Gezocht: Vlaamse politieke elite met ballen.

Uit een onderzoek van Het Laatste Nieuws  blijkt dat niet eens de helft van de Vlaams Belang-kiezers achter de splitsing van België staat. Twintig procent van diezelfde kiezers pleit voor een terugkeer naar het unitaire België. In De Afspraak  beweert Jan Segers dat de nood om België te hervormen door middel van het confederalisme of – op zijn minst – een staatshervorming pas op de vierde of de vijfde plaats komt. De prioriteiten van de kiezer gaan uit naar de verbetering van de koopkracht, de pensioenen en de gezondheid. De nood om zo snel mogelijk een federale regering te vormen – het liefst met de N-VA, om de partij opnieuw te compromitteren – wordt tot vervelens toe gearticuleerd.

De sociaaleconomische noden van een volk

Uiteraard kan je de koopkracht pas aanzwengelen en de sociale zekerheid ‘gezonder’ maken als ze ingebed wordt in een sterk gemeenschapsgevoel. Doorwinterde confederalisten en separatisten weten dat. Voor Ernest Gellner was het al duidelijk dat er een zekere mate van overeenkomst moet zijn tussen de politieke structuren en de gemeenschap waartoe mensen behoren. Deze overeenkomst wordt door de N-VA omschreven als ‘confederalisme’ en door het Vlaams Belang als ‘separatisme’. Een nationalistische partij moet volgens Miroslav Hroch een vertaling geven aan de sociaaleconomische noden van het volk. Het is intussen duidelijk dat het Belgische kader deze ontwikkeling in de weg staat.

De bocht is ingezet

Het totaal disfunctioneren van het federaal niveau kost niet enkel bergen geld. Het leidt tevens tot lethargie en intellectuele luiheid bij de Vlaamse ‘toppolitici’. De drang tot het grondig hervormen van de structuren van dit koninkrijk wordt afgeknot door het steeds herhalen van de riedeltjes à la Jan Segers. De hulpeloosheid die de N-VA uitstraalt, doet de rest. Blijkbaar hebben ze het stevig signaal van de kiezer nog niet begrepen. In de ijle politieke stratosfeer beseft de politieke elite blijkbaar niet wat voor een brede lanen ze aan het aanleggen zijn voor de zogenaamde populisten.

Intussen heeft Theo Francken tijdens een uitgebreid diner – georganiseerd door de financieel-elitaire ‘Cercle de Lorraine’ – laten weten dat de N-VA bereid is tot compromissen. Een geschikter kader om dergelijk nieuws te verkondigen, is moeilijker te bedenken. De spreekwoordelijke kan water staat al klaar om copieus aan het bodempje wijn toe te voegen. De Wever laat via adjunct Francken weten dat hij een regering met de PS niet onmogelijk acht. De bocht wordt ingezet. De N-VA heeft in Vlaanderen inderdaad de fakkel van de CVP overgenomen.

‘Als de haan kaait, gaat de leeuw liggen’

Met deze demarche bevestigt de N-VA andermaal de leugen dat België financieel gezond kan worden gemaakt zonder diepgaande structuurhervormingen. Francken gaat plat op de buik: ‘We zijn niet tegen België… We moeten naar een nieuw sociaal contract…’ met de PS. Wat gekef over een streng migrantenbeleid moet de aandacht afleiden van de diepe strategische crisis waar de N-VA in verzeild is geraakt. Ook Siegfried Bracke ziet de bui steeds meer hangen: ‘Het beleid zal uitgesproken zijn, of het zou beter niet zijn.’

De N-VA heeft zich intussen zo gecompromitteerd dat ze haar eigen confederale logica moet inslikken en steeds meer het belgicistische discours moet debiteren. Wekenlang was de helft van electoraal Vlaanderen in de ban van de gesprekken tussen Bart De Wever en Tom Van Grieken. Een paradigmawissel leek in de maak. Maar de lokroep van de sirenezangen van de PS klinken voor een ‘beleidspartij’ harder. Is de N-VA schizofreen geworden? Eerst flirten met Van Grieken, om vervolgens zich in de armen van de PS te gooien.

Vijftien jaar geleden was het voor Derk Jan Eppink al duidelijk: ‘Het is opvallend hoe vaak Franstalige politici… hun zin doordrijven.’ Vlaanderen zorgt voor het leeuwendeel van het Belgische BNP, terwijl Wallonië en Brussel flirten met een werkloosheid tussen de vijftien à twintig procent en geen levensvatbare entiteiten zijn. ‘Een argeloze buitenstaander zou denken dat Vlaamse politici het voor het zeggen hebben. Niet dus.’

Stilstand en verstening

Eppink: ‘België is een land waar structurele veranderingen onmogelijk zijn. Voortgekomen uit een historisch incident voert het alleen incidentele politiek… Het Belgische model is te langzaam, te stroef en te stroperig in vergelijking met andere landen.’ Niet nieuws onder de zon, alleen blijven de Vlaamse onderhandelaars dezelfde strategie hanteren en laten zich gedwee naar de onderhandelingstafel chanteren. ‘België is geen dynamische staat, maar een gouvernementele NGO met verplichte donateurs… Het huidige Belgische federale systeem leidt tot stilstand en verstening. Het brengt België in een permanente fin de siècle toestand.’

In 2024 hoopt het Vlaams Belang de grootste partij van het land te worden. Het enige wat Van Grieken moet doen, is er voor zorgen dat de leden van zijn achterban niet te veel stommiteiten uitkramen. De rest doet de Vlaamse politieke elite wel.