jaren zeventig. Aardgas kost in Europa nu vier keer meer dan een jaar geleden. Het dure aardgas maakt ook andere energiebronnen duurder. Opwekken van stroom voor elektriciteit gebeurt voor een groot deel via aardgas. Het volstaat een blik te werpen op de grafiek van Elia. De geproduceerde energie wordt per kwartier rechtstreeks weergegeven.

Overzicht

Uit dit overzicht van de energieproductie (verzameld per brandstoftype) blijkt dat er permanent tussen de 10.000 en de 12.000 Megawatt nodig is en geproduceerd wordt. De enige constante daarbij is de permanente productie van 6.000 Megawatt door de nog resterende kerncentrales. Die is gegarandeerd zelfs al is er geen wind en schijnt de zon niet. De productie door wind, water en zon is verwaarloosbaar. Aardgas zorgt voor 3.000 à 5.000 megawatt.

Aardgas stoot CO2 uit en de kostprijs voor het emissierecht om in de Europese Unie (EU) een ton CO2 uit te stoten, is op een jaar tijd van 35 naar ruim 80 euro gestegen. Uiteraard wordt dit allemaal exponentieel in de energiefactuur doorgerekend aan de consument.

Dat gedeelte aardgas zal nog toenemen naarmate de kerncentrales worden stilgelegd. Aardgas is in België niet voorradig en maakt ons land bijgevolg 100% afhankelijk van import uit het buitenland. De export van belangrijkste aardgasleverancier Rusland is de laatste 3 jaar al met 38% gezakt en zit verder in dalende lijn. Dat komt doordat Duitsland weigert de Nord Stream 2-pijpleiding in gebruik te nemen. Die pijpleiding verbindt Duitsland rechtstreeks met Rusland. Ook de Amerikanen oefenen druk uit om ze niet te openen omdat Europa dan nog afhankelijker van Russisch gas zou worden. De spanningen in Oekraïne leveren hier uiteraard een handig alibi.

Waar men in de jaren 70 bang was van Russische kernwapens, is men nu bang van Russisch aardgas.

Tegen kernenergie

Betogen tegen kernwapens levert electoraal niet meer op. Nu is men tegen kernenergie omdat kernraketten gevaarlijk zijn. Groen is dan wel voor waterstof dat samen met stikstof uit de lucht onder hoge druk en temperatuur omgevormd kan worden tot ammoniak. Dat op haar beurt in grote tanks als vloeistof kan worden opgeslagen en getransporteerd. De waterstofbom die tot ontploffing werd gebracht op het atol Bikini in de Stille Oceaan leverde nochtans één van de krachtigste explosies op die ooit door mensen werden veroorzaakt.

Men voert dus liever aardgas (en binnenkort waterstof) in vanuit het Midden-Oosten. Landen als Qatar en Saudi-Arabië, die het niet nauw nemen met de mensenrechten blijven daar beschikken over onmetelijke voorraden. Qatar is thuishaven van zowat alle moslimterroristische organisaties (Taliban, IS, Al-Qaida, Hamas, …) en rechtstreeks verantwoordelijk voor duizenden dode tot slaaf gemaakte Filipino’s, Nepalezen, Kenianen, … bij de bouw van voetbalstadions voor het volgende WK.

Intussen stijgt de olieprijs naar het hoogste niveau sinds 2014.

Waartoe afhankelijkheid leidt

Waartoe afhankelijkheid van deze landen kan leiden, hebben we ook gezien in de jaren 70. De OPEC (organisatie van olieproducerende landen) draaide daar toen de oliekraan dicht bij het uitbreken van de Jom Kipoer-oorlog. Dit leidde tot de oliecrisis door een enorme stijging van de brandstofprijzen. In 1973 begon een reeks van autoloze zondagen.

Historisch beschikte België enkel over steenkool. Na WO II bleven er te weinig arbeidskrachten over en werden Italianen en Polen gerekruteerd om mee te helpen in de mijnen. Met name Italië kon hierdoor mee genieten van goedkope steenkool uit België en drong er op aan dat haar onderdanen goed gehuisvest en behandeld zouden worden, hetgeen ook gebeurde.

