(G)een nieuwe gezondheidswet in de Verenigde Staten

De berichten in de media logen er niet om vijf weken geleden. Trump leidt gezichtsverlies omdat hij er niet in slaagt om Obamacare te vervangen, sommigen spraken zelfs van een afgang. Het leek wel alsof de media haar gram haalde op Trump. De man van “the art of the deal” die er niet in slaagt een deal te sluiten. Boosdoeners waren Democraten, die stemmen en filibusteren tegen alles wat de nieuwe administratie doet, maar vooral de conservatieve Republikeinen van de Freedom Caucus.

Wat een verschil met gisteren (4/5/2017), Trump hield na de (nipte) stemming een grote persconferentie met de Republikeinse leden van het Huis van Afgevaardigden in de Rozentuin van het Witte Huis. Hierbij vierden ze samen hun politieke overwinning door het stemmen van een vervangwet voor Obamacare. Maar Obamacare is nog niet weg, de wet gaat nu naar de Senaat waar het nog kan geamendeerd worden en 60 stemmen nodig heeft en dus ook steun van Democraten.

Vooraleer u de rest van het artikel leest, is het belangrijk om te vermelden dat Obamacare en deze nieuwe wet gaat over de markt van individueel verzekerden. Het gaat dan meestal over zelfstandigen, mensen die een laag loon verdienen, vroeg-gepensioneerden … Het ging in 2014 over 15,6 miljoen mensen, wat ongeveer 5% is van de Amerikanen. Veel mensen dus, maar belangrijk om het in perspectief te plaatsen. De meeste Amerikanen ontvangen hun gezondheidsverzekering via hun werkgever, of via de overheid: Medicaid (armen) of Medicare (gepensioneerden en gehandicapten), deze laatste moeten zich wel nog bijkomend verzekeren, maar de helft van de kosten worden gedekt.

Repeal and Replace?

Het intrekken van Obamacare (Repeal) is een belangrijke applauslijn bij de Republikeinen. De gezondheidswet die onder de vorige president werd gestemd is dan ook helemaal niet populair. Hij wordt wel veel gebruikt door mensen die zich niet meer kunnen verzekeren, maar heeft te kampen met veel problemen. De premies schieten in vele staten de lucht in of verzekeringen worden opgezegd omdat het volledig onrendabel is voor de aanbieders.

Het populaire aan Obamacare is dat de wet erin slaagt van mensen die niet verzekerd zijn te verzekeren. Dit doet ze door verzekeringsmaatschappijen te verplichten een polis aan te bieden die geen rekening houdt met zogenaamde pre-existing conditions, de geschiedenis van de patiënt. Indien ze dit wel zouden doen, zouden onverzekerde kankerpatiënten een onbetaalbare polis hebben. Om dit te vermijden werden verzekeringsmaatschappijen min of meer geforceerd om iedereen een verzekering aan te bieden aan min of meer dezelfde prijs. Premies konden enkel verschillen naar leeftijd, rookgedrag en woonplaats en dat nog niet ongelimiteerd. De voorwaarden van de verzekering waren ook nogal uitgebreid, wat de prijs van de verzekering ook deed oplopen. Hierdoor gingen veelal gezonde, jonge, mensen zich niet verzekeren. Weet ook dat jongeren (veelal gezonder dan oudere mensen) maar drie keer minder mochten betalen voor een vergelijkbaar plan dan een ouderen, het zorgt er niet voor dat jongeren zich gaan verzekeren. Om dat te vermijden stond er in Obamacare het zogenaamde Individual mandate, een verplichting om zich te verzekeren. Verzekerde een persoon zich toch niet, dan betaalde hij een boete (minimum 695$ of 2,5% jaarlijks inkomen indien hoger). Het niet aankopen van de verzekering is voor sommige Amerikanen ook niet vrijwillig, soms kunnen ze de verzekering gewoon niet betalen en moeten ze dus de boete betalen.

De Republikeinen in het Congres stuurden reeds in het verleden een wet naar het bureau van de vorige president Obama om Obamacare in te trekken, Obama sprak met veel plezier zijn veto uit. Een meerderheid van het Huis en de Senaat stemden dus in het verleden al Obamacare weg.

Paul Ryan, de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, nam enkele weken geleden het voortouw en kwam met een nieuwe ziektewet, het zogenaamde Replace-gedeelte van de beoogde gezondheidshervorming. Zowel het afschaffen van Obamacare en de nieuwe wet moesten op hetzelfde moment gestemd worden. Het voorstel werd lauw onthaald, heel snel was het duidelijk dat het Teaparty deel van de Republikeinen niet mee wilde. Zij vonden het voorstel geschreven op maat van verzekeringsmaatschappijen en spraken over Obamacare Lite. Steun bij de Democraten, die als één man achter Obamacare blijven staan en helemaal niks willen wijzigen, kon Paul Ryan ook al niet vinden.

Het nieuwe plan

Om te beginnen, is het nieuwe plan helemaal geen droom voor iedereen die ervan overtuigd is dat een vrije markt perfect voor gezondheidszorg kan zorgen. Dit is een compromis waar nog heel veel overheidsregulering aan te pas komt. Hierbij geef ik een overzicht van de belangrijkste passages.

