Goede vaart, Wallonië!

Drie decennia van bestuur doordrongen van socialistisch interventionisme hebben de economische opstanding van Wallonië gefnuikt.

Al hoeft niemand te twijfelen aan de gegrondheid van het Marshallplan, men kan enkel vaststellen dat twaalf jaar na de invoering ervan de verhoopte resultaten uitblijven.

Verandering

‘Un bilan médiocre’, titelde Benoit July in Le Soir van 16 februari jongstleden, naar aanleiding van de ontgoochelende analyse van Guiseppe Pagano, economist aan de Universiteit van Bergen, en Didier Paquot, directeur van het departement Economie–R&D van de Union wallonne des Entreprises [vergelijkbaar met Voka, nvdv]. De journalist July preciseert: ‘De voornaamste Waalse indicatoren hebben geen ontwikkeling doorgemaakt sinds 2003, de periode waarin die aanleiding gaven tot een gevoel van hoogdringendheid dat de lancering van een Marshallplan ter herstel van Wallonië rechtvaardigde.’

Deze situatie heeft bijgedragen tot een verandering in de betrekkingen met een Vlaanderen waar het dynamisme en de welvaart de vrucht zijn van een stevig ontwikkelde ondernemingsgeest. In 2016 zag het Noorden zijn uitvoer stijgen met 10,6 procent, voor een zakencijfer van 205,7 miljard euro, terwijl het Zuiden voor het derde  jaar op rij een daling liet zien (met 0,6 procent), waar een bedrag van 42,6 miljard tegenover staat.

En laat de werkloosheid in Wallonië dan het begin zien van een schuchtere afname, blijft dat ze nog altijd ruim dubbel zo hoog is als in Vlaanderen.

Twee democratieën

Het is die toestand die Bart De Wever ertoe bracht te spreken over twee democratieën in België, en de CD&V’r Hendrik Bogaert deed opmerken: ‘De Walen kunnen toch niet eeuwig de sluiting van de koolmijnen blijven inroepen, dat is intussen meer dan een halve eeuw geleden!’

Solidariteit stelt geen probleem voor Vlaanderen, op voorwaarde dat deze dient om de situatie ook echt te verbeteren. Bart De Wever zegt dat zo: ‘De transfers –  die vandaag 7 miljard euro belopen volgens het recente rapport van de Leuvense Universiteit – moeten transparant zijn, een precies doel hebben, en aanzetten tot verbetering. Dat is in België niet het geval. Ze zijn ondoorzichtig, complex en ze stimuleren een regio niet om het economisch beter te doen. Goed beleid wordt niet beloond maar afgestraft. [Terugvertaald: ik bezit niet de oorspronkelijke tekst, nvdv]

Om die reden wil het confederale voorstel dat de N-VA op tafel wil leggen bij de regeringsonderhandelingen in 2019 ‘een solidariteitsmechanisme voorzien dat objectief meetbaar is en elkeen echt voor zijn verantwoordelijkheid plaatst, zoals dat in Duitsland het geval is’.

De jongste schandalen, waaronder dat van Publifin, zullen de druppel zijn geweest die de emmer deed overlopen. Maar doordat zij ook een politieke tsunami hebben veroorzaakt in de francofone instellingen, zijn ze ook buitengewoon nuttig gebleken. Want zoals het was, wordt het nooit meer.

De beslissing van Benoît Lutgen om de stekker uit de Waalse en Brusselse regering te trekken, en uit die van de Franse Gemeenschap, zal natuurlijk niet vrij van bijgedachten zijn genomen, maar ze heeft er wel voor gezorgd dat er op Waals niveau eindelijk een nieuwe richting onder ogen kan worden genomen.

Men kan het voornemen van de MR-CDH-coalitie enkel welkom heten, nu zij werk willen maken van de politiek-administratieve wildgroei – resultaat van het cliëntelisme dat door de PS tot een waar systeem is verheven.

Net zo is het ook een uitstekende zaak dat ze Wallonië uit het steuntrekkerschap willen halen en het tot ondernemerschap brengen.

Sovjetrepubliek Wallonië?

Er zijn er die verontwaardigd doen. Ze roepen iets over ontkenning van de democratie. Maar heeft de PS zich iets gelegen laten liggen aan de wil van de kiezer, toen de partij in 2014 er als de kippen bij was om de MR uit de Waalse regering te zetten, terwijl die partij als enige stevig vooruitgang had geboekt (zes zetels winst in het Parlement)?

Met een PTB die vandaag 24 procent van de stemintenties wordt toegemeten, zegt oud-minister Jean-Claude Marcourt te vrezen voor een ‘République soviétique de Wallonie’. Maar draagt de PS niet een grote verantwoordelijkheid voor deze gang van zaken? Hebben de scheve praktijken er niet toe bijgedragen om het wantrouwen van de burger in de politiek aan te scherpen, en om het populistische scheepje wind in de zeilen te geven?

Niets staat in de sterren geschreven. Op de tijd van vier jaar is Gerhard Schröder erin geslaagd Duitsland een nieuw elan te geven. Het grootste obstakel is, of men zijn wil zal weten op te leggen aan de conservatieve krachten. ”Het aantal mensen dat echt van het leven houdt is maar gering; ten bewijze de afkeer die men heeft voor verandering, zo schreef André Gide dat in zijn Journal.

En verandering vraagt een flinke dosis doorzettingsvermogen en politieke moed. Door te sterk te willen vasthouden aan de fameuze ‘verworven rechten’ heeft de socialistische partij zich onbekwaam getoond zichzelf diepgaand te veranderen, om zich aldus aan te passen aan de uitdagingen van een wereld die volop aan het veranderen is. Zij krijgt de zware rekening nu gepresenteerd, net als haar Franse zusterpartij.

Systematisch obstructie plegen tegen de radicale wijzigingen die de nieuwe Waalse regering zich voorneemt, zou het Gewest geen dienst bewijzen. Om echt aan een heropstanding te werken, om eindelijk vlucht te nemen, heeft dat gewest de inzet van elkeen nodig. Als er op korte termijn ook belangrijke resultaten volgen, dan zullen die Vlaanderen ook in staat stellen ons met andere ogen te bekijken.

Er biedt zich voor Wallonië een onverhoopte kans aan. Laten we die niet voorbijgaan!

Vertaling Marc Vanfraechem.