Nadat het meeste werk in de steenkoolmijnen opgeknapt was door Italianen en Polen, kwam er na verloop van tijd ook interesse van islamitische landen als Marokko en Turkije. De medewerking van moslims in de steenkoolmijnen was echter van korte duur. Imams kwamen echter in hun kielzog als schoonmoeders mee en belemmerden de integratie. Het werk was moeilijk te combineren met het beleven van de islam, het ontginnen van steenkool werd niet langer rendabel, er was concurrentie van goedkope olie, … Europese landen deden afstand van het principe dat wie niet langer aan het werk was, geen reden meer had om in het land te blijven en moest terugkeren.

Chantage

Al snel begon er een vorm van chantage. Landen uit het Midden-Oosten eisten dat hun moslimbroeders in Europa bijzondere rechten en privileges zouden krijgen, dat de Islam actief zou ondersteund en ontwikkeld worden in ruil voor een stabiliserende olieprijs. Ze werden vervolgens beloond en uitwassen als de Resolutie van Straatsburg zagen het licht.

We zien nu een gelijkaardig mechanisme waarbij een partij als Groen, die zeker via haar hefboom en Franstalige zusterpartij Ecolo in niet geringe mate afhankelijk is van de stem van de moslimbevolking in grote steden als Brussel. Het is dan ook geen toeval dat Groen ons mordicus meer afhankelijk wil maken van aardgas uit het Midden-Oosten. De gas- en olieproducenten uit het Midden-Oosten zijn opnieuw de grote winnaars wanneer er geen kerncentrales meer zijn in ons land. Zij zullen niet aarzelen om nieuwe eisen te stellen op financieel, politiek en socio-economisch vlak.

Oplossing

De oplossing is dus niet om miljoenen mensen afhankelijk te maken van een sociaal energietarief. Noch om wie niet volgzaam de laatste spaarcenten wil gooien in het bodemloos vat van zonnepanelen en warmtepompen te pesten op een nog meer perfide manier dan Macron wil doen met niet gevaccineerden.

De enige oplossing om een economische (en ecologische) catastrofe te vermijden is de kerncentrales langer open te houden. Net zoals dat gezegd wordt door de Vlaamse ondernemers, de Engie-ingenieurs, de deskundigen van het FANC, de oppositie (incl. MR) en zoals het effectief gedaan wordt in de Verenigde Staten (VS) en door onze buurlanden Nederland en Frankrijk.

Met of zonder Engie

Wanneer Engie niet mee wil zijn er oplossingen om die kerncentrales verder te laten exploiteren door een andere partij of via een Publiek Private Samenwerking. Met of zonder Engie. Het is een opportuniteit voor de wetenschap en de universiteiten om de bestaande kennis verder te ontwikkelen, internationaal te exploiteren en de opbrengst te gebruiken om wetenschap zijn werk te laten doen.

Geen woorden maar daden op vlak van duurzaamheid. Dit met concreet twee essentiële voordelen: via innovatie nog meer milieuvriendelijke kerntechnologie (als groeimotor voor economie en hoogwaardige jobs) optimaliseren en ons minder afhankelijk maken van het buitenland en geopolitieke spelletjes. Enkel dan ben je in staat een geloofwaardig en haalbaar plan te maken voor een menswaardige en economisch verantwoorde afbouw van fossiele brandstoffen.

Aangezien de centrale van Doel en de Nederlandse kerncentrales zich allemaal in de buurt van de grens bevinden, is het niet meer dan normaal dat Vlaanderen hiervoor zal samenwerken met Nederland. Wallonië kan desnoods hetzelfde doen met Frankrijk, hetgeen de internationale kennisverwerving en dito exploitatie alleen meer zal ten goede komen. Als ze het menen met de economische relance is dit hun laatste kans.

Ronny Vidts (1972) is master in de rechten en internationaal actief als freelance consultant en manager voor innovatieve bedrijven.

Meer van Ronny Vidts
Commentaren en reacties