Meer dan de helft van de extra dekking in Obamacare kwam er door de uitbreiding van Medicaid, het gezondheidsprogramma voor arme Amerikanen, waarbij meer dan 90% van de kosten worden betaald. De uitbreiding was dat mensen die 138% van de armoedegrens verdienen, recht hadden op Medicaid. Hieraan verandert niks tot 2020. Wat er in 2020 wel verandert is dat mensen die boven de 138% drempel uitkomen zich niet opnieuw kunnen inschrijven in dit systeem.

De boete voor het niet-verzekerd zijn valt weg. De bedoeling van de boete was ervoor te zorgen dat jonge, gezonde mensen (in verzekeringstermen risico’s) zich zouden verzekeren. Om ervoor te zorgen dat je je niet gaat verzekeren op het laatste moment komt er nu een straf van 30% van de jaarpremie op het moment dat je als niet-verzekerde een verzekering neemt. Maar hier zit direct ook een zwak punt in deze wet. Want dit hangt perfect samen met de zogenaamde pre-existing conditions. Je kan dus jaren niet verzekerd zijn en ervoor kiezen om je te verzekeren op het moment dat je bijvoorbeeld kanker krijgt. Je zet de “boete” (30% van een jaarpremie) gewoon op een spaarrekening en wacht tot wanneer je echt ziek wordt om je te verzekeren. Dit gaat er dus niet voor zorgen dat mensen zich gaan verzekeren. Wil je dat wel doen, dan ga je ervoor moeten zorgen dat pre-existing conditions wél meetellen. Dus als je kiest van je niet te verzekeren en je krijgt een zware ziekte, dan betaal je de volle pot. Klinkt heel logisch, maar is politiek moeilijker te verkopen. Want het verhaal van onverantwoordelijk gedrag is minder schrijnend dan het verhaal van iemand die ziek is en zijn behandeling niet kan betalen.

De verplichting om pre-existing conditions te dekken gaat naar de staten. Maar als ze beslissen van de dekking af te schaffen in hun staat, moeten de staten wel aantonen dat er een alternatief programma is. Hiervoor bestemt men 8 miljard dollar in de wet, om ervoor te zorgen dat deze mensen niet aan hun lot worden overgelaten.

Er komt een groter verschil tussen prijzen voor jongeren en ouderen. De prijs voor jongeren mag nu vijf keer lager liggen in plaats van drie. Dit zal zorgen voor lagere prijzen voor jongere mensen, waardoor zij zichzelf misschien sneller gaan verzekeren.

Ten slotte zal men per staat moeten mandateren wat er minimaal moet gedekt zijn. Het is de hoop van de Republikeinen dat er hierdoor een echte markt zal ontstaan, met verschillende plannen en verschillende prijzen. Want nu was het bijvoorbeeld landelijk verplicht om ook dekking te geven aan behandeling voor alcoholverslaving of depressie. Het zou perfect kunnen dat er in staten waar men weinig minimumvoorwaarden gaat opleggen er lagere premies gaan komen voor minder dekkingen.

Naar de Senaat

Nu gaat dit plan naar de Senaat. Het probleem voor Trump is dat in de Senaat, de Democraten voor een stuk moeten meegaan. Normaal gezien heb je 60 stemmen van de 100 nodig ter goedkeuring en Senator en voormalig Republikeins presidentskandidaat Rand Paul, (waar ik in het verleden al een bijdrage over schreef) heeft zijn eigen plan. Dat plan trekt Obamacare in, laat mensen verenigen om een ziekteverzekering af te sluiten, maakt de verkoop van verzekeringen over staatsgrenzen mogelijk en schaft de verplichting om zich te verzekeren af. Ook zouden de voorwaarden van de verzekering lichter zijn, waardoor de verzekeringsmaatschappijen meer vrijheid zouden hebben om verschillende soorten verzekeringen aan te bieden. Daarnaast zou er een overgangsperiode zijn voor de medische voorgeschiedenis.

Er zou dus wel een deal mogelijk kunnen zijn met het conservatieve deel van de Republikeinen, maar dit kan ook met de Democraten.

Heeft Trump echt gewonnen?

Ja, Trump heeft aangetoond een belangrijke deal te kunnen maken in Washington. De president versterkt zijn imago als dealmaker en hij heeft de Republikeinen voor een groot deel op één lijn gekregen. Hij heeft samengewerkt met de conservatieve Republikeinen van de Freedom Caucus en met de gematigden van de Tuesday Group. En hij heeft zijn Trumpcare erdoor gekregen.

Het komt er nu op aan om in de Senaat de Democraten mee te laten stemmen. Daarnaast vermoed ik dat er in de Senaat een geamendeerde wet zal gestemd worden die dan weer naar het Huis van Afgevaardigden moet ter goedkeuring. Obamacare is nog niet weg en de discussie zal wel nog wat langer duren. De vraag is echter of deze gezondheidswet wel de problemen in de individuele markt zal oplossen.

De auteur is bestuurder bij de klassiek-liberale denktank Libera!

Foto: © Reporters