Europese Commissie voor klimaat en digitalisering

STRAATSBURG — ‘Juist dertig jaar geleden brak de Fluwelen Revolutie in Tsjechoslowakije uit. Vaclav Havel zei toen terecht dat de verandering niet moest gebeuren omdat het kon, maar omdat het rechtvaardig was.’ En dat wil deze nieuwe Europese Commissie ook brengen, stelde Commissievoorzitster Ursula Von der Leyen, want de EU staat op een beslissend keerpunt.

Voortouw nemen

Vier maanden nadat ze nipt steun kreeg van het Europees Parlement, omschreef ze de nieuwe ploeg — die op één commissaris na evenveel vrouwen als mannen telt, ‘wat de Commissie ook zal veranderen’ — als een geopolitieke actor die de positie én aanwezigheid van Europa op het wereldtoneel moet en zal versterken. De kern van haar beleid wordt de aanpak van de klimaatverandering: ‘Er is geen moment meer te verliezen.’ Europa moet daar het voortouw nemen, en net daardoor de omslag maken naar spitstechnologische ontwikkelingen. ‘Wij moeten de globale standaarden zetten.‘

Altijd met het klimaat in het achterhoofd, want de tekenen zijn verontrustend. 85% van de wereldbevolking leeft in armoede. Zij dreigen het grootste slachtoffer te worden van de klimaatverandering. Von der Leyen verwees ook naar concrete waarschuwingen in de EU zelf: bosbranden en mislukte oogsten in Portugal, Venetië dat overstroomd wordt.

Digitalisering

De overstap naar de digitale maatschappij is al ingezet, Europa mag de boot niet missen. ‘We hebben al de supercomputer’, zei ze. ‘Heel knap. Maar we moeten die ook zélf kunnen bouwen. We moeten quantumcomputers ontwerpen, eigen artificiële intelligentie, gegevensstrategieën en blockchain beheersen. En tegelijk de cybercriminaliteit kundig bestrijden. Europa kan dat.’

Dat veronderstelt ook aangepaste arbeid, die duurzaam én correct moet zijn, want niet geld is de kern, wel de mensen. Het financieel meerjarenkader (MSK) zal dus meer zijn dan een balans van uitgaven alleen. Het gaat om bewuste keuzes die de economie én de waarden van Europa moet verdedigen. Daarom heeft de EU betrouwbare partners nodig. De Europese Investeringsbank zal een grotere rol gaan spelen, zeker in het ondersteunen van het klimaatbeleid.

Morele waarden

Ten slotte wees ze op de morele waarden van Europa. 39 Vietnamezen stierven in een koelwagen, die door vier lidstaten was gereden. ‘Dat mag nooit meer gebeuren. Migratie heeft ons verdeeld, maar we moeten nu een echt gemeenschappelijke aanpak uitbouwen. Europa moet inspringen voor iedereen die internationale bescherming nodig heeft.’ Wie hier niets te zoeken heeft, moet eruit. De strijd tegen mensensmokkelaars moet ongenadig gevoerd worden. Solidariteit moet samengaan met grensbewaking om de Schengenzone te vrijwaren. ‘Zoals Havel zei: het is het juiste ding om te doen.’ Europa kan een oplossing vinden die humaan én efficiënt is.

Prioriteiten: gezondheid, rechtstaat en eerlijk loon

Europa moet ook de leiding nemen in de strijd tegen kanker. Volgende maand komt er al een strijdplan van de Commissie. Von der Leyen werd daar persoonlijk: ‘Mijn zusje is aan die ziekte gestorven toen ze elf was. Het aantal kankergevallen stijgt. Maar de behandeling wordt met het jaar meer succesvol.’

Ze pleitte ook nog voor een eerlijk minimumloon voor iedereen, en de afbraak van het glazen plafond. Inbreuken op de rechtsstaat zijn uit den boze, elke burger moet gelijk voor de wet zijn.

Klimaatneutraal

Klimaat en digitalisering zullen op alle terreinen het beleid bepalen, ook in landbouw en visserij. Ingevoerde producten en voedsel moeten beantwoorden aan de gezondheidsnormen van Europa. En Europa zal het eerste continent zijn dat volledig klimaatneutraal wordt.

Von der Leyen eindigde met de nakende brexit. ‘I will always be a remainer!‘, riep ze onder groot applaus uit. ‘En de band tussen onze volkeren zal onverbrekelijk blijven. Leve Europa!’