The Great Silent Majority

‘So tonight, to you, the great silent majority of my fellow Americans, I ask for your support.‘ Richard Nixon had veel tegen: de media, de intellectuele elite en dan nog zijn eeuwige houterigheid. En toch. In 1968 won hij de verkiezingen en werd president. In die functie sprak hij de woorden uit. Ironisch genoeg baseerde hij zich op het bekroonde boek Profiles in Courage geschreven door niemand minder dan John F. Kennedy. Het behandelt acht belangrijke politieke figuren in de Amerikaanse democratie. De latere populaire en betreurde president merkte over de acht groten het volgende op: ‘Some of them may have been representing the actual sentiments of the silent majority of their constituents in opposition to the screams of a vocal minority…‘ Richard Nixon herkende zich hier helemaal in, want uiteindelijk zou elke presidentskandidaat willen tekenen voor de wijze waarop hij zijn races in 1968 en 1972 naar het Witte Huis won. Vooral de landslide overwinning van 1972 is behoorlijk indrukwekkend. Hij kreeg 520 van de 538 kiesmannen achter zich en wist toen 60% van de Amerikanen te overtuigen. Slechts weinigen slaagden daar ooit in. Hoe het ‘Tricky Dicky‘ verging, besprak ik hier al eerder.

De Vlaamse grondstroom

Is er ook zoiets als een ‘great silent majority‘ in Vlaanderen? U weet wel, de beruchte Vlaamse ‘grondstroom’? Volgens Bart De Wever alleszins wel: ‘Sinds de Burgermanifesten van Guy Verhofstadt (Open Vld) omarmen vele Vlamingen een centrumrechtse analyse van de kerntaken van de overheid. Inzake migratie moet ze bepalen wie tot de res publica behoort en wie niet. Ze moet een rechtvaardige justitie waarborgen en sociaaleconomisch moet ze een partner zijn voor mensen die werken, ondernemen en sparen. Dát is de grondstroom. Wie dat goed brengt, wint de verkiezingen‘, verklaarde de man in een interview met Knack (24 dec. 2012). Iets minder dan een jaar later kwam het Vlaams Belang met resultaten van een enquête waarin ze het bewijs zag dat de partij de perfecte vertolker was van diezelfde grondstroom. ‘... uit het onderzoek blijkt dat het Vlaams Belang over alle partijgrenzen heen de grootste overlapping vertoont met de opinie van álle Vlamingen. Hiermee wordt de mythe als zou het Vlaams Belang futiele minderheidsstandpunten vertolken naar het rijk der fabelen verwezen‘, meldde het persbericht van de partij op 24 november 2013. Enkele weken voor De Wevers uitspraak had Peter De Roover (15 november 2012) toen nog chef-politiek van Doorbraak, het over de onzin van een zogenaamde grondstroom: ‘De Wevers bewering dat hij surft op de Vlaamse grondstroom, is eerder ongenuanceerd dan verkeerd. Er bestaat uiteraard niet één Vlaamse grondstroom die alles domineert. Er zijn er meerdere. De omstandigheden bieden De Wever de kans enkele belangrijke daarvan samen te voegen tot wat vandaag wel degelijk de grootste van allemaal is.‘ Daarmee sloot hij zich aan bij politicoloog Dave Sinardet die al verschillende keren het bestaan van de grondstroom ontkende. Rik Van Cauwelaert spreekt liever over een liberale grondstroom (17 april 2014 – De Tijd). Op 29 april 2014 ontkende Karin Temmerman (sp.a), in Knack, het bestaan van de beruchte rechtse grondstroom van De Wever: ‘De index afschaffen, de ziekteverzekering ontmantelen, niet investeren in zorg en kinderopvang, de btw verhogen, de vermogenswinsten ongemoeid laten terwijl lasten op arbeid hoog zijn, fraudeurs hun schuld laten afkopen? Neen, zo’n beleid van sociale afbraak wil de Vlaming duidelijk niet. Een samenleving gebaseerd op angst, wantrouwen en een gebrek aan respect evenmin. Zo hard stroomt die rechtse grondstroom dus niet, in tegenstelling tot al die onheilspellende berichten.‘ Op het moment dat de politica haar woorden bekend maakte, is de politieke strijd tussen links en rechts volop aan de gang. Vele BV’s en mensen uit de kunstwereld gaven in verschillende populaire media te kennen een mogelijk rechts resultaat af te wijzen. De Wever maakt sommigen van hen bang (zie Doorbraak). De vakbonden hakten volop in op het rechtse programma van N-VA (en vergaten daarbij dat van Open Vld aan te vallen).

Grote linkse partij

En dan komen de verkiezingsresultaten langzaam maar zeker binnengesijpeld op 25 mei. Het Vlaams Belang kaartte dan wel de juiste thema’s aan, de kiezer zoekt antwoorden bij de N-VA. De door de linkerzijde verguisde Maggie De Block blijkt razend populair. Pieter De Crem, rechts-conservatief genoemd door Humo (06 mei 2014) scoort veel beter dan in 2010. De resultaten van N-VA, Open Vld en Vlaams Belang alleen al blijken goed te zijn voor 54,2% van de stemmen. Nemen we daar nog gemakshalve de helft van de CD&V-kiezers bij en je komt aan 63,55%. Bruno Tobback ontkende dezelfde avond nogmaals het bestaan van een rechts sentiment in Vlaanderen en wees naar het aantal linkse stemmen. Oké, laten we even kijken. SP.A, Groen en PVDA+ zijn samen goed voor zo’n 25,6%. Doen we die andere helft van de CD&V-kiezers in de soep, dan bereikt links zo’n 35,9%. Jawel, het is een landslide victory voor rechts in Vlaanderen, ondanks het luide geschreeuw van de ‘vocal minority‘. Niets belet hen uiteraard om nu zelf aan een brede tegenstroom te werken.

(c) Reporters